Powstanie Warszawskie. "Błyskawica" informowała o bohaterstwie Polaków i bestialstwie Niemców

Data publikacji: 03.08.2023 14:19

Ostatnia aktualizacja: 03.08.2023 22:19

Ten tekst przeczytasz w 2 minuty

Antoni Zębik i replika radiostacji "Błyskawica", Autor - Rafal Guz / Forum

Od momentu wybuchu Powstania Warszawskiego intensywnie pracowano nad uruchomieniem radiostacji. - Halo, tu mówi "Błyskawica"! Stacja nadawcza Armii Krajowej w Warszawie, na fali 32,8 oraz 52,1 metra - tak brzmiał pierwszy komunikat nadany 8 sierpnia z gmachu PKO przy ulicy Jasnej. Odczytał go spiker Zbigniew Świętochowski ps. Krzysztof.

Radiostacja "Błyskawica" była niezwykle ważnym i potrzebnym elementem powstańczej walki. Skonstruował ją Antoni Zębik ps. Biegły.
Na program "Błyskawicy" składały się wiadomości, reportaże sprawozdawców prasowych, komunikaty dowódcy Powstania Warszawskiego, wiersze i pieśni wojskowe.
"Błyskawicę" wykorzystywało również Polskie Radio, którym kierował Edmund Rudnicki.

- To, że podjąłem decyzję o budowie "Błyskawicy" za okupacji hitlerowskiej, uważałem za swój obowiązek. Przez całą okupację zbierałem elementy, części, wszelkiego rodzaju lampy na przyszłą radiostację. Wtedy przyszło mi do głowy, że dysponuję czymś takim, chyba jako jedyny w całej Generalnej Guberni - wspominał Antoni Zębik.

POSŁUCHAJ

03:02

Powstanie Warszawskie 1944. Radiostacja "Błyskawica" informowała o bohaterstwie Polaków i bestialstwie Niemców (Jedynka/W samo południe)

Świat dowiedział się o heroicznych walkach w Warszawie

Dzięki "Błyskawicy" świat dowiedział się m.in. o przebiegu heroicznych walk w Warszawie czy o niemieckich zbrodniach. Z tego powodu Niemcy wielokrotnie podejmowali próbę zniszczenia radiostacji, bombardując jej kolejne lokalizacje.

Jednym ze spikerów "Błyskawicy" był Jeremi Przybora, który wspominając pracę w radiostacji, mówił, że strach przed niemieckim atakiem nie był dla zespołu przeszkodą.

- Trudno było powiedzieć dyrektorowi: "panie dyrektorze przepraszam, ale źle na mnie działają te detonacje, więc wolałbym może teraz nie pracować". Coś takiego było nie do pomyślenia. Pracowało się normalnie, ale troszeczkę z duszą na ramieniu - opowiadał Jeremi Przybora.

Radiostacja została zniszczona 4 października

Rozkaz wygaszenia radiostacji "Błyskawica" został wydany 2 października tuż przed kapitulacją Powstania Warszawskiego. Stacja zamilkła jednak dopiero dwa dni później za sprawą jej komendanta Jana Gieorgicy ps. Grzegorzewicz.

- Pracowaliśmy jeszcze dwa dni, informując kraj i świat o tym, co się działo w Warszawie: o gehennie ludności Warszawy, o bestialstwie Niemców, o ogromnych zniszczeniach miasta - tłumaczył.

Powstańcza radiostacja została zniszczona 4 października, by nie wpadła w ręce okupanta. W 2004 roku replikę "Błyskawicy" zbudował twórca oryginału - Antoni Zębik. Można ją oglądać w Muzeum Powstania Warszawskiego.

Kliknij w obrazek i wejdź na strony serwisu specjalnego: