Zostanie słowo. Biografia Kazimierza Wierzyńskiego

- Z jednej strony chciałem pokazać Wierzyńskiego jako żywego człowieka zanurzonego w pewnym kontekście politycznym tamtego czasu. Jako piłsudczyka i niezłomnego emigranta. A z drugiej strony było dla mnie ważne spojrzenie na niego jako na artystę - mówił w Dwójce Wojciech Wencel, autor książki "Sens ponad klęską". Tytuł to cytat z wiersza Wierzyńskiego z tomu "Czarny polonez". 

Kazimierz Wierzyński

Foto: PAP/Alamy

Posłuchaj

24:20 [ PR2]PR2 (mp3) 14 lipiec 2020 21_29_26v1.mp3 Wojciech Wencel o Kazimierzu Wierzyńskim (Rozmowy po zmroku/Dwójka)

 

W jednym z wierszy Kazimierz Wierzyński napisał: "Co tu zostanie po mnie? Słowo / i w głąb wpuszczone me korzenie / ziemia niech z nich zagada mową / Z ziemi powstałem, w nią się zmienię".

Bardzo osobistą opowieść o biografii i twórczości tego poety przedstawił ostatnio Wojciech Wencel. W swojej książce "Sens ponad klęską" pokazuje życie Wierzyńskiego na tle panoramy dziejów Polski i Europy w wieku XX, przybliża jego rodowód - pochodził z rodziny niemieckich osadników osiadłych w Galicji, pisze o jego roli w okresie dwudziestolecia międzywojennego - związku ze Skamandrytami.

- Wierzyński wyrastał z tradycji legionowej, czy też jeszcze wcześniej – tradycji takich kółek samokształceniowych o formacji militarno-sportowych. Był piłsudczykiem od początku i ten element jest bardzo silnie obecny w tomie "Wiosna i wino". Wierzyński jest wierny duchowi czasu, bo w nastroju Polaków było wtedy to marzenie o zrzuceniu płaszcza Konrada i zanurzeniu się w żywiole zwykłego życia. Z perspektywy czasu ten tom jest słabszy w jego dorobku, chociaż debiut ciekawy, jak na młodego człowieka - mówił gość audycji.

• Czytaj też: "Poezja i wyjątkowe czasy". Leszek Długosz poleca biografię Wierzyńskiego >>>

Wojciech Wencel opisuje trudny los wygnańczy poety - najpierw związek z grupą emigracji w Londynie i Mieczysławem Grydzewskim, potem jego współpracę z Jerzym Giedroyciem i paryską "Kulturą". Bardzo wiele miejsca poświęca poezji. Szczególnie skupia się na tomach, które najbardziej ceni: "Wolność tragiczna", "Krzyże i miecze", "Ziemia-Wilczyca" oraz "Czarny polonez". To w nich, zdaniem Wencla, najpełniej wyraziło się przekonanie poety, że ma w ręku instrument, który może go przenieść ponad klęską. Tym instrumentem jest poezja i wolne słowo.

***

Tytuł audycji: Rozmowy po zmroku

Przygotowała: Dorota Gacek

Goście: Wojciech Wencel (poeta, eseista)

Data emisji: 14.07.2020

Godzina emisji: 21.30