W Mrągowie trwa 26 Festiwal Kultury Kresowej. Minione festiwale spotkały się z bardzo przychylnym przyjęciem. Sobotni (7.08) koncert galowy w amfiteatrze jest podsumowaniem trzech dni imprez festiwalowych w mieście, w trakcie których oglądać można występy kapel, chórów oraz zespołów pieśni i tańca z Litwy, Białorusi, Ukrainy oraz gościnnie z Łotwy, Czech i Rosji. Występom towarzyszą wystawy plastyczne, fotograficzne, rękodzieła, wieczory poetyckie, kiermasze i degustacje kresowych potraw. Na festiwal zaprosił dyrektor MCK w Mrągowie Lech Gołębicki.
- Festiwal jest organizowany w Mrągowie już od dawna, bo od 1995 roku. W początkowych latach udało się go robić m.in. dzięki dużemu zaangażowaniu Telewizji Polskiej. Festiwal gościł na antenie, więc można było dotrzeć z informacją o nim do całej Polski. Inicjatorem było Towarzystwo Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej, miasto Mrągowo, w tym Centrum Kultury również mocno włączyły się w organizację. Dzięki tym instytucjom Festiwal gości w Mrągowie już od 26 lat! – mówił Lech Gołębicki.
Przenieśliśmy się także do Berdyczowa na Żytomierszczyźnie – bardzo ważnego ośrodka dla mniejszości polskiej. W audycji spotkaliśmy się z Łarysą Wermińską – przewodniczącą Berdyczowskiego Oddziału Związku Polaków na Ukrainie. Łarysa Wermińska jest od wielu lat liderką społeczności polskiej w Berdyczowie. W audycji opowiedziała o tej społeczności, o działalności polskich organizacji na tym terenie, o ważnych dla miejscowych Polaków miejscach.
- Berdyczów to swoista „stolica apostolska” w Ukrainie. Jest tu ulokowana główna świątynia katolicka i klasztor karmelitów bosych. Kiedyś była to podstawowa świątynia Kresów – mówiła Łarysa Wermińska – Polacy w Ukrainie, może poza wyznaniem, nie różnią się od Ukraińców, którzy tu mieszkają. Łączą ich te same troski, warunki bytowe, aktywność społeczna.
Jak wspominała Łarysa Wermińska, jeszcze za czasów sowieckich istniała w Berdyczowie parafia katolicka, którą cudem udało się zachować. Wszystkie nabożeństwa odbywały się w języku polskim. Szkoły języka jako takiej nie było. Kiedy skończył się Związek Radziecki, zaczęła się ukrainizacja. Ale wprowadzona została nauka języka polskiego w szkołach.
Kwartalnik Mozaika Berdyczowska (ukazuje się już ponad 25 lat!) to pismo kulturalno-oświatowe wydawane przez Berdyczowski Oddział Związku Polaków na Ukrainie. Stworzono je w celach edukacyjnych – by Polacy mogli wracać do swoich korzeni. Mozaika jest „kroniką odrodzenia polskości od 1994 roku”, jak wspomniała przewodnicząca Berdyczowskiego Oddziału Związku Polaków. Kolejną niszą działalności Związku jest Sobotnia szkoła nauczania języka polskiego, historii i kultury. Szkoła dostępna jest dla osób w każdym wieku.
Wspomnieliśmy także zmarłą śpiewaczkę Bronisławę Chmielowską. Osiadła na Ziemiach Odzyskanych Chmielowska była depozytariuszką kresowych pieśni, wspaniałą gawędziarką i nauczycielką dla młodszych pokoleń.
Tytuł audycji: Z muzyką po Kresach
Prowadziła: Mariana Kril
Data emisji: 7.08.2021
Godzina emisji: 18.10
Berdyczowski Oddział Związku Polaków na Ukrainie - Jedynka - polskieradio.pl