22:10 [ PR2]PR2 (mp3) 7 lipiec 2020 21_29_04v1.mp3 Prof. Zdzisław Kudelski o Gustawie Herlingu-Grudzińskim i "Kulturze" (Rozmowy po zmroku/Dwójka)
Gustaw Herling-Grudziński: serwis specjalny
W jednym z listów do Jerzego Giedroycia Gustaw Herling-Grudziński napisał: Jeszcze raz przekonałem się, patrząc z bliska w Laffitte na to, co Pan ze swoimi współpracownikami robi, że emigracja ma sens.
- Łączyła ich świadomość, że bardzo ważna jest praca w słowie i przeświadczenie o ważności emigracji - podkreślił gość Dwójki. - Herling wielokrotnie z goryczą podkreślał, jak łatwo propaganda komunistyczna w Polsce wmówiła ludziom, że emigracja, to nie jest jakaś misja, poczucie służby, działanie dla sprawy, wolności słowa, ale paradoksalnie w ojczyźnie Mickiewicza, Słowackiego, Krasińskiego, Norwida, tak łatwo udało się ludzi przekonać, że tutaj chodzi o jakieś brudne sprawy, działania dywersyjne za dolary. Tak łatwo podważono status moralny emigracji - ocenił.
Kilka dni temu, 4 lipca, minęła 20. rocznica śmierci autora "Dziennika pisanego nocą". A w połowie września będziemy obchodzić 20. rocznicę śmierci redaktora naczelnego paryskiej "Kultury". Przez wiele dekad obaj działali razem, tworząc tę nie do przecenienia instytucję wolnego słowa i wolnej myśli, jaką był wydawany we Francji miesięcznik. Potem, kilka lat przed śmiercią ich drogi się rozeszły.
Czytaj także:
Korespondencja Gustawa Herlinga-Grudzińskiego i Jerzego Giedroycia
Sławomir Nowinowski: Giedroycia napędzała świadomość katastrofy
Herling-Grudziński był przekonany, że będzie otrzymywał stałe honorarium z pracę w "Kulturze", a gdy tuż przed przenosinami do Francji okazało się, że stan finansów jest o wiele gorszy niż przewidywano, Giedroyc zaproponował mu wyższe stawki za wykonane prace. To dotknęło Herlinga. Finansowe nieporozumienia nie były jednak jedynymi. - Giedroyc inaczej sobie wyobrażał "Kulturę" niż to zaplanował Grudziński. Bardziej jako pismo poruszające sprawy polityczne. W pewnym momencie zrywają się ich stosunki i do 1956 roku nie mają żadnych kontaktów.
Jaki był wpływ Herlinga-Grudzińskiego na profil literacki pisma? Na czym polegała jego współpraca z Jerzym Giedroyciem? Jacy pisarze byli im bliscy? W czym ich literackie wybory się różniły?
Zachęcamy do wysłuchania całej audycji.
***
Tytuł audycji: Rozmowy po zmroku
Przygotowała: Dorota Gacek
Gość: prof. Zdzisław Kudelski (historyk literatury, edytor pism Herlinga-Grudzińskiego)
Data emisji: 7.07.2020
Godzina emisji: 21.30