Siergiej Łoźnica, ukraiński reżyser, od początku swojej drogi artystycznej kręci równolegle fabuły i dokumenty. Ważniejsza od doznań estetycznych jest dla niego próba ukazania pewnego obrazu rzeczywistości oraz zrozumienia motywacji bohaterów jego filmów. Za każdym razem stara się przekroczyć sztuczność i konwencjonalność medium filmowego, które teatralizuje przedstawiane wydarzenia.
Stąd rozmaite zabiegi formalne - od statycznej kamery, rejestrującej wydarzenia na Majdanie, przez kręcenie filmu smartfonami w "Donbasie", po materiały archiwalne w "Procesie". O tym najnowszym obrazie mówił w audycji.
- Myślę, że w momencie, gdy rejestrowano pokazywany w moim filmie proces, a więc w grudniu 1930 roku, ludzie zdążyli już zrozumieć, jakie są zasady gry. Niezależnie od tego, czy im się to podobało, czy nie. I nawet jeśli nie cieszyli się z powodu wyroku śmierci, to doskonale wiedzieli, jak powinni zareagować, żeby nie mieć kłopotów. Na terenie Związku Radzieckiego działały już łagry, masowe zabójstwa stały się czymś powszednim - mówił reżyser o wydarzeniach, które stały się podstawą scenariusza "Procesu".
W swoich dziełach Łoźnica regularnie powraca do tego, jaka jest postsowiecka mentalność, a także do tego, jakie perspektywy ma przed sobą społeczeństwo postsowieckie, zwłaszcza Rosjanie. - Ludzie, którzy dzisiaj mieszkają na terenie byłego Związku Radzieckiego, są już zupełnie inni od tych z lat 30. ubiegłego wieku. To osoby o innym sposobie myślenia, mówiące zgoła odmiennym językiem. Z drugiej strony jednak pewne rzeczy pozostają takie same. Stały jest na przykład stosunek do władzy, której z jednej strony się nie wierzy, ale z drugiej odczuwa się przed nią strach. Przede wszystkim jednak władzy się nie lubi - tłumaczył swoje inspiracje reżyser "Donbasu" czy "Łagodnej".
W "Rozmowach po zmroku" Siergiej Łoźnica powiedział też, jak postrzega rolę sztuki wobec polityki, jak rozumie prawdę oraz jaka jest jego zdaniem różnica między kinem fabularnym a dokumentalnym. Zapraszamy do odsłuchania całości rozmowy.
***
Tytuł audycji: Rozmowy po zmroku
Prowadził: Michał Nowak
Gość: Siergiej Łoźnica, reżyser
Data emisji: 22.05.2019
Godzina emisji: 22.00
at/jp