Rudresh Mahanthappa - saksofon, Indie i szyfry

Amerykanin indyjskiego pochodzenia urodzony we włoskim Trieście - długo zmagał się z muzyczno-kulturowymi stereotypami.

Rudresh Mahanthappa. Czy indyjskie korzenie mogą stanowić problem dla muzyka?

Foto: Janusz Jabłoński

"Wszyscy od razu zakładali, że będę ekspertem od muzyki indyjskiej. A potem byli rozczarowani, kiedy okazywało się, że nic z tego. A całe to ich przekonanie opierało się wyłącznie na brzmieniu mojego nazwiska i kolorze mojej skóry. Jako nastolatek pojawiałem się na dixielandowych jam sessions -  i zawsze miałem poczucie, że moje indyjskie pochodzenie kreuje oczekiwanie jakiejś nieokreślonej egzotyki".
Z czasem jednak do pewnego stopnia zaakceptował tę rolę i zaczął - w tylko sobie właściwy sposób - tłumaczyć elementy muzyki karnatackiej na własny język dźwiękowy: czy to tworząc trio Indo-Pak Coalition, czy też współpracując z Vijayem Iyerem lub indyjskim saksofonistą Kadrim Gopalnathem. Ale już na swojej najnowszej płycie Rudresh Mahanthappa oddaje hołd... Charliemu Parkerowi.
W rozmowie z jednym z najbardziej rozchwytywanych saksofonistów współczesnego jazzu poruszymy także wątki językoznawcze i społeczne; zatrzymamy się też na chwilę przy fizyce i matematyce:
"Jestem przekonany, że my, ludzie, mamy skłonność do uporządkowanych systemów. A często nawet układy, które uważamy za losowe, w istocie wcale takie nie są. Myślisz, że obrazy Jacksona Pollocka są losowe? Ja tak nie sądzę; istnieją wyższe poziomy organizacji i różne sposoby porządkowania. Nawet jeśli weźmiemy na warsztat tak zwaną swobodną improwizację, przekonamy się, że nie jest ona nigdy naprawdę swobodna. Zawsze ciąży w stronę jakiegoś porządku, nawet jeśli jest to porządek niekonwencjonalny. Lubimy porządek, nawet jeśli się do tego nie przyznajemy".

***

Na audycję "Rozmowy improwizowane" - w czwartek (12.03) w godz. 22.00-23.00 - poprowadzą: Tomasz Gregorczyk i Janusz Jabłoński.

mm/mc