Purysta, pan języka, abnegat. Którym z nich jesteś?

Ostatnia aktualizacja: 19.02.2016 13:55
Jedni chcą językową "czystość" chronić za wszelką cenę, inni pozostawiają język jego własnemu żywiołowi. Kto logizuje w języku, a kto jest perfekcjonistą? Ile jest zapożyczeń w polszczyźnie?
Audio
  • Językoznawczyni dr Agata Hącia o postawach wobec języka ojczystego (Nasz Język Współczesny/Dwójka)
Niektóre z postaw językowych są podejściami skrajnymi, a ich argumentacja opiera się bardziej na emocjach, niż na chłodnym rozumowaniu (zdj. ilustracyjne)
Niektóre z postaw językowych są podejściami skrajnymi, a ich argumentacja opiera się bardziej na emocjach, niż na chłodnym rozumowaniu (zdj. ilustracyjne)Foto: pixabay/CC0 Public Domain

Puryzm, konserwatyzm, perfekcjonizm, logizowanie, liberalizm, indyferentyzm, leseferyzm... to tylko niektóre z postaw językowych, które przyjmują użytkownicy danej mowy. Problemy z tym związane, tuż przed Międzynarodowym Dniem Języka Ojczystego (21 lutego), porusza w Dwójce językoznawczyni Agata Hącia, która za godną uwagi uważa jedną z ostatnich klasyfikacji.

- Według niej, są tacy, którzy uważają, że można językiem rządzić, całkowicie na niego wpływać, regulować go - to panowie języka - mówi specjalistka. - Ich odwrotnością są jego poddani, czyli ci którzy uważają, że nic nie można z językiem zrobić, bo on się rozwija samoistnie. Gdzieś pośrodku tej klasyfikacji są partnerzy języka, czyli ludzie dostrzegający konieczność wpływania na język, ale i jego potencjał. Dbają o język, opiekują się nim.

Najczęstszą postawą przybieraną wobec języka przez ludzi nim zainteresowanych jest puryzm. W Dwójce językoznawczyni wraz z Małgorzatą Tułowiecką zastanawiają się, czy tę postawę można datować na czas zaborów, czemu nie przyjęły się terminy wymyślone przed Jacka Przybylskiego ("językoślednia" czy "głoska bąkliwa"). Przywołują też konkurs z lat 50. na polską nazwę szlafroka, który kiedyś oznaczał coś zupełnie innego niż dziś.

***

Tytuł audycji: Nasz język współczesny

Prowadzi: Małgorzata Tułowiecka

Gość: dr Agata Hącia (językoznawca)

Data emisji: 19.02.2015

Godzina emisji: 13.00

pj/mc

Czytaj także

Alfons i bardotki w świecie dawców imion

Ostatnia aktualizacja: 25.09.2015 13:56
W audycji "Nasz język współczesny" Andrzej Markowski i Radosław Pawelec opowiedzieli o eponimach, czyli wyrazach odimiennych.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Polszczyzna przyszłości. Można zresetować?

Ostatnia aktualizacja: 23.10.2015 15:40
Nowe językowe formy kształtują się dziś w znacznej mierze w przestrzeni internetu. To m.in. tu wykuwa się nowa polszczyzna.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Zaimki - słowa, które "podszywają się" pod inne słowa

Ostatnia aktualizacja: 11.12.2015 13:55
W audycji "Nasz język współczesny" pytamy, czym są zaimki i jakie sprawiają nam kłopoty. Tajemnice zaimków odkrywa przed naszymi słuchaczami językoznawca prof. Andrzej Markowski.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Człowiek człowiekowi, czyli gramatyka dla ludzi

Ostatnia aktualizacja: 20.01.2016 17:48
W kolejnym spotkaniu z cyklu "Nasz język współczesny" prof. Radosław Pawelec opowiadał o człowieku - gramatycznie.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Tajniki wymowy: sześćset, szejset czy seśset?

Ostatnia aktualizacja: 05.02.2016 16:15
- Niektóre liczebniki sprawiają problemy nie tylko w odmianie, lecz także te związane z wymową - przyznaje językoznawca dr Jarosław Łachnik.
rozwiń zwiń