Program:
Krzysztof Meyer Hommage à Johannes Brahms op. 59
Dmitrij Szostakowicz I Koncert wiolonczelowy Es-dur op. 107
Hector Berlioz Symfonia fantastyczna op. 14
wykonawcy:
Filip Syska | wiolonczela
Polska Orkiestra Sinfonia Iuventus
Andrey Boreyko | dyrygent
23 czerwca 2018, godz. 19.00
Studio Koncertowe Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego w Warszawie
Hector Berlioz jest uznawany za prekursora i głównego przedstawiciela romantycznego nurtu muzyki programowej, której ideą było sprzęgnięcie muzycznej narracji z pozamuzycznymi treściami literackimi, określoną ideą bądź plastyczną wizją. Sztandarowym przykładem realizacji owego zamysłu jest "Symfonia fantastyczna", sugestywnie przedstawiająca dźwiękami "epizod z życia artysty". Bohater przeżywa zauroczenie niezwykle piękną damą, a obsesyjna myśl o niej (słynna muzyczna idée fixe pojawiająca się w różnych wariantach w toku symfonii) powraca do niego, gdy uczestniczy w balu, podziwia piękno natury, wreszcie – jako senny koszmar, podczas którego morduje ukochaną, podąża na szafot, a po śmierci uczestniczy w sabacie czarownic. To błyskotliwe dzieło istotnie stanowi pierwszy i bardzo charakterystyczny manifest nowego, na wskroś romantycznego gatunku, choć pamiętać warto, że elementy programowe w muzyce symfonicznej bywały obecne już wcześniej, choćby w uwerturach bądź orkiestrowych interludiach do oper lub dramatów.
Niekiedy wyznacznikiem pozamuzycznych nawiązań staje się cytat z dzieła innego kompozytora, a czasem też – użycie "kodu", w którym literowe (bądź solmizacyjne) nazwy nut układają się w określone słowo. Tak właśnie jest w kompozycji Krzysztofa Meyera, a sam autor objaśniał to w wydawniczym komentarzu: "Muzyka Johannesa Brahmsa jest mi szczególnie bliska – było więc dla mnie wielką radością, gdy Heribert Beissel zwrócił się do mnie z propozycją, bym skomponował dzieło na orkiestrę symfoniczną dla uczczenia 150. rocznicy urodzin Brahmsa. [...] Początkowy epizod nawiązuje do introdukcji «I Symfonii» Brahmsa, nie tylko w swych motywach i rytmie, ale też w instrumentacji. Drugim odwołaniem do niemieckiego kompozytora jest powracający motyw zbudowany na nutach B-Re-A-H-Mi-Es. Partytura ukończona w 1982 r. stanowi kontynuację niektórych z moich wcześniejszych dzieł, zwłaszcza «VI Symfoni»".
"I Koncert wiolonczelowy Es-dur" Szostakowicza był jednym z ponad stu (!) utworów dedykowanych charyzmatycznemu mistrzowi tego instrumentu Mścisławowi Rostropowiczowi i przez niego prawykonanych. Z dzieł tych, tworzonych przez największych kompozytorów XX wieku, układa się wspaniała antologia współczesnej literatury na ten instrument. W swym koncercie Szostakowicz podkreśla zwłaszcza kantylenowe możliwości wiolonczeli, w niezrównany sposób wykorzystywane w sztuce wykonawczej Rostropowicza.
Wykonawcą dzieła będzie Filip Syska, ceniony solista i kameralista, absolwent klas Andrzeja Bauera i Bartosza Koziaka w Akademii Muzycznej im. Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy. Artysta był także muzykiem Polskiej Orkiestry Sinfonia Iuventus. Za dyrygenckim pulpitem stanie Andrey Boreyko, kapelmistrz o wielkiej międzynarodowej renomie, m.in. wieloletni dyrektor muzyczny Düsseldorfer Symphoniker, Orchestre National de Belgique i Naples Philhrmonic na Florydzie, często obecny także w Polsce, w której spędził dzieciństwo, jako syn Polaka i Rosjanki.
Bilety dostępne w sklepie Polskie Radia oraz w kasie Studia Koncertowego Polskiego Radia im. W. Lutosławskiego na godzinę przed koncertem.
materiały prasowe/bch
