"Gustaw Herling-Grudziński był wyczulony na ludzkie sprawy"

- Koncepcja "Dzieł zebranych" Gustawa Herlinga-Grudzińskiego powstała w końcu lat 90. Chcieliśmy zebrać te nieznane rozproszone teksty, również z lat szkolnych, poprzez krytykę literacką, publikacje z czasów II wojny światowej, a potem dzieła emigracyjne. To, co zaplanowaliśmy ponad 20 lat temu, teraz udało się zakończyć - mówił na antenie Dwójki profesor Włodzimierz Bolecki.

Gustaw Herling-Grudziński

Foto: PAP/Hroch Pavel

• Gustaw Herling-Grudziński uznawany jest za jednego z najwybitniejszych przedstawicieli polskiej literatury na emigracji.
• Do rąk czytelników trafił w tym miesiącu wydany nakładem Wydawnictwa Literackiego XV tom "Dzieł zebranych" pisarza, eseisty, krytyka literackiego, dziennikarza, żołnierza i więźnia Gułagu.
• Naszym gościem był autor posłowia, inicjator całego przedsięwzięcia, kierujący pracami zespołu redakcyjnego - profesor Włodzimierz Bolecki.

Tom jednak nieostatni

Gość Dwójki mówił o listach pisanych przez autora "Innego świata". - Jedyną zwartą, integralną korespondencją była ta między nim a Jerzym Giedroyciem, zdecydowaliśmy się ją zebrać i opublikować, z wielką pomocą spadkobierców obu autorów tych listów - podkreślił.

Dodał, że jest jeszcze jeden zaplanowany tom. - Są to wywiady prasowe Herlinga, jest ich kilkadziesiąt. To były raczej krótkie i często nieautoryzowane formy, które znajdą się w uzupełnieniu tych już wydanych 15 tomów - zapowiedział.

Przyjdzie czas na archiwa

Profesor Włodzimierz Bolecki mówił również o zawartości archiwów. - Tam są różne pakiety korespondencji, które wymagają scalenia i sporo rękopisów zarzuconych szkiców, artykułów. Na opracowanie ich musi kiedyś przyjść czas - powiedział.

Posłuchaj

28:59 2022_03_22 17_30_56_PR2_O_wszystkim_z_kultura.mp3 "Gustaw Herling-Grudziński był wyczulony na ludzkie sprawy" (O wszystkim z kulturą/Dwójka)

 

Zmysłowy opis rzeczywistości

Według niego Gustaw Herling-Grudziński miał wielki talent reporterski. - To nie wynikało z jego temperamentu dziennikarskiego, choć on go miał, lecz z niezwykłej osobowości autora. Ze swego pobytu w Birmie napisał dziennik przenikający się z formami reportażowymi. Pisarz nie tylko znakomicie rejestrował wygląd świata, umiał niezwykle zmysłowo opisywać rzeczywistość. Poza konwencję reportażu wykracza jednak refleksja, połączenie jej z funkcją poznawczą. Interesujący jest opisywany świat, ale interesujący jest również ktoś, kto go opisuje - zaznaczył profesor Włodzimierz Bolecki.

Gustaw Herling-Grudziński - serwis specjalny >>>>

***

- W swojej twórczości był człowiekiem zasadniczym, pracowitym, skondensowanym, skupionym i skoncentrowanym na swojej życiowej misji. Podobnie jak jego koledzy ze środowiska pisarzy emigracyjnych, swój pobyt poza granicami kraju pojmował jako działalność na rzecz polskiej kultury - mówił niegdyś w Polskim Radiu prof. Włodzimierz Bolecki.

Tom 15. uzupełnia kolekcję "Dzieł zebranych" Gustawa Herlinga-Grudzińskiego o utwory reprezentujące różnorodne gatunki literackie. Oprócz eseistycznego dziennika z podróży ("Podróż do Burmy") znajdziemy tu nietuzinkową próbę autobiografii, w której autor dokonuje wnikliwej autoanalizy ("Najkrótszy przewodnik po sobie samym"). Poznajemy wiele fascynujących rozmów pisarza, a także genealogię jego rodziny ("Żydowska rodzina Gustawa Herlinga-Grudzińskiego") przygotowaną przez Włodzimierza Boleckiego.

(opis wydawcy)

***

Tytuł audycji: O wszystkim z kulturą

Prowadziła: Katarzyna Hagmajer-Kwiatek

Gość: prof. Włodzimierz Bolecki (historyk literatury)

Data emisji: 22.03.2022

Godzina emisji: 17.30

mo