Odsłonięcie tablicy w Tomaszowie Mazowieckim było 14. z kolei upamiętnieniem w ramach zainagurowanego w marcu 2019 r. projektu "Zawołani po imieniu". Jest on poświęcony tym, którzy oddali życie za pomoc żydowskim bliźnim w czasach nieludzkiego terroru narzuconego przez niemieckiego okupanta. Odkrywane przez naukowców w archiwach, zapomniane historie przywracane są lokalnym społecznościom i – za pośrednictwem mediów – całemu krajowi, a ich bohaterowie upamiętniani są kamieniami z tablicami, odsłanianymi w miejscach zdarzeń.
Zamordowana przez pomoc dwóm Żydom
W okresie okupacji niemieckiej Karolina Juszczykowska mieszkała w Tomaszowie Mazowieckim w małym mieszkaniu przy ul. Nieborowskiej 30. W czerwcu 1944 roku, gdy wracała z pracy, zaczepiło ją dwóch młodych, nieznanych jej mężczyzn - miejscowych Żydów, którzy poprosili o udzielenie schronienia. - Prawodopodobnie byli lekarzami. (...) Świadoma zagrożenia, jakie niesie za sobą ukrywanie Żydów, mimo wszystko przystała na tę propozycję - mówi dr Marcin Panecki z Insytutu Pileckiego.
23 lipca 1944 roku Niemcy z jakiegoś powodu przeszukali budynek przy Nieborowskiej, odkrywając przypadkiem w piwnicy ukrywających się Żydów, których na miejscu rozstrzelali. Karolina Juszczykowska została aresztowana i osadzona w więzieniu policyjnym w Tomaszowie Mazowieckim.
Dr Marcin Panecki wyjaśnia, że za pomoc okazaną Żydom, Karolina Juszczykowska została bestialsko zamordowana. - Równo miesiąc po aresztowaniu, 23 sierpnia 1944 roku, zapadł wyrok skazujący na karę śmierci. W pierwszych dniach września Juszczykowską przewieziono do obozu jenieckiego Rodgau-Dieburg. Wyrok śmierci wykonano w zakładzie karnym Preungesheim we Frankfurcie nad Menem - dodaje.
W ramach projektu "Zawołani po imieniu" Instytut Pileckiego upamiętnił wraz z Karoliną Juszczykowską już 36 osób, które za pomoc Żydom w czasie II wojny światowej zostały zamordowane przez Niemców.
Tytuł audycji: W samo południe
Materiał: Witold Banach
Data emisji: 22.09.2020r.
Godzina emisji: 12.45
IAR/ans
Tomaszów Mazowiecki. Instytut Pileckiego upamiętnił Karolinę Juszyczykowską - Jedynka - polskieradio.pl