Prof. Michał Głowiński - człowiek obecności, a nie wyobcowania

- Nie znałem go tak wcześnie, ale wiem z różnych opowieści, że był duszą towarzystwa. Potrafił fantastycznie się bawić, wędrować, śmiać itd. Jeśli myślę jego autobiografii, "Kręgach obcości", to chciałbym się nie zgodzić z tym tytułem, bo dla mnie Głowiński jest człowiekiem obecności, a nie wyobcowania - tak o zmarłym niedawno profesorze Michale Głowińskim mówił jego kolega po fachu, literaturoznawca prof. Jacek Leociak.

Prof. Michał Głowiński był autorem m.in. tomów wspomnień "Czarne sezony" i "Kręgi obcości. Opowieść autobiograficzna". Wybitny literaturoznawca zmarł 29 września 2023 w wieku 88 lat

Foto: Grzegorz Śledź/PR2

• Prof. Michał Głowiński - wybitny literaturoznawca, historyk i teoretyk literatury - zmarł 29 września w wieku 88 lat.
• 13 października odbył się pogrzeb naukowca, tego dnia na antenie Dwójki wspominaliśmy go w "Strefie literatury".
• Prof. Michał Głowiński przez lata z Instytutem Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, a także autorem pionierskich prac o nowomowie oraz książek wspomnieniowych i esejów.

Prof. Michał Głowiński zmarł 29 września tego roku w wieku 88 lat. Był wybitnym literaturoznawcą, historykiem i teoretykiem literatury, związanym przez lata z Instytutem Badań Literackich Polskiej Akademii Nauk, a także autorem pionierskich prac o nowomowie oraz książek wspomnieniowych i esejów.

Prof. Michał Głowiński: uczę się bycia starym

"Uważam się za wiecznego ucznia. Dźwigając na karku ósmy krzyżyk, uczę się bycia starym czyli spokojnego i pokornego znoszenia wszystkiego, co się wiąże z latami zaawansowanymi. Nie jest to nauka łatwa, ani mała" - pisał Michał Głowiński w autobiograficznej książce "Kręgi obcości".

W jednym z archiwalnych wywiadów radiowych przyznał z kolei, że wiele rzeczy w życiu go "peszyło i nadal peszy". - Między innymi ta audycja radiowa - mówił. - Ale człowiek na starość bardziej z tego wychodzi, zwłaszcza jeśli może uznać, że nie jest człowiekiem odrzucanym, spychanym na margines i jest ceniony. To oczywiście sprzyja nabieraniu śmiałości i wyzwalaniu się z poczucia bycia zagubionym, bycia obcym - przekonywał.

Doświadczenie Holocaustu

Prof. Michała Głowińskiego w audycji wspominał m.in. inny literaturoznawca, prof. Jacek Leociak. - Autobiografia Michała Głowińskiego nosi tytuł "Kręgi obcości", to jest przejmująca prawda o jego życiu. To jest człowiek, który jest zamykany w jakimś zniewoleniu, który musi się bronić przed śmiertelnym zagrożeniem w czasie wojny i przed ostracyzmem, przed marginalizowaniem już w życiu dorosłym. Ale dla mnie profesor był człowiekiem, po którym nie widać było, że on ma tak traumatyczne doświadczenia Holokaustu, bo szukał przyjemności życia - przyznał.

Prof. Jacek Leociak przekonywał, że nie nie zgadza się z tytułem autobiografii, bo dla niego prof. Głowiński "jest człowiekiem obecności, a nie wyobcowani". - On jest obecny bardzo mocno w polskim literaturoznawstwie i w polskiej humanistyce. Nikt tej obecności nie jest w stanie podważyć ani o niej zapomnieć. I on będzie obecny - podkreślił.

Czytaj także:

• Prof. Michał Głowiński: wszędzie panowało straszne zakłamanie [POSŁUCHAJ]
• Nie żyje językoznawca profesor Michał Głowiński. Miał 88 lat

Wspomnienia i archiwalia

Swoimi wspomnieniami podzielili się w audycji literaturoznawcy: prof. Teresa Kostkiewiczowa, prof. Jacek Leociak i dr Grzegorz Wołowiec; autor filmu dokumentalnego o Michale Głowińskim "Dwie szuflady" Jan Strękowski oraz dziennikarz muzyczny Dwójki Przemysław Psikuta.

Z opowieści wyłania się oraz nie tylko zasłużonego badacza literatury, a także człowieka życzliwego, odważnego, ciekawego świata i ludzi, kochającego muzykę.

Posłuchaj

29:28 Dwojka_Strefa_literatury_2023_10_13-21-30-18.mp3 Prof. Michał Głowiński we wspomnieniach i archiwalnych nagraniach (Strefa literatury/Dwójka)

 

***

Tytuł audycji: Strefa literatury

Prowadziła: Dorota Gacek

Data emisji: 13.10.2023

Godzina emisji: 21.30

mo/pg