Od poniedziałku w To się czyta - fragmenty głośnego opowiadania tegorocznej laureatki Literackiej Nagrody Nobla - niemieckiej pisarki Herty Mueller. Przekład Katarzyny Leszczyńskiej. Czyta Agnieszka Pilaszewska.
Herta Mueller – jedna z najwybitniejszych współczesnych pisarek niemieckich urodziła się w niemieckiej wsi w rumuńskim Banacie. Dzieciństwo i młodość spędziła w kraju komunistycznej dyktatury. Tam rozpoczęła się jej kariera literacka, szybko przerwana zakazałem publikacji. Prześladowana przez władze, wyemigrowała do Niemiec, gdzie rozpoczęła ożywioną działalność literacką. Pisze powieści, opowiadania, eseje, w których najczęściej wraca do swego życia w Rumunii. Jest laureatka wielu prestiżowych nagród. Prawie wszystkie jej książki ukazały się po polsku w wydawnictwie ”Czarne” w Wołowcu.
Opowiadania ze zbioru Niziny pisała Herta Mueller, w czasie gdy pracowała jako tłumaczka w fabryce w Timisoarze. Ukazały się po raz pierwszy w ocenzurowanej formie w Rumunii i odmieniły jej życie. Z jednej strony ten zbiór tekstów, poświęconych przede wszystkim banackiej wsi, ściągnął na autorkę ataki rumuńskich Niemców za kalanie „rodzinnego gniazda”. Z drugiej – po opublikowaniu pełnej wersji w roku 1984 w Niemczech – przyniósł jej pierwsze nagrody i uznanie. Wyrwał Mueller z anonimowości, a tym samym ze szponów rumuńskich służb bezpieczeństwa.
Tytułowe opowiadanie z tomu Niziny opisuje niemiecką wieś w Banacie z perspektywy dziecka. Jego spojrzenia, gesty, lęki konfrontowane są ze światem dorosłych, posiadających władzę nad życiem i śmiercią. Przejście między trzeźwą obserwacją a groźną fantazją jest prawie niewidoczne, granica nieustannie się zaciera, upiory stanowią realne niebezpieczeństwo, nie mniejsze niż sama codzienność. Mueller opisuje świat zdominowany przez nienawiść i okrucieństwo, przez bezduszne rytuały i normy.
