Publikacja jest jednym z nielicznych opracowań barwnej historii polskiej radiofonii na Kresach.
Załaziła za skórę licznym sprawującym władzę, miała nieustanne kłopoty z cenzurą, bo rzeczywistość dawała wiele powodów do złośliwych komentarzy! Tomasz Kuba Kozłowski o Wesołej lwowskiej Fali
Ciekawe, co myśleli sobie wynalazca radia Nikola Tesla i inżynier Guglielmo Marconi, kiedy oddawali swoje opracowania urządzenia mającego moc przesyłania komunikatów na falach radiowych. Czy mogli przewidzieć, że jedna tylko audycja Wesoła Lwowska Fala spowoduje w dzień emisji pustki na ulicach Lwowa, a przed radioodbiornikami zbierze zawrotną liczbę 6 milionów słuchaczy?
Radiowy ewenement na wesoło
- Mówiło się ponoć, że Lwowska Fala wymiatała towarzystwo nie tylko z ulic Lwowa, ale i z całych ziem II Rzeczypospolitej - mówił Tomasz Kuba Kozłowski, prowadzący Warszawską Inicjatywę Kresową, o tej najbardziej emblematycznej przedwojennej audycji, z której słynęła lwowska rozgłośnia.
Wesoła Lwowska Fala, szczególny socjologiczny i kulturowy fenomen II Rzeczpospolitej, stała się domem dla plejady świetnych postaci, które wyrosły z nurtu lwowskich kabaretów studenckich, jak Wiktor Budzyński. - Załaziła za skórę licznym sprawującym władzę, miała nieustanne kłopoty z cenzurą, bo rzeczywistość dawała wiele powodów do złośliwych komentarzy! - opowiadał gość audycji.
Piękno i radość życia kresowych miast z wojną w tle
W audycji - słuchając archiwalnych nagrań - przenieśliśmy się także na ulice przedwojennego Wilna, które żyły tym, co usłyszeć można było w eterze. Przed wybuchem wojny, przez który rozgłośnia zamilkła, dzięki pracy radia miasto kwitło.
- To tam zrodził się teatr radiowy czy forma pogadanek o tematyce wiejskiej. Tam śpiewała np. Ordonka, a jako spiker debiutował Lech Bejnar, czyli historyk Paweł Jasienica - tłumaczył Tomasz Kuba Kozłowski. Wilno rozmaitymi audycjami podbiło nie tylko serca słuchaczy, ale i umysły. Czym? - To była radiostacja, która w największym stopniu doprosiła do współpracy naukowców, ich ogromna część regularnie występowała tam przed mikrofonem - tłumaczył gość audycji.
Wileńska rozgłośnia relacjonowała wszystkie ważne wydarzenia związane z kulturą polską i aktualnościami. Po ich zwycięstwie w wyścigu Challenge w 1932 roku, wyemitowała specjalny wywiad z inżynierem Stanisławem Wigurą i porucznikiem Franciszkiem Żwirką - "najlepszym lotnikiem Europy". Na falach Radia Wilno można było też usłyszeć głos Marszałka Piłsudskiego, Czesława Miłosza, Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego czy Witolda Hulewicza i wielu, wielu innych znanych Polaków.
Dla słuchaczy mieliśmy w prezencie książkę "Polskie Radio na Kresach Wschodnich II Rzeczypospolitej" pod redakcją Krzysztofa Jasiewicza i Andrzeja Budzyńskiego, wielotematyczne opracowanie historii polskiej radiofonii na Kresach, zwracając uwagę na konieczność szczegółowego opisania tych mało znanych kwestii.
***
Tytuł audycji: Z muzyką po Kresach
Prowadzili: Aleksandra Tykarska i Piotr Kędziorek
Gość: Tomasz Kuba Kozłowski (Warszawska Inicjatywa Kresowa, Dom Spotkań z Historią)
Data emisji: 11.01.2020
Godzina emisji: 18.10
at/ans
