Terapie przeciwnowotworowe. Jak zatrzymać obumieranie komórek?

Organizm człowieka składa się z bilionów różnych komórek, które w każdej chwili naszego życia obumierają. - Sam proces śmierci komórki nie musi być patologiczny. Nasz organizm składa się z komórek, które się dzielą. Jeżeli one osiągną pewien limit dzielenia się, to muszą zostać "zutylizowane" i wymienione na nowe - wyjaśnia dr Karolina Mikulska-Rumińska.

Zdarza się jednak, że komórki czasami nie chcą umierać i dzielą się bez końca, co jest dla nas groźne. - Jeżeli komórki nie chcą się poddać tzw. honorowej śmierci, to wtedy stają się nieśmiertelne, co prowadzi do nowotworów - zauważa gość Jedynki.

Czym jest ferroptoza?

W naszym organizmie mamy do czynienia z różnymi typami śmierci komórek. Dr Karolina Mikulska-Rumińska zajmuje się ferroptozą.

- Ferroptoza została odkryta w 2012 roku, a ja zajęłam się badaniem tego mechanizmu cztery lata po jej odkryciu. Są różne aspekty ferroptozy, ale w każdym uczestniczy żelazo. Zajmuję się enzymatycznym aspektem, w którym występuje białko odpowiedzialne za produkcję toksycznych produktów, prowadzących do ferroptozy, które zaburzają strukturę błony (…). Są tam bardzo istotne białka, które spełniają różne funkcje biologiczne - opowiada dr Karolina Mikulska-Rumińska.

Ekspert Jedynki dodaje, że jeżeli struktura błony nie funkcjonuje w odpowiedni sposób, wtedy białka nie mogą pracować. - Dlatego taka komórka musi zostać zdegradowana - tłumaczy. Dr Karolina Mikulska-Rumińska bada więc białka, które produkują wolne rodniki i doprowadzają do śmierci komórki.

Co udało się odkryć?

Dr Karolina Mikulska-Rumińska przyznaje, że udało się już dokonać wielu odkryć. - Najważniejszym z nich było pokazanie, jakie są substraty i produkty procesu ferroptozy. Pokazaliśmy w swoich badaniach, że białko - lipooksygenaza - oddziałuje dodatkowo z drugim białkiem. Tworzy z nim kompleks, który produkuje rodniki kwasów tłuszczowych, które są dla nas bardzo szkodliwe - mówi.

- Pokazaliśmy też, że tlenek azotu jest w stanie zahamować proces ferroptozy. W reakcji katalitycznej, która zachodzi w lipooksygenazach, potrzebny jest m.in. tlen. Jest on przyłączany do lipidów i wtedy mamy te toksyczne produkty. Natomiast tlenek azotu współzawodniczy z tlenem i wtedy nie może dojść do tradycyjnej reakcji katalitycznej, czyli nie są produkowane te szkodliwe produkty reakcji - zaznacza.

Poza tym w audycji:

- Polskie technologie: materiały do tłumienia promieniowania mikrofalowego. Jak skutecznie możemy chronić się przed oddziaływaniem pól elektromagnetycznych, emitowanych np. przez telefony komórkowe? O opracowanym przez polskich uczonych i inżynierów oraz opatentowanym już materiale - termoplastycznym nanokompozycie z grafenem - opowiedział prof. Mariusz Zdrojek z Wydziału Fizyki Politechniki Warszawskiej.

Czytaj również:

Tytuł audycji: "Wieczór Odkrywców" w ramach audycji "Eureka"

Prowadził: Krzysztof Michalski

Goście: dr Karolina Mikulska-Rumińska (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), prof. Mariusz Zdrojek (Wydział Fizyki Politechniki Warszawskiej)

Data emisji: 28.03.2022

Godzina emisji: 19.30

DS