Muzyka Leny Michajłów: trans, improwizacja i duchowość

Ostatnia aktualizacja: 01.09.2025 18:20
Lena Michajłów, jedna z najbardziej obiecujących twórczyń młodego pokolenia, jest najmłodszą artystką, której utwór zamówiono na koncert "4/10/100 + 1 = ∞" zorganizowany z okazji stulecia Polskiego Radia. Kompozycja "entering Sterngäßchen 4" powstała z myślą o zespole Kwadrofonik.

Posłuchaj rozmowy z Leną Michajłów w "Poranku Dwójki"

Lena Michajłów, urodzona 31 stycznia 2002 roku w Krakowie, to artystka związana z Warszawą. Ukończyła Ogólnokształcącą Szkołę Muzyczną II stopnia im. Zenona Brzewskiego w stolicy, a następnie z wyróżnieniem zdobyła tytuł licencjata na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina, studiując kompozycję pod kierunkiem dr. hab. Ignacego Zalewskiego. Obecnie rozwija swoje umiejętności na studiach magisterskich, koncentrując się na kompozycji z uwzględnieniem muzyki elektronicznej, filmowej i teatralnej.

Czytaj także:

Talent, pasja i praca

Lena Michajłów ma na swoim koncie liczne sukcesy pianistyczne – jest laureatką wielu konkursów, a jej recitale odbywały się zarówno w Polsce, jak i za granicą. Od 2021 roku współtworzy Chopin University Modern Ensemble, specjalizujący się w wykonaniach muzyki współczesnej. Artystka była wielokrotnie wyróżniana prestiżowymi stypendiami – już w 2015 roku otrzymała wsparcie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a w 2024 roku wzięła udział w programie "Młoda Polska". W latach 2016–2019 uczestniczyła również w programie Krajowego Funduszu na Rzecz Dzieci, skierowanym do wybitnie uzdolnionej młodzieży.

Pod okiem mistrzów

Rozwijała swoje umiejętności kompozytorskie pod okiem uznanych twórców muzyki współczesnej, konsultując z nimi pomysły artystyczne. Brała udział w prestiżowych warsztatach kompozytorskich w Warszawie, Radziejowicach i niemieckim Darmstadt, gdzie pracowała z wybitnymi postaciami sceny muzyki nowej, takimi jak Marc Andre, Marco Stroppa, Peteris Vasks, Francesco Filidei, Oscar Bianchi, Justė Janulytė, Du Yun, Clara Iannotta, Brigitta Muntendorf, Paweł Mykietyn, Zygmunt Krauze, Krzysztof Knittel, Alexander Schubert, Marta Ptaszyńska, Ondřej Adámek, Doina Rotaru czy Johannes Kreidler. 

Improwizacja punktem wyjścia: komponowanie według Leny Michajłów

Twórczość Leny Michajłów wyróżnia się wyrazistym, indywidualnym językiem muzycznym. O swoim podejściu do komponowania opowiadała na antenie Programu 2 Polskiego Radia w rozmowie z Ewą Szczecińską - Proces kompozytorski zazwyczaj zaczyna się u mnie od improwizacji. Jako pianistka często improwizowałam z moją przyjaciółką-skrzypaczką i to podejście zostało ze mną do dziś - opowiadała artystka.

- Uważam, że muzyka nowa bez przewodzącej jej koncepcji (niekoniecznie pozamuzycznej) staje się jedynie formą rzemiosła. Mój sposób komponowania nie tyle się zmienił, ile raczej ewoluował. Wciąż wierzę, że intuicyjne tworzenie niesie ze sobą ogromną wartość i tajemnicę, i to ono jest nadal moim ulubionym sposobem pracy. Ale teraz, włączając do swoich kompozycji fragmenty improwizacji, staram się za każdym razem odpowiadać sobie na pytanie, z czego wynikają poszczególne decyzje podejmowane podczas improwizacji i jakie są jej walory - zaznaczyła, komentując swój rozwój. 

- W ten sposób mogę też lepiej zrozumieć siebie, swoje potrzeby estetyczne i rozwijać się. Często też czerpię z otoczenia dźwiękowego i jego fragmenty stają się materiałem w moich utworach - tak jak w "entering Sterngaschen 4" na Stulecie Polskiego Radia. To jest proces refleksji nad tym, co robi mózg z usłyszanym materiałem dźwiękowym - w jaki sposób go porządkuje, które elementy redukuje, co zapamiętuje. To jest utwór bardzo konceptualny - wyjaśniła. 

***

Oskar Łapeta