Stefan Gierowski, malarz i rysownik, wybitny przedstawiciel współczesnej awangardy malarskiej, urodził się 21 maja 1925 r. w Częstochowie. Studiował w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. W 1948 r. uzyskał dyplom w pracowni scenografii i technik ściennych. Jednocześnie studiował historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim.
W jednym z wywiadów profesor Stefan Gierowski wspominał, że po wojnie malarze stanęli przed trudnym wyborem. Każde dzieło stanowiło wtedy deklarację polityczną. - Mówiono, że moje obrazy są niedobre, bo za dużo w nich impresji, a za mało socrealizmu. Z kolei malarstwo abstrakcyjne pokazywano jako przykład sztuki bardzo fałszywej - wspominał.
W latach 1956-1960 współpracował z Galerią Krzywe Koło w Warszawie. Od 1961 r. był pedagogiem, a od 1976 r. profesorem Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, a także wieloletnim dziekanem Wydziału Malarstwa (1975-81). W 1983 r. został wybrany na rektora, władze stanu wojennego stanowczo odrzuciły jednak tę kandydaturę. W latach osiemdziesiątych związany był z kręgiem kultury niezależnej. W 1986 r. otrzymał tytuł profesora zwyczajnego.
Po studiach poszukiwał własnej drogi twórczej, uprawiał początkowo malarstwo figuratywne, później widoczne w jego pracach były wpływy kubizmu. W 1957 r. artysta zaczął tworzyć malarstwo abstrakcyjne. Od tego czasu przestał nadawać tytuły swoim pracom, konsekwentnie korzystał z numeracji rzymskiej. Malował głównie kolorem, prace o bogatej fakturze. Około 1960 r. w twórczości Gierowskiego pojawiły się tendencje do geometrycznej budowy obrazu.
- Wielu ludzi zdumiewa, że w niektórych dziełach jest to "coś". To dlatego, że malować mogą wszyscy, ale tylko niektórzy są artystami - mówił wybitny malarz i pedagog w Polskim Radiu.
W latach siedemdziesiątych Gierowski przeciwstawiał sobie duże płaszczyzny o odmiennych tonacjach. Od lat dziewięćdziesiątych artysta używał coraz odważniejszych kolorów. Jednym z ważniejszych dzieł Gierowskiego jest cykl "Malowanie Dziesięciorga Przykazań" powstały w latach 1989-90, inspirowany Tablicą Dziesięciorga Przykazań z XV w.
Z jego pracowni wywodzi się m.in. Marian Czapla, większość malarzy z Gruppy, m.in. Marek Sobczyk i Jarosław Modzelewski. Był laureatem wielu prestiżowych nagród, m.in. złotego medalu na V Biennale Internazionale d'Arte Contemporanea della Repubblica di San Marino (1965 r.), First Triennale India (1968 r.), Nagrody im. Jana Cybisa (1980 r.), Nagrody Komitetu Kultury Niezależnej Solidarność (1989 r.). W 2014 został członkiem czynnym Polskiej Akademii Umiejętności. Od 1996 r. mieszkał i pracował w Konstancinie-Jeziornie pod Warszawą. W 2017 r. działalność rozpoczęła Fundacja Stefana Gierowskiego.
Prace Stefana Gierowskiego znajdują się w licznych kolekcjach publicznych i prywatnych, m.in. w: Muzeum Narodowym w Warszawie, Muzeum Narodowym w Krakowie, Muzeum Narodowym w Poznaniu, Muzeum Narodowym we Wrocławiu, Muzeum Narodowym w Gdańsku, Muzeum Sztuki w Łodzi, warszawskiej Zachęcie i Centrum Sztuki Współczesnej – Zamek Ujazdowski w Warszawie.
***
(PAP)/szuk/ aszw/am
