12:26 Poranek Dwójki Tomasz Różycki o tegorocznej nagrodzie literackiej im. Zbigniewa Herberta 18.08.2021.mp3 Poranek Dwójki Tomasz Różycki o tegorocznej nagrodzie literackiej im. Zbigniewa Herberta (Poranek dwójki)
Zbigniew Herbert - serwis specjalny
Fundacja im. Zbigniewa Herberta ogłosiła laureata Międzynarodowej Nagrody Literackiej im. Zbigniewa Herberta 2021. Uhonorowano nią Yusefa Komunyakę, Afroamerykanina mieszkającego w Stanach Zjednoczonych, weterana wojny w Wietnamie, poetę inspirującego się jazzem i bluesem. O nagrodzonym artyście opowiadał przewodniczący w tym roku jury fundacji Tomasz Różycki, poeta, prozaik i tłumacz.
- Yusef Komunyakaa urodził się na amerykańskim południu w małym miasteczku w Luizjanie jako wnuk czarnoskórych wędrowców, którzy przybyli do Stanów Zjednoczonych z Trynidadu, gdzie ich przodkowie zostali przywiezieni jako niewolnicy. Nazywał się wtedy James William Brown i już jako dorosły powrócił do nazwiska swoich dziadków - opowiadał przewodniczący jury. - Jest związany z amerykańskim południem i tam dorastał, co ma wielkie znaczenie dla jego poezji, bo wszystkie problemy związane z segregacją rasową w latach 50. i 60. odczuł na własnej skórze jako dziecko. Dochodziło tam wtedy do licznych zbrodni i przestępstw, działał Ku-Klux-Klan. To się odbija w jego wierszach.
Zbigniew Herbert: nazywanie mnie klasykiem to określenie obelżywe
Yusef Komunyakaa jest jednym z najoryginalniejszych i najbardziej wyrazistych poetów naszej współczesności. Jego głos, łączący w sobie doświadczenia czarnego mężczyzny urodzonego na amerykańskim południu, żołnierza walczącego w Wietnamie, artysty wychowanego w tradycji jazzu i bluesa, piszącego zaś o najbardziej bolesnych doświadczeniach współczesnego życia w USA, jest równocześnie uniwersalny, odwołuje się do tradycji wielu kultur. Mimo bolesnych tematów, jakie podejmuje, jego poezja nigdy nie jest sucha, przeciwnie – ma wielką energię zmysłową, jest poezją tańca i miłości, pieśnią na cześć życia i istnienia - brzmiało uzasadnienie jury Fundacji im. Zbigniewa Herberta.
Czytaj także:
- Ogromny wpływ na całe jego życie miała też muzyka. Komunyakaa nie dość, że pisze o jazzie, to jeszcze komponuje swoje wiersze na podobnej zasadzie i stał się mistrzem w tego rodzaju jazzowej kompozycji poezji. To jest taka kompozycja, która pozostawia w strukturze wiersza, jak mówi sam autor, otwory, przez które może wejść czytelnik. Ta struktura jest i zamknięta, i otwarta jednocześnie. Jest taki cykl jego wierszy zatytułowany "Mówiąc brzydko do bogów", w którym on objawia całą tę wirtuozerię - wyjaśniał Tomasz Różycki.
- Twórczość Yusefa Komunyaki jest znana polskiemu czytelnikowi. Amerykański poeta był już w Polsce, chyba nawet dwukrotnie, a wydawnictwo Znak wydało w 2005 roku zbiór jego wierszy "Pochwała miejsc ciemnych". Wkrótce ma się ukazać drugie, rozszerzone wydanie tej książki - zapowiadał przewodniczący jury, które nagrodziło afroamerykańskiego twórcę.
***
Tytuł audycji: Poranek Dwójki
Prowadził: Paweł Siwek
Gość: Tomasz Różycki (poeta, pisarz, tłumacz, przewodniczący Jury Międzynarodowej Nagrody Literackiej im. Zbigniewa Herberta)
Data emisji: 18.08.2021
Godzina emisji: 9.30
mw
