Głośne odkrycia astronomiczne. Najdalsza galaktyka i wodna egzoplaneta

W ubiegłym roku odkryto najdalszą galaktykę we Wszechświecie. Obecnie oddalona jest od nas o 34 mld lat świetlnych. - Światło, które od niej otrzymaliśmy, było wysłane przez nią mniej więcej ponad 13 mld lat temu, czyli nieco ponad 300 mln lat po Wielkim Wybuchu - mówi prof. Kazimierz Stępień, wybitny astronom i astrofizyk.

Jej odległość jest 100 mln lat świetlnych większa niż odległość od dotychczasowej rekordzistki.

- Ciągle oczekujemy, że znajdziemy jeszcze młodsze galaktyki. One zbliżą nas może nie do Wielkiego Wybuchu, bo i tak wiemy, że po nim, oraz po uformowaniu się promieniowania tła, przez paręset milionów lat Wszechświat był absolutnie ciemny. Materia, która była we wczesnym Wszechświecie, ochłodziła się do bardzo niskich temperatur (…) i wobec tego nie było tam żadnych źródeł światła - tłumaczy prof. Kazimierz Stępień.

Ekspert wyjaśnia, że "w tym czasie powoli formowały się zagęszczenia, z których w pewnej chwili zaczęły powstawać pierwsze gwiazdy i galaktyki". - Na razie tego procesu jeszcze nie udało się nam zaobserwować. Bardzo dużo sobie obiecujemy po teleskopie Webba - słyszymy.

Wodna planeta 110 mln lat świetlnych od Ziemi

W 2022 roku pojawiły się również informacje o odkryciu wodnych egzoplanet. Co wiadomo o planetach, które pokryte są wodą?

- Gwiazda, wokół której krąży planeta, jest stosunkowo mało masywna i dużo chłodniejsza od Słońca. Planeta krąży jednak blisko, z okresem 11 dni, co powoduje, że otrzymuje dwa razy więcej promieniowania niż Ziemia, więc jest dosyć ciepła - mówi prof. Kazimierz Stępień.

- Jej średnia gęstość jest mniejsza niż Ziemi. Jeżeli założymy, że składa się tak jak Ziemia z określonych skał i metali, to ona musi mieć wobec tego jeszcze składową o gęstości znacznie mniejszej - dodaje ekspert. 

Stąd wniosek, że musi ją pokrywać gruba warstwa wody. Jak oceniają badacze, woda stanowi około 20 proc. masy tej planety, czyli ocean może mieć setki kilometrów głębokości.

Poza tym w audycji:

Zespół naukowców i inżynierów z Politechniki Gdańskiej stworzył innowacyjną, bezzałogową łódź nowej generacji z możliwością działania autonomicznego i półautonomicznego, która docelowo może służyć przy inspekcji kanałów żeglugowych i patrolowaniu farm wiatrowych na morzu. O możliwościach i inteligentnych rozwiązaniach pierwszej autonomicznej łodzi w Polsce opowiada profesor Łukasz Kulas - kierownik Katedry Inżynierii Mikrofalowej i Antenowej Politechniki Gdańskiej. 

Czytaj także: