Gelem, Gelem lungóne droménsa...

Ostatnia aktualizacja: 08.04.2021 16:00
8 kwietnia obchodzimy Międzynarodowy Dzień Romów. Święto to obchodzimy corocznie od 1990 roku, a upamiętnia ono pierwsze spotkanie przedstawicieli Romskich grup z 25 państw, które odbyło się 8 kwietnia 1971 roku! 
Audio
  • Gelem, Gelem lungóne droménsa... (Dwójka/Źródła)
Flaga romska została stworzona w 1933 roku i zaakceptowana jako oficjalna flaga ludności romskiej na I Światowym Kongresie Romów w 1971 r.
Flaga romska została stworzona w 1933 roku i zaakceptowana jako oficjalna flaga ludności romskiej na I Światowym Kongresie Romów w 1971 r.Foto: Domena Publiczna

Z tej okazji Magdalena Tejchma przygotowała Romskie The Best Of EBU (Europejska Unia Nadawców) oraz inne nagrania Romskie. Słuchaliśmy:

Šabana Bajramovićia, legendarnego romskiego śpiewaka pochodzenia serbskiego. Został okrzyknięty Królem Muzyki Romskiej, a jego twórczość miała niebagatelny wpływ na charakter muzyki bałkanów. 

Esmy Redżepovej. Jeśli Bajramović to Król, Redżepova jest Królową romskiej muzyki. Pochodząca z Macedonii artystka wyniosła muzykę romską na piedestał, przyczyniła się ponadto do promocji romskiej kultury.

Loyko z Rosji tworzy od 30 lat i reprezentuje najliczniejszą grupę romską w Rosji (zamieszkującą także Białoruś i Ukrainę) - Ruską Romę. Utwór, który usłyszeliśmy w audycji z pewnością znany jest fanom (pop)kultury romskiej z filmu "Tabor ukhodit v nebo".

Stefan Dymiter i Romano Drom to już reprezentanci grupy Bergitka Roma - grupy Romów Górskich, którzy po wojnie zaczęli osiedlać się w krakowskiej Nowej Hucie (do czego zachęcała ich sowiecka władza). Już wcześniej prowadzili osiadły tryb życia, m.in. na Spiszu.

Teresa Mirga także pochodzi z grupy Bergitka. Do tej pory zamieszkuje Spisz (Czarna Góra). Jest także romską poetką. 

Zespół Tamburitza i Ivana Mulić, artyści z Serbii.

Fanfare Ciocarlia jeden z bardziej znanych na świecie brassbandów, pochodzący z północno-wschodniej Rumiunii.

Taraf de Haidouks Romowie rumuńscy z miejscowości Clejani, wywodzą się z klanu Lăutari, słynącego z muzykalności (lăutar wywodzi się z romskiego słowa oznaczającego lutnię).

Cüneyt Sepetçi wyśmienity stambulski klarnecista występujący z grupą Dolapdere. Zespół wziął swą nazwę od stambulskiej dzielnicy Dolapdere - miejsca zamieszkiwanego niegdyś głównie przez Kurdów i Romów, kolebki romskiej tureckiej muzyki, obecnie poddanego gentryfikacji.

Musafir, zespół z Rajastanu zakończył audycję poświęconą Romom. Musafir to Romowie z Indii (zapewne kolebki tej grupy etnicznej), wciąż będący nomadami.

 ***

Tytuł audycji: Źródła

Prowadziła: Magdalena Tejchma

Data emisji: 8.04.2021

Godzina emisji: 15.15

mg