Anglik o francusko brzmiącym nazwisku Verloc z pozoru porządny obywatel, sklepikarz, jest w istocie tajnym agentem "potężnego mocarstwa" w którym wiele sugestii każe domyślać się Rosji (w roli tegoż agenta usłyszą Państwo Leona Charewicza). Tyle można powiedzieć o tytułowym bohaterze powieści, która ukazała się w 1907 roku, kiedy w Europie, również w Anglii, świeże było wspomnienie rosyjskiej gorączki rewolucyjnej 1905 roku.
Joseph Conrad oparł "Tajnego agenta" na autentycznych wydarzeniach z dnia 15 lutego 1894 r., gdy w parku otaczającym królewskie obserwatorium w Greenwich doszło do eksplozji bomby. Celem był oczywiście sam budynek, a tajemnica dziwnego zajścia - jego cel, pomysłodawcy - nie została do końca wyjaśniona.
Conrad sprytnie wykorzystuje to wydarzenie, aby pokazać absurd, groteskę, ale też grozę anarchistyczno-rewolucyjnych zamachów, które mają przede wszystkim siać zamęt i chaos w społeczeństwie, niszczyć jego strukturę.
Z drugiej jednak strony, obok potyczek ideologiczno-politycznych, obserwujemy dramat rodzinny, ponieważ Adolf Verloc ma żonę - Winnie (w tej roli Anna Cieślak), znacznie od siebie młodszą i bardzo zaangażowaną w opiekę nad upośledzonym bratem (w słuchowisku gra go Krzysztof Szczepaniak). Możemy więc zobaczyć nie tylko niepokoje i trudności dotykające całe społeczeństwa tamtych czasów, ale także jednostki i ich wzajemne zależności, być może nie tak odległe od nam współczesnych, jak wskazywałaby data publikacji książki.
***
Joseph Conrad "Tajny agent", prod. 2017
Adaptacja i reżyseria: Jan Warenycia
Realizacja akustyczna: Paweł Szaliński
Opracowanie muzyczne: Marian Szałkowski
Obsada: Leon Charewicz (Adolf Verloc), Anna Cieślak (Winnie Verloc), Ewa Dałkowska (Matka Winnie), Krzysztof Szczepaniak (Steve), Marcin Troński (Inspektor Heat), Wojciech Wysocki (Komisarz), Henryk Talar (Profesor), Krzysztof Banaszyk (Ossipon), Krzysztof Stelmaszyk (Vladimir), Mariusz Jakus (Michaelis), Janusz Rafał Nowicki (Karl Yundt), Zbigniew Konopka (Posterunkowy), Hanna Stankówna (Anna), Marek Barbasiewicz (Ethelred)
***
Na "Słuchowisko" zapraszamy w sobotę (11.01) w godz. 22.00-23.00.
am/dz
