"Historyja o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim" w Teatrze im. Osterwy w Lublinie

Ostatnia aktualizacja: 28.03.2022 19:28
Na początku kwietnia odbędzie się niezwykła premiera. Spektakl "Historyja o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim" Mikołaja z Wilkowiecka będzie to wspólne dzieło repertuarowego Teatru im. Juliusza Osterwy w Lublinie i Ośrodka Praktyk Teatralnych "Gardzienice". To pierwsze tego typu przedsięwzięcie, które łączy pracę aktorów teatru repertuarowego z doświadczeniem aktorów, wykorzystujących nowatorskie praktyki teatralne.
Historyja o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim - plakat spektaklu
"Historyja o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim" - plakat spektakluFoto: Mat. prasowe

Premiera w Teatrze im. Juliusza Osterwy w Lublinie

"Historyja o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim" Mikołaja z Wilkowiecka w reżyserii Jarosława Gajewskiego i z dramaturgią Patryka Kenckiego

Dla odbiorcy religijnego inscenizacja misterium może stanowić przeżycie związane ze sferą sakralną. Dla osoby, której bliskie są rodzime tradycje kulturowe, będzie to możliwość kontaktu z żywym zabytkiem. Dla wszystkich zaś – niezwykłą opowieścią, o tym jak życie zwycięża nad śmiercią.

W spektaklu twórcy łączą różne światy: sacrum i profanum, codzienność z religijnością, to co współczesne, z tym co dawne. "Historyja" na scenie to także praca z językiem polskim. Dzieło Mikołaja z Wilkowiecka to jeden z najstarszych dramatów polskich. Daje twórcom pretekst i okazję do tego by o języku dyskutować, zmierzyć się z trudnością staropolszczyzny jednocześnie pokazując widzowi jej piękno i uniwersalizm. Twórcy bardzo mocno podkreślają także znaczenie języka w budowaniu naszej tożsamości narodowej, a teatr jest dla nich miejscem do prowadzenia o tym dyskusji. Właśnie dlatego na kilka dni przez premierą spektaklu odbędzie się debata pt. "Historyja słowa, o języku w sztuce i teatrze" z udziałem twórców i językoznawców, która będzie transmitowana.

Na scenie zespołowi aktorskiemu z Teatru im. J. Osterwy i "Gardzienic" towarzyszyć będzie muzyka "na żywo" wykonywana na instrumentach dawnych. Za oprawę muzyczną spektaklu odpowiada prof. Maria Pomianowska. Najciekawszą grupę stanowią zrekonstruowane staropolskie fidele kolanowe. W zespole gra też ramieniowa fidel średniowieczna oraz wspak a także aerofony: cornamusa, cynk, pomort, flety proste i duduk oraz bębny obręczowe. Niezwykle ważną rolę w spektaklu odgrywają utwory wokalne i wokalno-instrumentalne, przeznaczone na głosy solowe oraz chór. Staropolski tekst, warsztat aktorów teatru repertuarowego i zespołu z "Gardzienic", muzyka i nietypowe instrumenty to narzędzia w rękach reżysera Jarosława Gajewskiego, które budują spektakl mistyczny, który widzom dostarczy niezwykłych emocji.

"Historyja..." Mikołaja z Wilkowiecka to nadzwyczajny akt raczkującego języka sięgającego po teatr dla pokrzepienia swej mocy, mocy swej kultury. To jest najwyższą funkcją teatru.

W pracy nad przedstawieniem wykorzystaliśmy elementy treningu aktorskiego stworzonego
w Ośrodku Praktyk Teatralnych "Gardzienice".

Jarosław Gajewski, reżyser spektaklu

 

"Historyja o chwalebnym Zmartwychwstaniu Pańskim ze czterech świętych ewangelistów zebrana a wirszykami spisana przez księdza Mikołaja z Wilkowiecka, zakonnika częstochowskiego”, to dzieło niezwykłe. Tekst ów, przywołujący najważniejsze wydarzenie w historii zbawienia, jest jednocześnie cennym zabytkiem naszej literatury i ważnym dokumentem tradycji widowiskowej. Mikołaj wydał swoje dzieło w Krakowie w pierwszej połowie lat osiemdziesiątych szesnastego wieku, a więc kilka lat po ukazaniu się (i wystawieniu) Odprawy posłów greckich Jana Kochanowskiego, najstarszej polskiej tragedii, nawiązującej do osiągnięć dramatu antycznego i stanowiącej emblematyczne wręcz dzieło polskiego renesansu. Tymczasem "Historyja…" wyrasta z tradycji misteryjnej, a więc jednej z dwóch – obok dramatu liturgicznego – wielkich formacji widowiskowych ukształtowanych jeszcze w średniowieczu. Jakkolwiek mamy prawo zakładać, że spektakle misteryjne funkcjonowały na ziemiach polskich już pod koniec wieku czternastego, to tak się złożyło, że właśnie dzieło Mikołaja z Wilkowiecka jest najstarszym z naszych zachowanych misteriów.

Patryk Kencki, dramaturg

 

 

Prapremiera lubelska:

7 kwietnia o godzinie 19.00

Premiera:

9 kwietnia o godzinie 19.00

 

Panel dyskusyjny: HISTORYJA SŁOWA o języku w sztuce i teatrze

5 kwietnia o godzinie 10:30

Próba medialna

5 kwietnia o godzinie 11:30.


Realizatorzy:

Reżyseria: Jarosław Gajewski

Dramaturgia: Patryk Kencki

Kompozycje i opracowania muzyczne: Maria Pomianowska

Ruch sceniczny i współpraca reżyserska: Katarzyna Anna Małachowska

Kostiumy: Anna Adamek

Scenografia: Marek Chowaniec

Reżyseria świateł: Jędrzej Skajster

Realizacja muzyki: Agnieszka Szwajgier, Karolina Szewczykowska, Wojciech Lubertowicz

Inspicjent: Klaudia Aletańska

Sufler: Małgorzata Bigelmajer

Asystent reżysera: Wojciech Rusin


Obsada:

Tomasz Bielawiec, Teatr im. J. Osterwy w Lublinie
starszy konserwator TB, dr archeologii śródziemnomorskiej, prywatnie interesuje się kryminalistyką;
także: Pilaks/Jadam/Anjoł/Apostoł

Anna Maria Dąbrowska, OPT „Gardzienice”
konserwator wojewódzki AMD, dr sztuk plastycznych;
także: Maryja Jacobi/Abel

Paweł Ferens, Teatr im. J. Osterwy w Lublinie
konserwator PF, dr sztuk plastycznych, ekspert ds. technik ściennych;
także: Faryzeusz/Lucyfer/Apostoł

Mariusz Gołaj, OPT „Gardzienice”
konserwator MG, emerytowany prof. egiptologii, poliglota, nigdy jednak nie lubił łaciny;
także: Annasz/Abraham/Apostoł Piotr

Joanna Holcgreber-Gołaj, OPT „Gardzienice”
konserwator JHG, prof. sztuk plastycznych, była rektor ASP;
także: Maria Salome/Jan Baptysta

Kamila Janik, Teatr im. J. Osterwy w Lublinie
konserwator KJ, stażystka, absolwentka wydziału rzeźby;
także: Proklus/Lucyfer/Anjoł/Apostoł

Marcin Jan Mrowca, OPT „Gardzienice”
konserwator MJM, obecny dziekan wydziału konserwacji lokalnej ASP;
także: Kajfasz/Cerberus/Apostoł

Beata Passini, Teatr im. J. Osterwy w Lublinie
konserwator BP, dr sztuk plastycznych, obecna prodziekan wydziału konserwacji;
także: Joanna/Archanioł Michał

Jolanta Deszcz-Pudzianowska, Teatr im. J. Osterwy w Lublinie
konserwator JDP, prof. sztuk plastycznych, była prorektor lokalnej ASP;
także: Maryja/Apostoł

Wojciech Rusin, Teatr im. J. Osterwy w Lublinie
konserwator WR, ceniony praktyk, intensywne zaangażowanie w bieżące prace konserwatorskie utrudnia mu dokończenie doktoratu, który pisze od 7 lat;
także: Jezus

Jowita Stępniak, Teatr im. J. Osterwy w Lublinie
konserwator JS, dr sztuk plastycznych, zastępca konserwatora wojewódzkiego;
także: Maria Magdalena/Łotr/Apostoł

Marek Szkoda, Teatr im. J. Osterwy w Lublinie
konserwator MS, dr hab. kandydat na rektora w nadchodzących wyborach;
także: Piłat/ Aptekarz Ruben/Noe/ Anjoł/Apostoł

Magdalena Zabel, Teatr im. J. Osterwy w Lublinie
konserwator MZ, dr sztuk plastycznych, była prodziekan wydziału konserwacji,
ukrywana kandydatka na nową prorektor;
także: Filemon/Ozeasz/Anjoł/Apostoł

Jan Żórawski, OPT „Gardzienice”
konserwator JŻ, dr nubiologii, kolejny kandydat na rektora;
także: Teoron/Cerberus/Apostoł

***

Mat. prasowe