Patron Różewicz
Patronem festiwalu w tym roku jest Tadeusz Różewicz. Każdego festiwalowego dnia zapraszamy na wydarzenie w ramach panelu przygotowanego przez prof. Ryszarda Koziołka, rektora Uniwersytetu Śląskiego i Irka Grina dyrektora Wrocławskiego Domu Literatur
- Szczebrzeszyn. Polszczyzna. Kierujmy te wspaniale brzmiące słowa do ludzi i do GPS – ów, żebyśmy się wspólnie spotkali na fantastycznym święcie literatury i języka polskiego w Szczebrzeszynie – tak na festiwal zaprasza prof. Koziołek.
- Mamy tę ogromną przyjemność i zaszczyt, że możemy współtworzyć tę edycje festiwalu w Szczebrzeszynie w zakresie pasma poświęconego Tadeuszowi Różewiczowi w roku, kiedy obchodzimy stulecie jego urodzin – mówi Irek Grin.
Gościem specjalnym festiwalu będzie Julia Różewicz, wnuczka poety.
Jesteśmy przekonani, że pięć spotkań poświęconych naszemu patronowi to będą wydarzenia nie tylko upamiętniające postać Różewicza, ale także pogłębiające naszą wiedzę o nim i jego twórczości. Zależy nam, żeby te treści, ze względu na ich wagę były dostępne jak najszerszemu gronu odbiorców.
Spotkania z pisarzami
Ponad 60 różnych wydarzeń – to bogactwo tegorocznego programu festiwalu, w którym zaplanowaliśmy wiele wydarzeń, ale ich trzonem są spotkania autorskie, do których gości zaprosiła kuratorka literacka festiwalu Justyna Sobolewska.
- W tym roku jak policzyliśmy, odwiedzi nas aż czworo laureatów Nagrody Literackiej NIKE – Andrzej Stasiuk z nową powieścią „Przewóz”, Joanna Bator, z którą porozmawiamy o Śląsku i o powieści „Gorzko, gorzko”, Marcin Wicha z „Kierunkiem zwiedzania” i Radosław Rak, który otrzymał w zeszłym roku nagrodę za „Baśń o wężowym sercu, albo wtóre słowo o Jakóbie Szeli”. Laureatka Nagrody Literackiej Gdynia Zyta Rudzka pojawi się z nową powieścią „Tkanki miękkie”. Przyjedzie też znakomity gość ze Szwecji – Maciej Zaremba Bielawski, autor „Domu z dwiema wieżami” uhonorowanego Nagrodą Kapuścińskiego. Porozmawiamy również o miłości – z Małgorzatą Halber i Olgą Drendą, o alkoholu (i nie tylko) z Ingą Iwasiów i Aleksandrą Zbroją, o golemach i opowieściach grozy z Maciejem Płazą i Piotrem Pazińskim, o fotografii i Polsce – z Chrisem Niedenthalem, i o życiu z muzyką – z Mikołajem Trzaską. Wspomnimy też niedawno zmarłego Jerzego Pilcha z autorem jego biografii Witoldem Beresiem. Porozmawiamy też o Kornelu Filipowiczu i zwierzętach w związku z kolejnym wyborem jego opowiadań „Formikarium” i jego biografią. Nie zabraknie spotkań poetyckich m.in.: Małgorzaty Lebdy i Urszuli Zajączkowskiej, a głosami wielu poetów przemówi Grzegorz Uzdański, autor „Nowych wierszy znanych poetów”. I to nie wszystko. Nie możemy doczekać się początku sierpnia i spotkania z Państwem na łące nad Wieprzem, bo znowu mamy poczucie, że coraz bardziej potrzebna jest nam „cała nadzieja w literaturze” – mówi Justyna Sobolewska.
Nasze nagrody
Podczas Festiwalu Stolica Języka Polskiego przyznajemy dwie nagrody: Człowieka Słowa i Wielkiego Redaktora.
Nagroda Człowiek Słowa została powołana jako wyraz uznania dla kunsztu słowa i wdzięczności za pielęgnowanie i kreatywne wykorzystywanie potencjału polszczyzny na co dzień – zarówno w mowie potocznej, jak też języku oficjalnym, czy różnych jego stylach stosowanych z racji wykonywanego zawodu. Laureatką Nagrody w 2019 roku została Urszula Kozioł a w latach 2017 i 2018 – Wiesław Myśliwski i Maja Komorowska. Podczas 6. edycji nagrodę otrzymał Tadeusz Sobolewski. Z niecierpliwością czekamy na ogłoszenie wyników 7. edycji Festiwalu. Nazwisko laureata poznamy w sobotę, 7 sierpnia o 20:30.
Nagroda Wielkiego Redaktora to pierwsza nagroda w Polsce dla niedocenianego, a tak ważnego i wyjątkowo trudnego zawodu, jakim jest redaktor wydawniczy. Najlepsi redaktorzy są bardzo szanowani, a czasem wielbieni przez pisarzy. Bycie Wielkim Redaktorem to nie tylko zawód, to także pasja i misja realizowana z wielką skromnością. Poprzez ustanowienie tej nagrody chcemy docenić zawód redaktora wydawniczego i uhonorować najbardziej zasłużone dla polskiej literatury postacie redaktorów. W 2019 roku laureatką Nagrody Wielkiego Redaktora została Małgorzata Szczurek a rok wcześniej – Marianna Sokołowska. Podczas VI edycji Festiwalu Stolica Języka Polskiego to zaszczytne wyróżnienie otrzymał prof. Janusz Degler. Laureata 7. Edycji poznamy już w poniedziałek 2 sierpnia.
