Wystawa “Wizytówka Chopina” to pokaz unikatowej, największej na świecie kolekcji autorskich rękopisów muzycznych Fryderyka Chopina znajdującej się w zbiorach Biblioteki Narodowej. Cennym uzupełnieniem kolekcji muzycznych autografów jest korespondencja, a wśród niej dziewięć listów kompozytora. Tematem przewodnim ekspozycji są źródła inspiracji, proces twórczy i bogactwo form stosowanych przez kompozytora. Cymeliom towarzyszą aplikacje interaktywne oraz zestawy słuchawkowe umożliwiające zwiedzanie wystawy w warstwie dźwiękowej.
Celem scenografii zaprojektowanej przez Borisa Kudličkę oraz pracownię architektoniczną WWA, było przeniesienie zwiedzających do innej rzeczywistości, abstrakcyjnego świata kompozytora, w którym przewodnikiem jest jego muzyka oraz dźwięki fortepianu charakterystyczne dla jego niepowtarzalnego stylu. Abstrakcyjna instalacja prowadząca zwiedzającego przez kolejne pomieszczenia wystawy jest równocześnie przewodnikiem po procesie twórczym Chopina.
Początkowo chaotyczne, poplątane pojedyncze wstążki symbolizujące powstawanie zalążków melodii poprzez swobodne improwizowanie łączą się, wygładzają, aż ostatecznie tworzą idealne, skończone dzieło: formę o płynnych kształtach wypełniającą 9-metrową Salę Kariatyd. Cienkie paski giętej sklejki oraz żmudna technologia wyginania jej przywodzą na myśl zarówno produkcję instrumentu muzycznego, jak i powstawanie samego utworu.
Rangę tej znaczącej w świecie kolekcji określa nie tylko liczba tworzących ją dzieł, ale przede wszystkim ich niezwykła wartość. Najcenniejsze wśród nich to: Fantazja f-moll op. 49, Sonata h-moll op. 58, Polonez-Fantazja As-dur op. 61, drugi Nokturn Des-dur z op. 27, 2 Nokturny op. 55, 2 Nokturny op. 62, 4 Mazurki op. 24, 4 Mazurki op. 33, 3 Mazurki op. 56, Allegro de Concert op. 46 oraz rękopis szczególny – partytura Koncertu fortepianowego f-moll op. 21.
Rękopisy powstały na bardzo dobrym jakościowo, prostokątnym linowanym papierze czerpanym, często ze znakami wodnymi.
O rękopisach Chopina pisze Prof. John Rink, University of Cambridge:
Nie sposób do końca zrozumieć znaczenia rękopisów Chopina bez uświadomienia sobie, jak mozolnie przychodziło mu zapisywanie pomysłów, które powstawały przy i dla fortepianu. Chopin myślał o muzyce nie w kategoriach oznaczeń na papierze, lecz dźwięków i kształtów – zarówno w sensie formy muzycznej, jak i fizycznego „czucia" klawiatury pod palcami. Bezgraniczny geniusz improwizacyjny kompozytora sprawiał też, że każde wykonanie utworu – na koncercie, podczas lekcji czy nawet w myślach – odbiegało zarówno od wykonań wcześniejszych, jak i późniejszych.
Wszystkie rękopisy Fryderyka Chopina z kolekcji Biblioteki Narodowej zostały wpisane do prestiżowego rejestru UNESCO dokumentującego najcenniejsze i najważniejsze dla światowego dziedzictwa kulturowego zabytki myśli i piśmiennictwa. Wystawie towarzyszyć będzie katalog zaprojektowany przez pracownię Super Super. Elektroniczna wersja wystawy znajduje się na stronie internetowej: www.wizytowkachopina.pl, gdzie za pośrednictwem aplikacji Verto będzie można przeglądać i słuchać wszystkich rękopisów kompozytora.
19 października wystawę "Wizytówka Chopina" obejrzeli członkowie jury XVI Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. Fryderyka Chopina : Jan Ekier - honorowy przewodniczący Jury, Andrzej Jasiński - przewodniczący, Piotr Paleczny - wiceprzewodniczący, Martha Argerich, Nelson Freire, Kevin Kenner, Katarzyna Popowa-Zydroń, Dang Thai Son. Po wystawie gości oprowadzi Dyrektor Biblioteki Narodowej Tomasz Makowski. Poniżej filmowa relacja z wydarzenia:
25 września - 11 listopada 2010
Biblioteka Narodowa
(Pałac Rzeczypospolitej, plac Krasińskich 3/5)
wystawa czynna codziennie w godzinach 12:00-20:00
wstęp wolny
