W roku 2016 nagrody otrzymują Wiesława Gromadzka z Kamienia Dużego k. Skrzynna i Anna Andruszkiewicz z Wiżajn na północnej Suwalszczyźnie.
Wiesława Gromadzka, urodzona w 1949 r. w Zdunkowie k. Przysuchy, mieszka w Kamieniu Dużym k. Skrzynna. Od lat 60. XX w. wraz ojcem, skrzypkiem Stefanem Kołazińskim (zmarłym w 2010 r.), tworzyli rodzinną kapelę, która w okolicach Przysuchy i Chlewisk należała do wziętych grup weselnych.
Jak zaczełam grać, miałam pietnaście lat abo czternaście. Juz jednego kawałka sie nauczyłam, to jak chłopaki sie dowiedziały, musiałam iść i grać. Później sie wstydziłam, że jeden kawałek grałam. I po jednym, po jednym kawałku nauczyłam sie grać więcej. No i później na wesela, na zabawy, to na inne wioski, co sobota, co niedziela. Jak poszłam na wesele, kobitki mi mówiły, że myślały, że jo nie przegram tego wesela – bo mężczyzny nie chcą grać, poupijały sie i musiały ich tam ganiać. Jak przegrałam wesele, to sie dziwowały, że tako kobiecina marno i wygrała wesele.
Szczególne uznanie budziła jako kobieta harmonistka: zachwycały zarówno jej umiejętności gry, jak i śpiewanie od harmonii. Gdy pani Wiesława założyła rodzinę, przerwała granie.
Jak poszłam na wesele, to teściowa wszystko tam załatwiała za mnie. Ale juz rzucałam granie nieraz. Do tatusia mówie: „nie chce sie tak mordować”. Bo dawniej to tak mordowali ludzi, nie szanowali wcale muzykantów! Tatusio mówi tak: „jak nie, to i ja tez nie bede chodził”. No i później łod nowa znowu już zacełam chodzić. (…) Dawniej nie szanowały wcale muzykantów. „Graj, taki owaki!” Tak było.
Pod koniec lat 90. kapela rodziny Kołazińskich ponownie zaczęła się pojawiać na weselach, uroczystościach rodzinnych oraz na estradzie. Grupa otrzymała wiele nagród, m.in. na Festiwalu w Kazimierzu (gdzie wystąpiła pierwszy raz w 1972 r.) oraz Nagrodę im. Oskara Kolberga (2003 r.). Wielokrotnie nagrywała dla Polskiego Radia. W 2008 r. Wiesława Gromadzka wystąpiła wspólnie z ojcem na koncercie Muzyka Źródeł (Stefan Kołaziński – skrzypce, Wiesława Gromadzka – harmonia pedałowa, Jan Wochniak – baraban). Jest jedyną muzykantką w regionie radomskim grającą na harmonii pedałowej. Po ojcu przejęła starodawny repertuar mazurkowy.
Dziś grywa z muzykami młodego pokolenia, m.in. Katarzyną Zedel, Mateuszem Niwińskim, Katarzyną Rosik. Z dumą podkreśla, że wnuczka zaczęła się uczyć gry na skrzypcach, natomiast wnuk Mateusz gra na bębnie i gitarze.
Anna Andruszkiewicz (ur. w 1923 r.) nauczyła się pieśni od swej mamy i babci oraz okolicznych śpiewaków, których od dwudziestu lat także nagrywa. Kilkadziesiąt nagrań lokalnych pieśni w jej wykonaniu (zarejestrowanych podczas Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu oraz w domu artystki) znajduje się w Archiwum Polskiego Radia.
Trzykrotnie (w 1991, 2001 i 2009 r.) zostawała laureatką kazimierskiego festiwalu (drugie nagrody w kategorii śpiewak-solista). Jej nagrania dostępne są m.in. w opublikowanej przez Polskie Radio serii „Muzyka Źródeł” na płycie „Suwalszczyzna. Podlasie”. Anna Andruszkiewicz jest założycielką i kierowniczką dziewczęcego zespołu Młode Jezioranki z Wiżajn. Podczas kazimierskich festiwali wielokrotnie prezentowała swoje uczennice. Warto dodać, że na festiwal w Kazimierzu wybiera się także w tym roku.
jp/bch
