Konrad Swinarski. Niezwykły człowiek, wielki artysta

Ostatnia aktualizacja: 03.07.2019 17:30
- Jego przedstawienia, które powstawały w oparciu o piekielną wręcz analizę takstu, były w tamtych czasach awangardowe. Gdyby Konrad Swinarski żył dzisiaj, robiłby zupełnie inne przedstawienia, bo jak gąbka nasiąkał tym, co się wokół niego działo. Jestem przekonany, że te spektakle byłyby znakomite – mówił w Dwójce reżyser Józef Opalski.
Audio
  • Konrad Swinarski we wspomnieniach przyjaciół (O wszystkim z kulturą/Dwójka)
Konrad Swinarski zginął 19 sierpnia 1975 roku w katastrofie lotniczej pod Damaszkiem
Konrad Swinarski zginął 19 sierpnia 1975 roku w katastrofie lotniczej pod DamaszkiemFoto: PAP/CAF Reprod

4 lipca mija 90. rocznica urodzin Konrada Swinarskiego, jednego z najwybitniejszych reżyserów XX wieku. I to nie tylko w teatrze polskim, ale i światowym. Jego sławę ugruntowały spektakle realizowane w warszawskich teatrach Ateneum i Dramatycznym, a przede wszystkim w krakowskim Starym Teatrze. Dla ludzi tej sceny był kimś więcej niż tylko jednym z reżyserów. Stał się przyjacielem i najważniejszym punktem odniesienia.

- Po jednym ze spektakli Konrad Swinarski przyszedł za kulisy. Zobaczyłem go uśmiechniętego. Normalnego, cudownego człowieka. Ten wielki, wybitny reżyser przyszedł i podziękował mi za spektakl... A potem uczyłem się jego teatru, jego myślenia. On rozbudzał moją wrażliwość. Jego teatr ciągle w nas trwa – powiedział Jerzy Trela.

Konrad Swinarski, znakomity inscenizator tekstów dramatycznych, zasłynął realizacjami polskich tekstów romantycznych i postromantycznych. Wśród najważniejszych jego spektakli należy wymienić "Nie-Boska Komedię" Zygmunta Krasińskiego z Markiem Walczewskim w roli Henryka, "Dziady" Mickiewicza, w których siła i moc wybrzmiała poza kontekstem politycznym, który od czasów Dejmkowskiego przedstawienia z 1967 roku była tak łatwo przypisywana inscenizacjom tego tekstu, czy wreszcie "Wyzwolenie" według Wyspiańskiego, gdzie po raz kolejny zachwycił recenzentów i publiczność teatralną swoim geniuszem.

W tekście "Swinarski i poetyka rozdarcia" (Dialog, 1992, nr 4) Jan Błoński pisał o nim: "Konrad nosił romantyczne imię i w romantycznym teatrze, jakim jest w ogóle teatr polski, był romantykiem do kwadratu, kapryśnym i heroicznym, szlachetnym i napiętnowanym skazą". Kim był Konrad Swinarski, jaki teatr tworzył i jaki teatr po sobie pozostawił? Zapraszamy do wysłuchania nagrania audycji poświęconej wybitnemu reżyserowi, który zmarł 19 sierpnia 1975 roku w katastrofie lotniczej pod Damaszkiem.

***

Tytuł audycji: O wszystkim z kulturą 

Prowadziła: Małgorzata Szymankiewicz

Goście:  Elżbieta Baniewicz (teatrolożka), Zuzanna Olbińska (teatrolożka), Jerzy Trela (aktor) i Józef Opalski (reżyser)

Data emisji: 3.07.2019

Godzina emisji: 17.30

mko/pg