W ostatnich latach zintensyfikował się dyskurs na temat dziejów polskiej wsi, a zwłaszcza panujących tam stosunków społecznych i ekonomicznych, wobec upowszechniania wielu mitów – Organizatorzy Narodowy Instytut Kultury i Dziedzictwa Wsi oraz Instytut Historii Akademii Finansów i Biznesu Vistula – postanowili zorganizować konferencję z udziałem znawców historii wsi polskiej. Jej celem jest ukazanie w miarę pełnego i zgodnego z aktualnym stanem badań naukowych obrazu stosunków i przemian wsi polskiej od X do początków XXI wieku, od problematyki historycznej poprzez zagadnienia etnohistoryczne, aż do narracji prowadzonej przez muzea zajmujące się historią wsi. O tematyce konferencji w audycji opowiedziała dr hab. Jolanta Załęczny, historyk, regionalista i muzealnik.
- Pojawia się w przestrzeni publicznej zwrot ludowy w historiografii i szerzej, w humanistyce polskiej. Jest to zjawisko wielowątkowe, szerokie, a także pokazuje walkę starego z nowym. Zainteresowanie tematyką chłopską czy wiejską rodzi jednak szereg niebezpieczeństw, bo wątkiem tym zajmują się często niehistorycy. Czasami nazywamy ich humanistami przeszłości. CI autorzy sięgają po ciekawe materiały, ale częstokroć nie operują badawczymi metodami historycznymi. To powoduje, że ich książki, skądinąd bardzo ciekawe, pokazują i elementy naukowe, i narracje w jednakowy sposób. Stąd czytelnik może odczytywać to trochę jak powieść historyczną, nie odróżnia badań naukowych od narracji - mówiła w audycji prof. Załęczny.
CZYTAJ TEŻ:
Pamięci naszych babek ze wsi, "Chłopki" Joanny Kuciel-Frydryszak
Zapomniani. Chłopi w Wojsku Polskim
Jak zauważyła gość audycji, bardzo często historycy uważają, że pewne kwestie trzeba omawiać bardziej wnikliwie. W historiografii dotykano głównie historii politycznej, ta społeczna i kulturalna leżała trochę odłogiem, była mniej popularna. - Dlatego tę lukę wypełniają inni badacze. Stąd tak ważne jest, by zajmować się historią szerzej, nie tylko polityką, ale i innymi aspektami życia ludzi, na równi, w kontekście szerokich mas. My w ogóle bardzo często sięgamy patrzymy do historii i patrzymy na nią z perspektywy elity i wielkiego miasta. Do tego patrzenie na chłopów ma charakter perspektywy, jaką miano w XIX wieku, a więc użalanie się nad dolą chłopa, pokazywanie tej grupy niejako zepchniętej na margines, a to powoduje, że pozbawiamy ją sprawstwa i pomniejszamy jej rolę. Zbyt mało poświęca się uwagę zwykłemu życiu zwykłych ludzi. A przecież my w większości wywodzimy się ze wsi! - wskazywała na paradoksy rozmówczyni.
Plan konferencji „Chłopi polscy na przestrzeni wieków. Stan badań i perspektywy badawcze”, 10-11 lipca 2023 r.
Do tego w audycji:
PLAYLISTA
- Caroline Shaw And So, wyk. Caroline Shaw (śpiew), Attacca Quartet
- Tęgie Chłopy Gdy nie przychodzi sen
- Trebunie-Tutki & Quintet Urmuli Na zbój
- Edward Elgar Chanson de matin op. 15 nr 2, wyk. Simone Lamsma (skrzypce), Yurie Miura (fortepian)
- Maribou State & Hailu Mergia Yefkir Engurguro – Mixed
- Kapela Adama Kaisera Westfalonka
- Olivier Messiaen Quatuor pour la fin du temps, VIII. Louange à l'Immortalité de Jésus, wyk. Janine Jansen (skrzypce), Lucas Debargue (fortepian)
- Teddy Abrams Koncert fortepianowy, V. Exploration, wyk. Yuja Wang (fortepian), Louisville Orchestra, Teddy Abrams (dyr.)
- Tony Scott Blues for Charlie Parker
- TRANSatlantyk Płyniemy! (Z Polski C)
- Fernande Decruck Cantique, wyk. Heloise Luzzati (wiolonczela), David Kadouch (fortepian)
- Tęgie Chłopy Moje nogi
- Hajda Banda / Гайда Банда Polka salawiej i polka brzeska
- Wolfgang Amadeusz Mozart Koncert skrzypcowy nr 3 G-dur K. 216, I. Allegro, wyk. Renaud Capuçon (skrzypce), Orchestre de Chambre de Lausanne
- Claude Debussy Sonata skrzypcowa g-moll, I. Allegro vivo, wyk. Véronique Mathieu (skrzypce), Jasmin Arakawa (fortepian)
- Tęgie Chłopy Mamo
- Flako Gelis
- Yoni Mayraz 1999
- WoWaKin Rutka
- Babadag Żurawie
***
Tytuł audycji: folkowy Poranek Dwójki
Prowadził: Piotr Kędziorek
Data emisji: 8.07.2023
Godzina emisji: 9.30