110. rocznica urodzin Stefana Kisielewskiego

Ostatnia aktualizacja: 05.03.2021 18:00
Stefan Kisielewski - publicysta, powieściopisarz, eseista, kompozytor, krytyk muzyczny, poseł na sejm. W czasach Polski Ludowej - człowiek instytucja. Dwa dni przed 110. rocznicą urodzin Stefan Kisielewskiego (7.03), sięgnęliśmy do naszego radiowego archiwum, przypominając głosy jego przyjaciół oraz badaczy jego dorobku.
Stefan Kisielewski
Stefan KisielewskiFoto: Bolesław Miedza/PAP

Posłuchaj
28:34 owzk 2021_03_05-17-30-26.mp3 Archiwalne nagrania o Stefanie Kisielewskim jego przyjaciół oraz badaczy jego dorobku (O wszystkim z kulturą/Dwójka)

 


Stefan Kisielewski PAP 663.jpg
Stefan Kisielewski - mistrz ciętej riposty

Przede wszystkim niezależność

Przy opisie postawy Stefana Kisielewskiego najczęściej powtarzającym się sformułowaniem jest "niezależność", która widoczna była w jego działalności politycznej, artystycznej, publicystycznej, a nawet towarzyskiej.

Prof. Mieczysław Tomaszewski podkreślał niezależność Kisielewskiego w jego recenzjach muzycznych. Uważał, że jako krytyk jest moralnie zobowiązany wobec swoich słuchaczy do mówienia prawdy. Ponadto w pracy redaktorskiej starał się, jak to określał prof. Tomaszewski, "muzykę traktować autotelicznie", w oderwaniu od reszty sztuki. Stanowiło to formę walki z socrealizmem.

Prof. Rafał Habielski opowiadał o felietonach Kisiela, które wykraczały znacząco poza swój kontekst historyczny i dzięki temu nie straciły na aktualności.  - Potrafił pisać o sprawach trudnych, na pierwszy rzut oka niezajmujących, w interesujący sposób - mówił prof. Habielski.

Stefan Kisielewski krytycznie wypowiadał się o romantycznej wizji artysty i jego patetycznego przeżywania, a wyrazu nowych emocji poszukiwał m.in. na Festiwalu Warszawska Jesień. W swoich wyborach estetycznych był wielkim fanem jazzu, ale traktował go, jako muzykę tylko i wyłącznie do tańczenia.

Działalność polityczna

Chociaż sztuka była w życiu Stefana Kisielewskiego bardzo ważna, to jednak najważniejsza była dla niego Polska, o którą walczył również w wymiarze politycznym. Był zwolennikiem myśli neopozytywistycznej, realizmu w działaniach i prezentował postawę braku zgody na aktualną pozycję polityczną Polski i Polaków.

Dr Konrad Tatarowski opowiadał o stosunku Stefana Kisielewskiego do działań Radia Wolna Europa. Możliwe, że było to wywołane przez skrywany pod żartami i sarkazmem pesymizm i brak wiary w szybki upadek komunizmu.

- Kisielewski nie dostrzegał żadnych możliwości działania na rzecz zmiany sytuacji w Polsce z zewnątrz. Dla niego ludzie działający na emigracji byli skamielinami okresu międzywojennego, bardzo szlachetni i mądrzy, ale nic z tego nie wynika - mówił dr Tatarowski.

Stefan Kisielewski 1200.jpg
Okupacyjne losy polskich muzyków

Humor Kisiela

Prof. Władysław Bartoszewski na archiwalnych nagraniach wspominał humor i żarty Stefana Kisielewskiego.

- Pisał do mnie listy, albo kartki i adresował "Do Bartosza Powstańca" - opowiadał prof. Bartoszewski dodając, że owe kartki często przedstawiały... nagie kobiety. Podczas odczytów lub spotkań autorskich przyjaciele często umawiali się na konkretne, prowokacyjne pytania, które z pozoru miały być kierowane od "postronnego słuchacza".

***

Tytuł audycji: O wszystkim z kulturą

Prowadził: Michał Nowak

Data emisji: 5.03.2021

Godzina emisji: 17.30

Czytaj także

Jak Stefan Kisielewski nie został królem Polski

Ostatnia aktualizacja: 08.03.2016 13:00
- Na ulicy spotykały go spektakularne wyrazy sympatii, ludzie podchodzili, gratulowali mu, obejmowali - znakomitego felietonistę i pianistę wspominał w Dwójce Wiesław Uchański, prezes Wydawnictwa "Iskry".
rozwiń zwiń
Czytaj także

Stefan Kisielewski i Jerzy Giedroyc w listach

Ostatnia aktualizacja: 20.02.2021 07:00
W "Strefie literatury" o świeżo wydanej korespondencji pomiędzy Stefanem Kisielewskim a Jerzym Giedroyciem opowiadali syn Stefana Kisielewskiego - Jerzy oraz Łukasz Garbal, który ten tom opracował i opatrzył komentarzami, a także Piotr Kłoczowski - kurator serii "Archiwum Kultury", w której listy zostały wydane.
rozwiń zwiń