Paleolityczne łowy. W Tatrach odnaleziono ślady prehistorycznych ludzi

Dzięki wysiłkom polsko-słowackiego zespołu naukowców z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego i Instytutu Archeologii Słowackiej Akademii Nauk w Nitrze udało się odnaleźć pozostałości pradziejowych ludzi w jaskini Hučivá diera po słowackiej stronie Tatr. Jak wyjaśnia prof. Paweł Valde-Nowak z Instytutu Archeologii UJ, szef wykopalisk, wcześniej badania z tej dziedziny skupiały się na innej jaskini. - Właściwie w XIX wieku i później chodziło o jedną kryjówkę, o Grotę Magury w Tatrach. Tam, mimo różnych podejść, nie udało się rozpoznać śladów człowieka paleolitu. Po tych pierwszych niepowodzeniach zaprzestano dalszych poszukiwań - wyjaśnia naukowiec.

Gość programu 1 Polskiego Radia dodaje, że polsko-słowackiemu zespołowi udało się odnaleźć pierwsze przedmioty już kilka lat temu. - Covid przerwał nam natarcie na masyw tatrzański, który z sukcesem zaliczyliśmy już w 2019 roku. Pierwsze przedmioty ludzi z dalszej epoki kamienia trafiły w nasze ręce i już wtedy przypuszczaliśmy, że to ślady ludzi kultury magdaleńskiej, dobrze znanych z jaskiń francuskich, hiszpańskich, z terenu Niemiec i Moraw, ale też z Polski - mówi prof. Valde-Nowak.

Czytaj również:

Śladami kultury magdaleńskiej

Przedstawicielom kultury, której ślady odnaleziono w Tatrach, przypisuje się stworzenie dzieł malarstwa naskalnego we francuskich i hiszpańskich grotach, m.in. w Lascaux. Zdaniem naukowców, ludzie kultury magdaleńskiej dotarli do jaskini Hučivá diera kilkanaście tysięcy lat temu. - Możemy dość precyzyjnie powiedzieć, że była to druga połowa trzynastego tysiąclecia przed naszą erą. A więc prawie piętnaście tysięcy lat od dziś. Trzeba oczywiście powiedzieć, że to jest jeszcze epoka lodowcowa, sam jej koniec, i taki przedostatni ciepły moment w tym zimnym okresie ostatniego zlodowacenia - wyjaśnia gość radiowej Jedynki.

Prof. Paweł Valde-Nowak zaznacza, że to ludność magdaleńska miała rozpocząć proces zasiedlania tej części Europy. - Trzeba powiedzieć, że jest to ludność, która uruchomi zaludnienie niżu europejskiego po ostatecznym ustąpieniu lodowca. Będzie stopniowo zajmować kolejne obszary, szczególnie górskie i wyżynne, bo te były wolne od lodowca północnego. Generalnie to właśnie ludność magdaleńska rozpoczyna ten proces nazywany przez naukowców rekolonizacją niżu europejskiego w późnym glacjale - wyjaśnia naukowiec.

Pradziejowi myśliwi

Przedstawiciele kultury magdaleńskiej zajmowali się myślistwem. Odnalezione w jaskini Hučivá diera przedmioty służyły między innymi do polowania, co było bardzo pomocne dla naukowców. - Dominują niejadalne szczątki kostne. Oczywiście to, co dla naukowca jest najważniejszą wskazówką czasu i kontaktów, to ostrza broni drzewcowej i bardzo specjalnie przygotowane groty. To są dla nas takie wskaźniki, że to ci ludzie, ten czas i ten region - opowiada prof. Valde-Nowak.

Gość audycji "Eureka" zdradził, że wkrótce rozpoczną się poszukiwania śladów ludzi paleolitu w polskiej części Tatr. - Realizujemy grant Narodowego Centrum Nauki, jego tytuł brzmi: Człowiek paleolityczny w jaskiniach Tatr. Jasne, że chodzi nie tylko o jaskinię słowacką, ale też o jaskinie polskie. W najbliższym czasie z zespołem doktorantów i współpracowników będziemy już w polskiej części Tatr i będziemy badać jaskinie - mówi prof. Valde-Nowak.

W audycji również:

W wyniku II wojny światowej miliony mieszkańców Polski straciło dach nad głową. Oblicza się, że zniszczonych zostało około 160 tysięcy budynków. Z miast najbardziej ucierpiała Warszawa - ponad 80 procent unicestwionej tkanki miejskiej, Poznań - 45 procent, oraz Białystok - 45 procent. Szczególnie drastycznym przykładem jest niewielkie Jasło, które niemal w całości legło w gruzach. Gość: prof. Rafał Habielski, historyk z Uniwersytetu Warszawskiego.

qch