- 22 kwietnia 2022 roku mija 100 lat od przyjścia na świat Charlesa Mingusa - amerykańskiego kompozytora i instrumentalisty jazzowego
- Artysta wyprzedzał swój czas, a przez sobie współczesnych bywał niedoceniany
- Charles Mingus swoją działalnością walczył z rasizmem, m.in. zakładając wytwórnię płytową, która promowała artystów mających problemy z przebiciem się na rynku muzycznym
Charles Mingus - urodzony w 1922 w Nogales w stanie Arizona - był kompozytorem na składy nieoczywiste i mistrzem kreowania muzyki z nietypowych instrumentów.
- Był mistrzem tworzenia swojej własnej muzyki właściwie z niczego, w tym sensie, że jego składy nie były gwiazdorskie. On oczywiście grał niemal ze wszystkimi największymi muzykami sceny jazzowej, ale gdy sam wchodził do studia, to te składy były bardzo zaskakujące - zauważył Rafał Garszczyński.
Charles Mingus i marzenie o wiolonczeli
Gość Dwójki przyznał, że choć Mingus był przede wszystkim kompozytorem, dał się poznać również jako wirtuoz kontrabasu, który nie stronił także od grania na innych instrumentach.
- Mingus to nie tylko kompozycje jazzowe, jazzowe standardy, wielkie albumy, ale również - nieliczne wprawdzie - nagrania na fortepianie. Jego pierwszym instrumentem był puzon, a dopiero potem wiolonczela, na której bardzo chciał nauczyć się grać, by być wirtuozem filharmonii. Ale jak wiemy, muzykom pochodzenia afrykańskiego w latach 30. nie było łatwo przejść klasyczną ścieżkę wykształcenia i dlatego Mingus nie został wiolonczelistą - zaznaczył Rafał Garszczyński.
Walka z rasizmem na polu muzyki
Jako postać publiczna Mingus na różne sposoby walczył z rasizmem. Nie stronił od otwartych politycznych deklaracji, a żeby pomóc dyskryminowanym muzykom, wraz z Maxem Roachem stworzył wytwórnię Debut. - Jej założenia programowe były takie, żeby publikować nagrania artystów, którzy nie mogli przebić się do mainstreamu, głównie artystów afroamerykańskich - wyjaśniał gość audycji.
Charles Mingus to człowiek, który doczekał się wielu biografii i filmów dokumentalnych na swój temat. Wyłania się z nich obraz nie tylko wybitnego muzyka, ale i skomplikowanego człowieka, który w życiu prywatnym miał wiele problemów.
- Zmagał się z depresją, a poza tym potrafił być dość gwałtowny na scenie i poza sceną. Był jednym z tych artystów, którzy żyli na swojej własnej planecie, a jeśli ktoś mu nie pasował, to spotykał się z przejawami agresji - przyznał Rafał Garszczyński.
22:22 2022_04_22 09_32_18_PR2_Poranek_Dwojki.mp3 Charles Mingus. Kompozytor na składy nieoczywiste (Poranek Dwójki)
***
Niemal rok temu polscy jazzmani przypomnieli repertuar legendarnego amerykańskiego kontrabasisty Charlesa Mingusa podczas koncertu w cyklu "Jazz.PL". Jak zapowiadał kontrabasista i lider Charles Mingus Group Franciszek Pospieszalski, usłyszeliśmy przede wszystkim utwory z płyt "Changes One" oraz "Changes Two", które są albumami z ostatnich lat kariery Mingusa.
- To płyty nagrane u schyłku jego życia. To była bardzo ciekawa era, gdzie ścierały się kontrasty ballad i niebywałych swingowych fastów - podkreślił muzyk. - Myślę, że Mingus przekładał na płyty również swój silny charakter. Potrafił być bezwzględny, czasem zaborczy i agresywny. W kompozycjach umieszczał również swoje przemyślenia polityczne i antyrasistowskie. Ale są też utwory poświęcone kobietom - dodał.
Jazzowa retrospekcja w wykonaniu Charles Mingus Group [ZOBACZ WIDEO]
***
Tytuł audycji: Poranek Dwójki
Prowadził: Roch Siciński
Gość: Rafał Garszczyński (dziennikarz muzyczny z Fundacji Popularyzacji Muzyki EuroJAZZ)
Data emisji: 22.04.2022
Godzina emisji: 9.30
mg