Wystawa w Zachęcie prezentuje zbiór sztychów, fotografii i obrazów (powstałych od XIX do XX wieku), pokazujących stereotypowy obraz Romów w sztuce polskiej. Natomiast prace artystów współczesnych z różnych krajów przedstawiają możliwe drogi wyjścia poza utrwalone klisze. Podstawowe tematy wystawy to: ukryta integracja a wymuszona asymilacja, nomadyzm jako możliwa alternatywa społeczna, pojęcie "cygańskości", głos Romów w dyskusji o zagładzie. Wspólnym mianownikiem łączącym wiele wątków jest architektura.
O wystawie i poruszanych problemach mówi kuratorka Monika Weychert-Waluszko.
Zastanawia nieobecność komentarza społecznego, politycznego czy historycznego na temat historii stosunków polsko-romskich: pełnej pogromów, nietolerancji i niezrozumienia. W roku 2013 konflikty wybuchły we Wrocławiu, gdzie narodowcy chcieli spalić romskie koczowisko, czy w Andrychowie, gdzie mieszkańcy zażądali wysiedlenia romskich sąsiadów. Polski kontekst jest także interesujący ze względu na środowisko artystyczne, które - zwykle wrażliwe społecznie - do tej pory nie sięgnęło po wątek rasistowskich praktyk obecnych w naszych czasach i tuż obok nas.
"Dziewczynko roznieć ogieniek" >>> Posłuchaj fragmentów powieści
Od 4 do 15 listopada w "Lekturach Jedynki" ok. godz. 10.30 można słuchać czeskiej powieści o Romach "Dziewczynko roznieć ogieniek" Martina Smusa. To porażająco szczera książka, ukazująca w całej ostrości stosunki między Romami i Czechami.
Audycję prowadził Michal Montowski.
(ag)
Historia polskich Romów - Jedynka - polskieradio.pl