Historia ogródków jordanowskich. Przestrzeń wypoczynku, nauki i rozrywki
Niegdyś popularne place zabaw przeznaczone były tylko dla dorosłych. - We francuskim wzorniku z 1834 roku pokazane są elementy i urządzenia gimnastyczne przeznaczone dla dorosłych i to są elementy, które spotykamy dzisiaj, czyli huśtawki - mówi na antenie Programu 1 Polskiego Radia dr Anna Majdecka-Strzeżek, architekt krajobrazu. - Starano się oddzielać zabawy dla kobiet i dla mężczyzn, a potem dla dziewczynek i dla chłopców - dodaje.
Dr Henryk Jordan był człowiekiem ambitnym, wykształconym i pełnym entuzjazmu dla krzewienia kultury fizycznej. Jak podkreśla rozmówczyni Katarzyny Jankowskiej, był bardzo ciekawą postacią, której droga edukacji obejmowała różne kraje. - Był lekarzem, zdobył wykształcenie w zakresie położniczym i ginekologicznym. Uczył się w Polsce, w Niemczech, a początek swojej praktyki zawodowej rozpoczął w Stanach Zjednoczonych - opowiada. - Ta jego droga edukacji dawała szansę poznania różnych ludzi i różnych tendencji w wielu zakresach - słyszymy w audycji.
POSŁUCHAJ
Historia ogródków jordanowskich. Przestrzeń wypoczynku, nauki i rozrywki (Eureka/Jedynka)
Grafika z francuskiego wzornika "L'art de composer et décorer les jardins" (1834). Przedstawione "obiekty" uznane były za gimnastyczne dla dorosłych, a znacznie później - właściwie do dziś - stanowią podstawowe wyposażenie placów zabaw
Rewolucyjne ogrody dla dzieci
Nowatorskość idei wynikała z faktu, że w drugiej połowie XIX wieku pomysł zakładania parków czy też ogrodów przeznaczonych specjalnie dla dzieci był rewolucyjny w skali światowej. Były w nich miejsca do zabaw zespołowych i sprawnościowych, ale również części tematyczne. Obok boisk i basenów budowano pawilony i sale do zabaw czy zajęć świetlicowych.
- Dla Jordana ważnym elementem było połączenie gimnastyki, ćwiczeń fizycznych wzmacniających tężyznę, gibkość i zdrowie, z wychowaniem patriotycznym. Te dwa elementy starał się połączyć w pierwszym parku zabaw dla dzieci, który stworzył w Krakowie pod koniec XIX wieku - podkreśla gość "Eureki".
- Dr Henryk Jordan był prekursorem takich pomysłów. Zaprojektował i dał środki finansowe (początkowo samodzielnie, a później zyskał w tym zakresie wsparcie) na stworzenie 8-hektarowego parku, w obrębie którego znajdowały się boiska do zabaw, ćwiczeń, a także miejsce na wolnym powietrzu i pod dachem do prowadzenia pogadanek o historii, ale także poszerzania umiejętności muzycznych - kontynuuje.
Anna Majdecka-Strzeżek i Katarzyna Jankowska
Piękne i estetyczne miejsca
Bezpieczeństwo na terenie ogródków było bardzo podkreślane. Na terenie każdego jordanka był lekarz, a ogrody były wydzielane zarówno materiałowym ogrodzeniem, jak i żywopłotami. - Chodziło o to, żeby osoby znajdujące się na zewnątrz, które zobaczą tak ciekawe wyposażony teren, również mogły skorzystać z ogródków. Zarówno Jordanowi, jak i pozostałym osobom zależało na tym, żeby te miejsca były piękne i żeby był to element, który wyczulał dzieci na estetykę - podkreśla dr Anna Majdecka-Strzeżek.
Czytaj również:
Ponadto w audycji:
Troska i życzliwość. Wychowanie według Marii Grzegorzewskiej.
Wizjonerka i pionierka polskiej pedagogiki specjalnej zwracała uwagę na relacje "uczeń - nauczyciel" i określała zadania wychowawcy. W pracy dydaktycznej przyświecała jej idea "Daj siebie innym". Własnym przykładem i zaangażowaniem pokazywała, jak przełamywać bariery niepełnosprawności już na przełomie XIX i XX wieku.
O patronce Akademii Pedagogiki Specjalnej w Warszawie, która w tym roku obchodzi stulecie założenia, opowiedział prof. Jacek Kulbaka z APS.
Tytuł audycji: Eureka
Prowadziła: Katarzyna Jankowska
Goście: dr Anna Majdecka-Strzeżek (architekt krajobrazu), prof. Jacek Kulbaka (ASP)
Data emisji: 1.06.2022 r.
Godzina emisji: 19.30
ans
