"Oszukani na dom". Reportaż Adama Bogoryja-Zakrzewskiego [POSŁUCHAJ]

Reportaż dotyczy tematu walki z tym procederem, pokazuje skalę procederu i liczbę odzyskanych nieruchomości i odszkodowań. Przede wszystkim wskazane są jednak przyczyny tych tragedii: brak komunikacji osób uwikłanych w spiralę pożyczek z ich najbliższymi, ukrywanie przed nimi, zwiększanego często w tajemnicy przed rodziną, bardzo wysokiego zadłużenia. To główna przyczyna podpisywania przez zdesperowane, nierzadko starsze i nieporadne osoby aktów notarialnych, na podstawie których tracą one swoje domy ze względu na nierealne warunki spłaty pożyczek, usankcjonowane przez notariuszy.

Przerażająca jest brutalność grup przestępczych zajmujących nieruchomości. Na tym tle doszło pod Gdańskiem do drastycznego zabójstwa - zakopania żywcem człowieka, który nie chciał sprzedać działki. 

Czy polskiemu prawodawstwu udało się zapobiec takim praktykom? Zakaz lichwy i przenoszenia przez osoby fizyczne własności domów w zamian za pożyczki tylko częściowo zmienił skalę tych oszustw. Pożyczkodawcy znajdują nowe ofiary - osoby zadłużone, którym obiecują pożyczki, jeśli założą one działalność gospodarczą. Takie osoby nie są już objęte ochroną antylichwiarską. Ofiarami padają też często zadłużeni rolnicy.

Do dziś nie wprowadzono też zmian w pracy notariuszy, które ukróciłyby ten proceder.

Reportaż zbudowano na podstawie wieloletniej walki państwa Totzke z Rewy o zwrot ich domu, przejętego przez grupę przestępczą. Nieruchomości, która trzykrotnie zmieniała właścicieli po to, by utrudnić jej zwrot pierwotnym właścicielom. Dom, który zwaśnione grupy przestępcze wysadziły w powietrze, prawdopodobnie z powodu niejasnych rozliczeń.

Państwo Totzke wygrali z przestępcami sprawę o zwrot domu, ale było to gorzkie zwycięstwo - właścicielka nieruchomości zmarła kilka dni po wyroku przywracającym jej ten budynek, a jej mąż odszedł kilka miesięcy wcześniej.​

Czytaj również: