Niezapomniana muzyka Jerzego "Dudusia" Matuszkiewicza
Jerzy Matuszkiewicz skomponował muzykę do ponad 200 filmów fabularnych, obrazów krótkometrażowych oraz animowanych, między innymi "Poszukiwany, poszukiwana" czy "Jak rozpętałem drugą wojnę światową". Polacy mogli usłyszeć jego kompozycje w popularnych serialach, jak: "Wojna domowa", "Podróż za jeden uśmiech, "Kolumbowie", "Stawka większa niż życie", "Czterdziestolatek" i "Janosik".
W maju muzyk odebrał Polską Nagrodę Filmową Orzeł 2021 w kategorii osiągnięcia życia. Jerzy Matuszkiewicz jest pierwszym kompozytorem, który został uhonorowany przez Polską Akademię Filmową.
Prekursor
Jerzy "Duduś" Matuszkiewicz należał do grona pionierów jazzu w Polsce, w latach 50. był założycielem pierwszego polskiego zespołu jazzowego "Melomani", w którym grali między innymi Krzysztof Komeda i Andrzej Trzaskowski. To wraz z "Melomanami" w 1956 roku prowadził słynny pochód nowoorleański zorganizowany przy okazji 1. Festiwalu Jazzowego w Sopocie. Skomponował też hejnał festiwalu Jazz Jamboree, który osobiście wykonał solo dopiero na rozpoczęcie 40. festiwalu. W swojej karierze był też jurorem konkursu "Złota Tarka", współpracował z warszawskim klubem studenckim Hybrydy.
Czytaj także:
W 2008 roku w rozmowie z Informacyjną Agencją Radiową, Jerzy "Duduś" Matuszkiewicz powiedział, że do swojej twórczości ma niezwykle krytyczny stosunek.
- Dzisiaj zrobiłbym wiele rzeczy lepiej, inaczej. Zawsze u twórcy jest pewien niedosyt, niektóre rzeczy są dla mnie już tak stare i tak ograne, że mnie to czasem denerwuje - mówił wówczas o swoich kompozycjach.
Jerzy Matuszkiewicz przyznał też w wywiadzie dla IAR (2008), że bardzo się cieszy ze Złotego Fryderyka - nagrody za całokształt twórczości, którą otrzymał w przeddzień 80. urodzin. - Nawet nie spodziewałem się, że to mnie spotka - powiedział.
00:16 11366619_2.mp3 Jerzy Matuszkiewicz o nagrodzie Złotego Fryderyka za całokształt twórczości (IAR)
Pytany, czy czuje się bardziej kompozytorem muzyk filmowej, czy jazzowej, Jerzy Matuszkiewicz powiedział (2008), że jego "serce ciągnie do jazzu".
- Jazz to dla mnie pożywka dla ciała, duszy i umysłu przede wszystkim, bo improwizowanie jazzowe to jest komponowanie muzyki na gorąco. To wielka sprawa i to właściwie w dalszym ciągu trzyma mnie przy życiu - podkreślał.
"Zostają w uszach na lata". Dobrowolski o utworach Jerzego "Dudusia" Matuszkiewicza
"Pierwszy mistrz polskiego jazzu"
11 sierpnia 2021 roku w Warszawie przyjaciele, muzycy i fani pożegnali Jerzego "Dudusia" Matuszkiewicza. Muzyk spoczął na Cmentarzu Bródnowskim w Warszawie, obok żony. Podczas uroczystości pogrzebowych Paweł Brodowski, redaktor naczelny magazynu "Jazz Forum", przypomniał, że to od Matuszkiewicza zaczęła się po wojnie historia polskiego jazzu.
00:26 11366619_5.mp3 Paweł Brodowski o znaczeniu Jerzego Matuszkiewicza w historii polskiej muzyki (IAR)
- Byłeś ojcem polskiego jazzu, a my jesteśmy twoimi dziećmi i wnukami. Wszystko w polskim jazzie, jego aura, etos, legenda, zaczęło się od "Melomanów" i od ciebie, drogi "Dudusiu". Byłeś pierwszym mistrzem polskiego jazzu, pionierem, prekursorem. Zapoczątkowałeś dynastię polskiego jazzu - wspominał Brodowski.
Pianista jazzowy Andrzej Jagodziński wspominał Jerzego "Dudusia" Matuszkiewicza, jako "genialnego kompozytora, który stworzył wiele niezapomnianych melodii".
- Gdyby "Duduś" urodził się po tamtej stronie oceanu, to byłby kompozytorem światowym - stwierdził Jagodziński.
00:27 11366619_4.mp3 Andrzej Jagodziński: gdyby "Duduś" urodził się po tamtej stronie oceanu, to byłby kompozytorem światowym (IAR)
Utwory, które zna cała Polska
Jerzy Matuszkiewicz jest także autorem muzyki do wielu śpiewanych do dziś szlagierów - "Jeszcze w zielone gramy", "Tak bym chciała kochać już", "W siną dal" oraz "Zakochani są wśród nas". Najmłodsi odbiorcy słuchali muzyki kompozytora między innymi w filmie animowanym "Miś Uszatek" czy w obrazie "Panna z mokrą głową".
Pseudonim "Duduś" nadali mu koledzy. Jak tłumaczył, inspiracją były rysunki Gwidona Miklaszewskiego - krakowskiego artysty, który w latach 50. i 60. rysował do "Gazety Krakowskiej" postaci ojca i jego syna - małego Dudusia. Koledzy znaleźli podobieństwo pomiędzy podobizną chłopca a muzykiem.
Jerzy Matuszkiewicz został uhonorowany Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2005 roku otrzymał Srebrny, a w 2013 - Złoty Medal "Zasłużony Kulturze Gloria Artis".
kp
