Żądanie reparacji wojennych od Niemiec a polska racja stanu
POSŁUCHAJ
Czy warto domagać się odszkodowań wojennych od Niemiec (Debata Jedynki)
Podczas II wojny światowej Polacy przeżyli najtrudniejszy okres w swoich dziejach. Nie dość, że utracili odzyskaną z takim trudem 20 lat wcześniej niepodległość, to jeszcze zostali skazani przez okupanta – głównie niemieckiego - na wyniszczenie biologiczne i zagładę. Polacy proporcjonalnie ponieśli największe straty w świecie. Zginęło sześć milionów naszych obywateli, a 98 procent z nich poniosło śmierć z ręki okupanta hitlerowskiego.
Podczas lipcowej konwencji prezes Prawa i Sprawiedliwości Jarosław Kaczyński zwracał uwagę, że Polska nigdy nie otrzymała odszkodowania za gigantyczne straty wojenne. W podobnym duchu wypowiadał się minister obrony Antoni Macierewicz, który mówił, że z prawnego punktu widzenia Niemcy winne są Polsce reparacje, a państwo polskie nigdy nie zrzekło się praw za straty wojenne.
Profesor Janusz Odziemkowski wskazuje na trzy kwestie. Moralna, czyli cierpienia, do czego rząd niemiecki się przyznał. - Tu postąpił o wiele uczciwiej niż nasz wschodni sąsiad, który nigdy 17 września nie nazwał agresją i całkowicie zaprzecza, by był cokolwiek nam winien z tego powodu - mówi gość Jedynki. Jego zdaniem kolejne zagadnienia to kwestia prawna i pytanie, czy podnoszenie kwestii odszkodowań służy racji stanu Polski.
Profesor Wojciech Polak uważa, że w 1953 roku Polska zrzekając się odszkodowań nie była państwem suwerennym, a poza tym zrzekała się reparacji wobec NRD, która też nie była krajem suwerennym. - To zrzeczenie nie miało żadnej mocy prawnej - mówi naukowiec. Przypomina, że istniały wówczas dwa państwa niemieckie. Jego zdaniem, Niemcy wykpili się od wypłaty odszkodowań, nawet jeśli wziąć pod uwagę, że w latach 90-tych indywidualnie jakieś niewielkie sumy jednorazowo płacili. Tłumaczy, że żądanie odszkodowań to polska racja stanu. - Będą kubłem zimnej wody na Niemców, którym zaczyna po prostu odbijać - mówi emocjonalnie gość Jedynki.
Dr Kazimierz Wóycicki krytycznie odnosi się do zapowiedzi wystąpienia o odszkodowania i uważa, że nie służy to polskiej racji stanu. - Nasze położenie geograficzne jest takie, że albo jest się z Europą, w której Niemcy odgrywają bardzo znaczącą rolę, albo podlega się Rosji - mówi gość Jedynki. Wyjaśnia, że żądanie odszkodowań, których żadnym sposobem uzyskać nie można jest tylko psuciem tych stosunków. Wskazuje, że PRL była na arenie międzynarodowej suwerennym państwem, członkiem m.in ONZ.
Posłuchaj całej, bardzo emocjonalnej debaty.
Tytuł audycji: "Debata Jedynki"
Prowadzi: Krzysztof Grzesiowski
Goście: Profesor Janusz Odziemkowski (Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego), prof. Wojciech Polak (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, członek kolegium Instytutu Pamięci Narodowej), dr Kazimierz Wóycicki (Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego)
Data emisji: 7.08.2017
Godzina emisji: 17.25
ag/bch
