Droga do wolności - lekcja Powstania Warszawskiego
Jak opisuje w swojej książce pt. "Wolność' 44" Agnieszka Cubała, wolność stanowi najwyższą wartość. "Jest fundamentem istnienia gwarantującym zachowanie godności i człowieczeństwa. Z myślą o jej odzyskaniu i ocaleniu dla przyszłych pokoleń Powstańcy warszawscy 1 sierpnia 1944 roku chwycili za broń".
- Ta wolność to jest z jednej strony ogromna radość, uczestnictwo również ludności cywilnej, to jest wieszanie flag, to jest wspólne śpiewanie hymnu, to są kobiety, które przychodzą na barykadę i przynoszą kanapki, przynoszą kawę, przynoszą herbatę powstańcom. To jest mnóstwo ochotników, którzy również chcą się włączyć w walkę. Więc myślę, że tutaj o tym takim wielkim pospolitym ruszeniu i o tym takim ogromnym poczuciu radości, swobody i o myśleniu o tym, że ta niewola się właśnie skończyła dla nas. Warto o tym pamiętać - mówi Agnieszka Cubała na antenie Programu 1 Polskiego Radia.
Decyzja o obronie Warszawy
31 lipca 1944 roku, gen. Tadeusz Komorowski "Bór", dowódca Armii Krajowej, wydał komendantowi Okręgu AK Warszawa-Miasto płk. Antoniemu Chruścielowi "Monterowi" decyzję o rozpoczęciu Powstania Warszawskiego. O podjęciu walk w stolicy zadecydowano 21 lipca 1944 roku na spotkaniu generałów Tadeusza Komorowskiego "Bora", Leopolda Okulickiego "Niedźwiadka" i Tadeusza Pełczyńskiego "Grzegorza".
- Jeżeli chodzi o decyzję dotyczącej godziny "W" to przede wszystkim przychodzi nam do głowy Tadeusz "Bór" Komorowski. Natomiast tych osób, które były decydentami, było bardzo dużo - podkreśla gość Jedynki. - Mamy gen. Leopolda Okulickiego i gen. Tadeusza Pełczyńskiego oraz dowódcę Powstania Warszawskiego, gen. Antoniego Chruściela. Pojawiają się takie osoby mniej oczywiste, tj. szef Biura Informacji Propagandy Jan Rzepecki oraz osoby związane z władzami cywilnymi: Jan Stanisław Jankowski, czyli Delegat Rządu na Kraj i Kazimierz Pużak - wymienia.
POSŁUCHAJ
Droga do wolności - lekcja Powstania Warszawskiego (Eureka/Jedynka)
Zapomniana Praga
W niemal każdej dzielnicy współczesnej stolicy znajdują się ślady walki sprzed 79 lat lub zbrodni popełnionych przez Niemców w czasie Powstania Warszawskiego. Myśląc o miejscach głównie są to: Mokotów, Starówka, Śródmieście, Żoliborz czy Wola. Niewiele mówi się o tym co działo się na Pradze, m.in. w Parku Skaryszewskim czy w Lasach Chojnowskich. - Wielki smutek panuje wśród np. powstańców, którzy uczestniczyli w powstaniu na samej Pradze. Ponieważ ja sama, jak z nimi rozmawiałam, słyszałam wielokrotnie, jak skarżyli się na to, że o powstaniu, które miało miejsce na lewo w Warszawie, mówi się bardzo dużo, a oni tak samo walczyli, i ginęli, i ponosili różnego rodzaju straty. Te walki na Pradze trwały przez cztery dni - opowiada
Ponadto w audycji:
Herb Wazów pod warstwami tynku. Dekoracje z XVII wieku odkryte w Zamku Żupnym w Wieliczce.
Podczas prac remontowych dokonano odsłonięcia polichromii naściennych w pięciu pomieszczeniach zamkowych. Historyczne mury zdobione są kwiatami, rzeźbami i orientalnymi arabeskami o wysokiej wartości artystycznej. Obecnie trwają rekonstrukcje malowideł, które zostaną udostępnione zwiedzającym jesienią tego roku. Gościem audycji była Klementyna Ochniak-Dudek, kustosz.
Czytaj także:
Tytuł audycji: Eureka
Prowadziła: Katarzyna Jankowska
Goście: Agnieszka Cubała (badaczka Powstania Warszawskiego, autorka książki "Wolność 44"), Klementyna Ochniak-Dudek (kustosz w Muzeum Żup Krakowskich Wieliczka)
Data emisji: 19.07.2023 r.
Godzina emisji: 19.30
ans
