Wycieczki koleją w XIX i XX w. Na czym polegał fenomen "pociągów popularnych"?

Data publikacji: 21.08.2023 21:40
Ostatnia aktualizacja: 22.08.2023 14:59
Ten tekst przeczytasz w 2 minuty
Wnętrze poczekalni wagonu kąpielowego
Wnętrze poczekalni wagonu kąpielowego, Autor - Domena publiczna/Narodowe Archiwum Cyfrowe
Samoloty, auta czy statki pasażerskie nie odsunęły w cień podróży koleją. Podobnie było w latach 20 i 30 ubiegłego wieku. Na czym polegał fenomen "pociągów popularnych", do których wagony produkowała wysoce wyspecjalizowana fabryka z siedzibą w Warszawie? 
  • Pod koniec XIX wieku liczne "pociągi popularne" wywoziły lwowskich mieszczan na całodniowe wycieczki poza miasto, oferując liczne, dodatkowe atrakcje.
  • Pierwszy taki skład wyruszył ze Lwowa do Gródka Jagiellońskiego w maju 1867.
  • Najwięcej "pociągów popularnych" wyruszało z Warszawy, Katowic, Krakowa. Celem często były Wilno i Lwów. 

Fenomen "popularnych pociągów"

"Popularne pociągi" były słynne w latach 30. XX wieku, ale ich historia sięga 1867 roku. Wtedy pierwszy taki skład wyruszył ze Lwowa do Gródka Jagiellońskiego. - Dzisiaj pewnie nikt nie zwróciłby uwagi na taką frazę jak "pociąg popularny". Ten wynalazek sięga 1867 roku, kiedy we Lwowie zawiązało się Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół" - mówi na antenie Programu 1 Polskiego Radia historyk Tomasz Kuba Kozłowski z Domu Spotkań z Historią. - Wspaniała, wielka organizacja zatrzymania zdrowego trybu życia zaczynała od świetnego pomysłu wywiezienia mieszczan lwowskich poza rogatki i zaproponowania im czegoś w rodzaju całodniowej wycieczki. Dzięki temu w latach 60. XIX w. Lwów dorobił się linii kolejowych - opowiada. 

- Pierwsza linia kolejowa łącząca Lwów z Krakowem ukończona została w 1861 roku i sześć lat później z inicjatywy Sokoła zorganizowano taki pierwszy pociąg. Wówczas nazywano je pociągami spacerowymi - kontynuuje ekspert.

Specjalnie skonstruowane wagony 

Same pociągi stanowiły niesamowite osiągnięcie inżynierskie. - Pociąg popularny składał się z rozmaitego typu wagonów, w zależności od tego, czy był pociągiem przeznaczonym do jednodniowej wycieczki, czy do wycieczek kilkudniowych - zwraca uwagę gość Jedynki. - Zaczęto organizować wycieczki, które trwały 3-5, a nawet 9-10 dni - podkreśla. 

Turystom z Polski i za granicy oferowano specjalnie konstruowane wagony wyposażone w łazienki, wanny, sypialnie, restauracje, a nawet sale balowe. - Pociągi były wyposażone m.in. w wagony sypialne czy kąpielowe, były tam prysznice i wanny. To były rzeczy nie do spotkania w żadnym współczesnym składzie, który znam i który kursuje po naszych torach - przyznaje rozmówca Artura Wolskiego.  

- Były również wagony dancingowe, gdzie się tańczyło, wagony kinowe, gdzie oglądało się filmy, czy wagony, gdzie można było grać w brydża - wylicza Tomasz Kuba Kozłowski. - Na pokładzie pociągu były wszelkiego typu udogodnienia w postaci baru, wagonu restauracyjnego z obrusami. (...) W pociągach narciarskich, które zrobiły największą furorę w latach 30., były nawet na miejscu fryzjernie, żeby podróżni mogli ułożyć na wieczór fryzurę - opowiada. 


POSŁUCHAJ

25:24

Jaki był ich fenomen "pociągów popularnych"? (Eureka/Jedynka)

 

Czytaj także:

Ponadto w audycji:

Technika w walce ze śpiączką

Osoba, która znajduje się w śpiączce, nie ma zdolności postrzegania, nie wykonuje spontanicznych ruchów oraz nie komunikuje się z otoczeniem. Chorego nie da się wybudzić nawet poprzez dostarczenie silnych bodźców.
Jedną z metod na wybudzenie ze śpiączki jest program naukowy polegający na wszczepianiu stymulatorów domózgowych.

Jak realizowany jest ten program badawczy, opowiedział dr Łukasz Grabarczyk z Kliniki Neurochirurgii Szpitala Uniwersytetu Medycznego w Olsztynie.

Tytuł audycji: Eureka

Prowadził: Artur Wolski

Goście: Tomasz Kuba Kozłowski (Dom Spotkań z Historią), dr Łukasz Grabarczyk (Klinika Neurochirurgii Szpitala Uniwersytetu Medycznego w Olsztynie)

Data emisji: 21.08.2023

Godzina emisji: 19.30

ans

Organizacje Pożytku Publicznego w Jedynce
Organizacje Pożytku Publicznego w Jedynce
cover
Odtwarzacz jest gotowy. Kliknij aby odtwarzać.