Inicjatorami i fundatorami nagrody są Honorowi Konsulowie Wielkiego Księstwa Luksemburga: Tomasz Kopoczyński i Adam Byglewski.
Pasmo językowe
W tym roku po raz pierwszy zapraszamy na specjalnie zaplanowane pasmo językowe przygotowane przez prof. Danutę Kępę – Figurę z UMCS. Tematem przewodnim w tym roku będzie grzeczność i problemy komunikacji międzypokoleniowej. Na pasmo językowe zapraszamy codziennie w godzinach przedpołudniowych.
- Temat grzeczności językowej będzie realizowany niezbyt tradycyjnie. Grzeczność nie będzie występowała w roli kategorii normatywnej, czyli oceniania, tylko chciałabym, żeby Państwo zobaczyli, dzięki wszystkim realizatorom tego pasma, gościom, których zaprosiłam, że grzeczność to jest zbiór zasad, które regulują relacje międzyludzkie – mówi prof. Danuta Kępa Figura.
Mała Stolica Języka Polskiego
W Szczebrzeszynie czekamy też na najmłodszych. Dla nich Magdalena Kłos-Podsiadło i Katarzyna Stoparczyk – kuratorki Małej Stolicy, przygotowały program, na który też, jesteśmy przekonani, czeka nie jeden dorosły.
- Tegoroczna "Mała Stolica" będzie szczególna. Dlaczego? Bo już nam trochę podrosła. Nabrała pewności siebie i blasku. Podnosi do słońca swoje kilkuletnie życie i uśmiecha się, bo już za chwilę powita znakomitych gości. Ludzi pięknych i wrażliwych. Takich, którzy zdołali ocalić w sobie duszę dziecka. Jak będzie? Na pewno różnorodnie. I na pewno ciekawie. Sięgniemy po ważne książki i tematy. Będzie dużo dobrej zabawy, ale także uważnego spojrzenia na los dzieci, których życie nie oszczędza. Wakacyjna beztroska przeplatać się tu będzie z refleksyjnym zatrzymaniem myśli. By poprzez mądrą książkę sięgnąć do tego co boli i uwiera. Całość ujęta zostanie w zamojsko – szczebrzeską klamrę, której myślą przewodnią będzie "Książka od serca" – to słowa kuratorek Małej Stolicy Języka Polskiego.
Artystycznie
Jak każdego roku spotkaniom autorskim, dyskusjom o literaturze, języku, przyszłości w naszym programie mamy też koncerty i spektakle. Pierwszego dnia w Zamościu, wysłuchamy poezji Norwida, zaśpiewa Ewa Dałkowska, będzie też spektakl "Lem po robocie" na podstawie "Bajek robotów" z udziałem Krystyny Czubówny, Krzysztofa Wakulińskiego. Poniedziałkowy wieczór już w Szczebrzeszynie to "Koncert piosenek Ewy Demarczyk" - śpiewa Anna Sroka. Wtorek to czytanie Różewicza „Matka odchodzi” w wykonaniu aktorów Teatru im J. Osterwy, którzy dzień później zagrają spektakl „Małe zbrodnie małżeńskie. W czwartek wieczorem zapraszamy na widowisko poetyckie "Różewicza Teatr Niekonsekwencji" w reżyserii Jarosława Minkowicza. W piątek znów Różewicz na scenie, czyli "Najlepiej widzę, kiedy zamknę oczy" - widowisko "Portret Różewicza" z Mają Komorowską i Wojciechem Wysockim. Na zakończenie festiwalu w sobotę zapraszamy na koncert Lecha Janerki.
Chcemy łączyć
Kiedy na łące nad Wieprzem w Szczebrzeszynie spotykają się pisarze i czytelnicy, twórcy sztuki i jej odbiorcy to energia z tych spotkań jeszcze długo zostaje w naszych krwioobiegach. To z myślą o tych, dla których kultura to przestrzeń rozwoju i refleksji tworzymy festiwal literacki. To tu, na Roztoczu w Szczebrzeszynie łączymy słowo z obrazem i dźwiękiem. Zapraszamy na spotkania autorskie, koncerty, spektakle, wernisaże, warsztaty i wspólne czytanie.
Festiwal Stolica Języka Polskiego to spotkania na wielu płaszczyznach. Ich spoiwem jest literatura.
***
Organizator Festiwalu Stolica Języka Polskiego w Szczebrzeszynie to: Fundacja Sztuki Kreatywna Przestrzeń.
Organizację festiwalu dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu pochodzących z Funduszu Promocji Kultury"
Partnerem 7. edycji Festiwalu Stolica Języka Polskiego jest Województwo Lubelskie. Lubelskie Smakuj Życie. Wydatek współfinansowany z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego
