Enter Enea Festival to trzy dni muzycznego spotkania w plenerze Jeziora Strzeszyńskiego, w towarzystwie dobranym przez Leszka Możdżera, dyrektora artystycznego od pierwszej edycji. Festiwal łączy w sobie bezpretensjonalność, niezależność i swobodę, związaną z atmosferą imprezy plenerowej, z ekskluzywnością wynikającą z kameralnej ilości widzów i przede wszystkim z listy zaproszonych przez Leszka Możdżera artystów, którzy gwarantują publiczności najwyższy poziom muzycznych wrażeń.
W tegorocznym programie Enter Enea Festival znalazło się wiele muzycznych odkryć. Po raz pierwszy w Polsce wystąpi Chassol, francuski pianista, kompozytor muzyki filmowej, który nie boi się eksperymentować czy sięgać w swojej twórczości po muzykę pop. Jest gwiazdą międzynarodowych festiwali, m.in. lyońskiego Nuits Sonores czy Kunstenfestivaldesarts w Brukseli. Na scenie nad Jeziorem Strzeszyńskim wystąpi też francuski muzyk i kompozytor Hadrien Feraud, który do Poznania przyjedzie z autorskim zespołem 5-ISH. Z północy Europy przyjadą do Poznania wirtuozi instrumentów dętych: norweski muzyk i kompozytor Daniel Herskedal ze swoim kwartetem i uznany fiński trębacz Verneri Pohjola. Wśród zaproszonych twórców nie zabraknie też kobiet: na scenę Enter Enea Festival powróci Marialy Pacheco, która występowała już przed festiwalową publicznością 10 lat temu. Tym razem, powraca w duecie z Omarem Sosą, chwilę po premierze ich koncertowego albumu na cztery ręce pt. “Manos”.
Na zakończenie Enter Enea Festival zagra po raz pierwszy w Polsce indyjska królowa gitary basowej – Mohini Dey. Współpracowała z wieloma wybitnymi muzykami rodzimej sceny, a “Rolling Stone India” opisał jej wielokrotne kooperacje w następujący sposób: “Niewiele 21-latek może powiedzieć, że miało przyjemność współpracować z takimi geniuszami jak klawiszowiec, Jordan Rudess, trzykrotny zdobywca nagrody Grammy, wirtuoz gitary, Steve Vai czy świetny perkusista Marco Minnemann.” Obecnie jest basistką w zespole A. R. Rahmana, indyjskiego kompozytora muzyki filmowej i prowadzi autorskie projekty w Indiach i w Stanach, koncertując na całym świecie. Na koncercie w ramach Enter Enea Festival wraz z Mohini Dey gościnnie wystąpi Leszek Możdżer.
Polska scena reprezentowana będzie przez Adama Bałdycha prezentującego w specjalnej odsłonie materiał z płyty „Poetry”, w którym gościnnie wystąpią Leszek Możdżer na fortepianie i włoski wirtuoz trąbki Paolo Fresu, oraz projekt Chojnacki/Miguła Contemplations.
Liczne z projektów, które rozpoczęły się artystycznymi spotkaniami na Enter Enea Festival, miały swoje kontynuacje i trasy w Polsce i Europie. Przykładami mogą być: płyta „Komeda” Leszka Możdżera, której prawykonanie w czerwcu 2010 wyprzedziło płytę i jej trasę promocyjną, album „Polska” w wykonaniu trio Możdżer-Danielsson-Fresco, czy premiera duetu Leszek Możdżer-Gloria Campaner z 2017 roku, oraz współpraca Leszka Możdżera z Orkiestrą Polskiego Radia Amadeus pod dyrekcją Agnieszki Duczmal. Na scenie Enter Enea Festival odbyły się premiery materiału młodych, polskich twórców: Michała Salomona, Agi Derlak czy Marty Wajdzik.
W tym roku projektem specjalnym jest premiera utworu MONIUSZKO ALT_SHIFT_1 ESCAPE napisanego przez Leszka Możdżera i opartego na utworze Moniuszki “Uwertura Fantastyczna „Bajka” na zamówienie Teatru Wielkiego im. Stanisława Moniuszki w Poznaniu. To z orkiestrą tej opery, pod batutą Katarzyny Tomali-Jedynak - utwór przedstawiony zostanie po raz pierwszy 14.06. Leszek Możdżer tym razem użył partytury „Uwertury Fantastycznej” Moniuszki jako tła na którym namalował swoją własną kompozycję. Fragmenty partytury zostały pocięte i porozsuwane, tak aby zmieścić w nie jazzowe akcenty, tempa co poniektórych fragmentów kompozycji zwolnione, przez co jeszcze bardziej dociera do słuchacza mistrzowski język tej orkiestracji, wprowadzone zostały powtórzenia przez co utwór brzmi bardziej współcześnie (nawiązania do muzyki technicznej).
Już pierwszego dnia wydarzenia, jeszcze przed rozpoczęciem koncertów, połączyliśmy się w audycji "Wybieram Dwójkę" z naszym reporterem Mariuszem Owczarkiem, który na miejscu rozmawiał z artystami biorącymi udział w wydarzeniu.
07:09 Dwojka_Wybieram_Dwojke 2022_06_13-17-08-44.mp3 Relacja z Enter Enea Festivalu w Poznaniu, który organizuje Leszek Możdżer (Wybieram Dwójkę)
Organizatorem Festiwalu jest Fundacja "Europejskie Forum Sztuki", której prezesem i fundatorem jest Jerzy Gumny. Sponsorem tytularnym Enter Enea Festival od 8 lat jest firma Enea. Festiwal realizowany jest dzięki wsparciu Urzędu Miasta Poznań oraz Marszałka Województwa Wielkopolskiego.
Karnety na Festiwal w sprzedaży na portalach: going, eventim.pl, ebilet.pl.
Biogramy i opisy projektów
ADAM BAŁDYCH QUARTET & PAOLO FRESU feat. LESZEK MOŻDŻER
Koncepcja muzyki Adama Bałdycha balansuje pomiędzy gatunkami, swoją uwagę koncentrując na granicy łączącej muzykę jazzową i muzykę klasyczną, gdzie skrzypek zdaje się odnajdować przestrzeń dla swoich eksperymentów i rozwoju bardzo osobistego wiolinistycznego języka. Efektem tych poszukiwań są docenione przez krytykę albumy Sacrum Profanum (z muzyką Hildegardy z Bingen, Thomasa Tallisa i Sofii Gubaiduliny) czy ostatni Poetry, estetycznie osadzony pomiędzy muzyką jazzową a motoryczną modern classic, z którego to materiał usłyszymy w specjalnej odsłonie w koncercie w którym wystąpią Paolo Fresu i Leszek Możdżer. Album Poetry znalazł się w zestawieniu najważniejszych albumów roku na świecie magazynów Jazz Wise (Wielka Brytania), DownBeat (USA) oraz portal BandCamp, który wpisał go na listę 20 najważniejszych albumów roku.
Bałdych jest artystą prestiżowej wytwórni fonograficznej ACT Music z Berlina.
VERNERI POHJOLA QUARTET
Verneri Pohjola – trąbka i efekty
Tuomo Prättälä – fortepian i efekty
Antti Lötjönen – kontrabas
Mika Kallio – perkusja
Fiński wirtuoz trąbki Verneri Pohjola znany jest jako jeden z najbardziej innowacyjnych trębaczy w Europie. Swobodnie wypowiada się w muzyce free, be-bopie, jazzie nowoczesnym oraz nie stroni od medytacyjnych poszukiwań w których jego trąbka kreuje przestrzenie wibracyjne pozbawione zaplanowanej konstrukcji. To sprawia, że jego ekspresja dotyka szczególnych obszarów głębi i ciepła oraz działa na wrażliwych słuchaczy w bardzo szczególny sposób. Jak pisze jedno z głównych fińskich czasopism: jego trąbka śpiewa ludzkim głosem.
Mając za sobą serię bardzo dobrze przyjętych albumów, w 2020 r. Pohjola wydał The Dead Don't Dream, jego czwarty album z wytwórni Edition Records, na którym połączył wpływy ze swoich trzech ostatnich płyt w jedną, przepiękną formę.
Kwartet, w którego skład wchodzą również Tuomo Prättälä na fortepianie, Antti Lötjönen na basie i Mika Kallio na perkusji, łączy głębokie poczucie wspólnego podążania w tym samym kierunku. Muzycy badają dźwięk w porywającej i pełnej życia muzyce Pohjoli, w której swoboda, kompozycja, ekspresja i brzmienie stanowią jedną zrównoważoną całość.
CHASSOL
Francuski pianista, kompozytor i aranżer Christophe Chassol stosuje unikalne metody kompozycji muzyki, która pasuje zarówno do dużego ekranu, jak i sali koncertowej. Jego twórczość obejmuje świat muzyki rozrywkowej, filmu i sztuki współczesnej, rozmachem przypominającym Philipa Glassa, ale w nowej odsłonie na miarę XXI wieku.
Urodzony w 1976 r. artysta całe swoje życie poświęca muzyce, szczególnie filmowej i eksperymentalnej, a także muzyce pop.
Naukę gry na fortepianie rozpoczął w wieku czterech lat w paryskim Institut National de Musique. Następnie przeniósł się do Ameryki, gdzie otrzymał stypendium w Berklee College of Music w Bostonie, które ukończył w 2002 r. Przez następne 15 lat tworzył muzykę do filmów, telewizji i reklamy. W kolejnych latach regularnie występował z francuskimi artystami pop, m.in. z Sébastienem Tellierem i zespołem Phoenix. W ostatnich latach Chassol współtworzył albumy amerykańskich piosenkarzy Franka Oceana i Solange. Muzyk zajmuje się także sztuką współczesną, współpracując z artystami Sophie Calle, Laurie Anderson, a także z Xavierem Veilhanem podczas Biennale w Wenecji w 2017 roku.
Kompozycje Chassola oparte są na oryginalnych materiałach filmowych, które powstały podczas jego podróży do Nowego Orleanu, Indii, na Martynikę, do Paryża i Tokio. Materiał ten służy jako katalizator dla sekwencji muzycznych tworzonych przy użyciu fortepianu, keyboardów i perkusji, a także aranżacji wokalnych i instrumentalnych, które łączą filmowy obraz, dźwięk i kolor. Chassol nazywa tę metodę „ultrascoringiem”. Dla odbiorcy to prawdziwe koncerty audiowizualne.
Chassol jest ulubieńcem światowych festiwali muzyki elektronicznej. Koncertuje zarówno na Festiwalach jak w Filharmoniach czy Operach. W maju w La Monnaie/du Munt miała miejsce premiera jego najnowszego projektu “Chou” powstałego na zamówienie najważniejszego belgijskiego festiwalu Kunstenfestivaldesarts.
Na Enter Enea Festival Chassol wystąpi w programie LUDI z początku 2020-go roku. LUDI jest najbardziej kompletnym, precyzyjnym i olśniewającym dziełem Chassola. Jest dziełem, w którym słuchacz staje się wykonawcą jego muzyki, gdzie wszystko, co usłyszane prowadzi do odkrycia kolejnego z nieskończonych inspiracji między obrazami i dźwiękami. Wraz z LUDI Chassol kieruje własną rundą gry Hermanna Hessego, przybierając tytuł Magister Ludi, mistrza „Gry Szklanych Paciorków”. Tym podwójnym albumem wydanym na winylu Chassol realizuje swoją ambicję: komponuje niespotykaną dotąd muzykę, która napełnia nas radością i skłania do refleksji.
5-ISH
Hadrien Feraud – gitara basowa
Jerry Leonide – klawisze
Michael Lecoq – klawisze
Yoann Schmidt – perkusja
Agyei Osei – wokal
Tanya Michell Smith – wokal
Hadrien Feraud to jeden z najciekawszych i najbardziej utalentowanych muzyków w basowym świecie. Wypracował bardzo osobistą technikę gry na gitarze basowej, jest wyjątkowo sprawnym i elastycznym basistą, co sprawia, że jest zapraszany do współpracy przez najwybitniejszych muzyków naszych czasów. Dotychczas współpracował z Johnem McLaughlinem, Chickiem Coreą, Billym Cobhamem, Jeanem Luc’kiem Ponty, Bireli Lagrene, Deanem Brownem, Hiromi Ueharą, Lee Ritenourem i wieloma innymi. Równolegle prowadzi własne zespoły oraz aktywnie udziela się w efemerycznych konfiguracjach jazzowych na scenach całego świata. Jest również producentem, kompozytorem i aranżerem.
W Poznaniu wystąpi z 5-ISH, w swoich autorskich kompozycjach, w których usłyszymy rock, pop, blues, funk, r&b, new wave i oczywiście jazz.
DANIEL HERSKEDAL TRIO
Daniel Herskedal jest usobieniem kunsztu jako uznany kompozytor pięknej, lirycznej i pulsującej muzyki, a także jako światowej klasy wykonawca, który do perfekcji opanował swój instrument.
Jego album Call for Winter z 2020 r, za który zdobył nagrodę Spellemannprisen (norweski odpowiednik Grammy), ugruntował jego pozycję jednego z najbardziej ekscytujących, płodnych i inspirujących muzyków swojego pokolenia w Europie.
Z każdą wydaną płytą trio umacnia swoją renomę, nieustannie dopracowując idealne współbrzmienie, zachwycając muzyczna głębia i piękną melodyką wspieraną przez rytmiczną precyzję Dale’a i Norbakkena.
Muzyka Herskedala kojarzy się z norweskim krajobrazem: naturalnym i rozległym, pełna jest wolności i naturalnego minimalizmu. Inspiracją dla jego twórczości jest poczucie więzi z morzem, jego muzyka uosabia schronienie przed sztormami i dzikimi żywiołami poprzez prostą i naturalną kontemplację piękna.
Moniuszko/Możdżer
Uwertura fantasyczna “Bajka”
MONIUSZKO ALT_SHIFT_1 ESCAPE
Leszek Możdżer – fortepian, aranżacja
Orkiestra Teatru Wielkiego im. Stanisława Moniuszki w Poznaniu pod dyrekcją Katarzyny Tomali-Jedynak
goście specjalni:
Verneri Pohjola – trąbka
Bartek Królik – bas
Adam Bławicki – saksofon
Łukasz Sobolak – perkusja
„Nowoczesność jest tą częścią utworu, która się najszybciej starzeje” powiedział Witold Lutosławski. Partytury Moniuszki pomimo tego, że wydają się na pierwszy rzut oka eksponatami muzealnymi po głębszym wejściu zachwycają zwartą konstrukcją, mistrzowską instrumentacją oraz zręcznym prowadzeniem formy. Leszek Możdżer tym razem użył partytury „Uwertury Fantastycznej” Moniuszki jako tła na którym namalował swoją własną kompozycję. Fragmenty partytury zostały pocięte i porozsuwane, tak aby zmieścić w nie jazzowe akcenty, tempa co poniektórych fragmentów kompozycji zwolnione, przez co jeszcze bardziej dociera do słuchacza mistrzowski język tej orkiestracji, wprowadzone zostały powtórzenia przez co utwór brzmi bardziej współcześnie (nawiązania do muzyki technicznej). Całość jest eksperymentem, który, miejmy nadzieję, okaże się nadzwyczaj interesującym spojrzeniem na muzykę z przeszłości.
06:07 Wybieram Dwójkę 14.06.2022 Enter Enea.mp3 Bartek Królik o programie koncertu MONIUSZKO ALT_SHIFT_1 ESCAPE (Dwójka)
CHOJNACKI/MIGUŁA CONTEMPLATIONS
Zespół założony w 2017 roku przez muzyków z wrocławskiego środowiska jazzowego – trębacza Jana Chojnackiego i pianistę Filipa Migułę.
Bogate doświadczenie w wykonywaniu różnego rodzaju muzyki przekłada się na swobodę gry oraz umiejętne prowadzenie muzycznej narracji. W repertuarze zespołu znajdują się przede wszystkim kompozycje autorskie z pogranicza jazzu, muzyki świata, można zauważyć szlachetne akcenty wywodzące się z muzyki klasycznej, jak również charakterystyczne zwroty budujące standardy jazzowe. To wszystko podane jest w oryginalnych aranżacjach z radosną, autentyczną energią i wysokim profesjonalizmem.
Charakterystyczną cechą Chojnacki/Miguła Contemplations jest połączenie jazzowego wigoru z głębokim liryzmem. Docenili to jurorzy prestiżowych konkursów jazzowych, m.in. Grand Prix w konkursie “Powiew Młodego Jazzu” (XIX Krokus Jazz Festiwal), nagroda specjalna w konkursie na Indywidualność Jazzową (56. Festiwal Jazz nad Odrą).
MARIALY PACHECO & OMAR SOSA
Czego innego można się spodziewać po spotkaniu wybitnych pianistki i pianisty z Kuby: Marialy Pacheco i Omara Sosy?
Ona jest jedną z najbardziej ekscytujących przedstawicielek swojej klasy, pierwszą kobietą, która zwyciężyła w Konkursie Solo Fortepianowe na Festiwalu Jazzowym w Montreux, wtedy to właśnie w komisji tego konkursu zasiadał Leszek Możdżer. To artystka, która nieustannie podejmuje nowe wyzwania. Jej zmysłowa gra pełna jest naturalnej radości i stanowi unikalną mieszankę tradycyjnej muzyki kubańskiej, rytmów afro-kubańskich i współczesnego jazzu. Cieszymy się, że po 10 latach możemy ją gościć na naszej scenie ponownie.
Omar Sosa jest jednym z jej mistrzów, szamanem, wirtuozem-szaleńcem, który bez wysiłku przeskakuje między rytmami i stylami, a mimo to nigdy nie zbacza z kursu. Wie, jak połączyć latin jazz i afrykański spirytualizm z klasycznym europejskim stylem i dźwiękami amerykańskiego zachodniego wybrzeża.
W 2017 r. Pachego i Sosa nagrali wspólnie album Duets, który dał początek ich kolejnemu projektowi: Manos. Jego zwieńczeniem jest wydana wiosną 2022 r. płyta MANOS-Live in Bonn. Pacheco i Sosa to absolutnie doskonałe połączenie dwóch muzycznych partnerów w głębokim, wewnętrznym ukłonie ku wielkim wartościom muzycznym ich ojczystej Kuby.
LESZEK MOŻDŻER
Leszek Możdżer jest jednym z najwybitniejszych polskich muzyków jazzowych. To pianista światowej klasy, odważny eksplorator i oryginalny twórca, wyróżniający się własnym językiem muzycznym. Naukę gry na fortepianie rozpoczął w piątym roku życia i przeszedłszy wszystkie szczeble edukacji uzyskał dyplom gdańskiej Akademii Muzycznej w 1996 roku. Jazzem zainteresował się w klasie maturalnej. Ostrogi zdobył w zespole klarnecisty Emila Kowalskiego, a pierwszą próbę z zespołem Miłość odbył na swoje 20 urodziny. We wczesnych latach działalności muzycznej był również członkiem kwartetu Zbigniewa Namysłowskiego. W roku 1992 otrzymał wyróżnienie indywidualne na Jazz Juniors i była to pierwsza kropla obfitego deszczu nagród, jakie miały spaść na niego przez następne lata. Od tamtego czasu zwyciężał we wszystkich kolejnych ankietach czytelników „Jazz Forum” w kategorii ‘Fortepian’ i wielokrotnie uznawany był Muzykiem Roku.
Możdżer koncertował i nagrywał też z międzynarodowymi gwiazdami takimi jak : David Friesen, Pat Metheny, Arthur Blythe, Buster Williams, Billy Harper, Joe Lovano, Archie Shepp, David Liebman, Charles Fox, Lester Bowie, David Gilmour, Marcus Miller, John Scofield, Steve Swallow, Eddie Daniels, Tan Dun. Pianista najpełniej odnajduje się w projektach solowych i autorskiego trio z Larsem Danielssonem i Zoharem Fresco.
Od roku 2011 Leszek Możdżer jest Dyrektorem artystycznym plenerowego festiwalu muzycznego nad Jeziorem Strzeszyńskim w Poznaniu – Enter Enea Festival. Od 2017-go roku programuje też Festival Jazz nad Odrą.
MOHINI DEY
Uznana przez wielu sławnych muzyków za cudowne dziecko Mohini Dey, córka gitarzysty basowego Sujoya Deya, robi obecnie zawrotną karierę na indyjskiej scenie muzycznej.
Urodzona w 1996 r. artystka jest chyba najmłodszą basistką w Indiach, która odniosła tak duży sukces. Naukę gry na gitarze basowej rozpoczęła w wieku trzech lat, a już jako dziesięciolatka zaczęła koncertować i nagrywać płyty. Mohini czuje się najszczęśliwsza, spędzając czas ze swoją gitarą SDGR.
„Kiedy byłam mała zafascynowała mnie gitara basowa mojego ojca. Zauważył moje zainteresowanie i zaczął mnie uczyć. Dzięki niemu i całej mojej rodzinie mogę robić to, co naprawdę lubię... Chcę być wszechstronnym muzykiem, tak jak mój tata... Uwielbiam grać funk, jazz, blues, indyjską muzykę klasyczną i fusion”.
Koncert na Enter Enea Festival jest jej pierwszym koncertem w Polsce.
SZTUKI WIZUALNE
MARCIN ZAWICKI
„Chorografia” – ABC Gallery
„Grzyby” – Poznań Visual Park
„Chorografia”
Chorografia to – w przeciwieństwie do Geografii, traktującej świat całościowo – szczegółowy opis jego wycinka. Szczegółowy opis chorograficzny obejmuje wszystkie informacje charakteryzujące ów fragment: opis stricte geograficzny, biologię, czy etnologię krainy. Wszelkie informacje możliwe do zebrania podczas podróży po dziewiczym lądzie. W podobnych ekspedycjach uczestniczyli artyści na równi z naukowcami, a informacje o nowej rzeczywistości publikowane były często pod postacią̨ rycin.
Projekt, czerpiąc z „ducha romantyzmu”, nie przenosi w sposób dosłowny idei epoki. Przyroda nie sytuuje się̨ tutaj w centrum rozważań́. Unikam romantycznej apoteozy natury rozumianej jako medium przywołujące u wrażliwej jednostki stan wzniosłości. W mojej pracy natura jest wykreowana od nowa dla zrealizowania potrzeby estetycznej. Mamy tu więc do czynienia z odwróceniem zasad, na jakich z założenia buduje się̨ takie przedstawienia. Wizerunki „biologiczne” przywoływane są̨ przeze mnie na zasadach rządzących wewnętrzną̨ organizacją dzieła sztuki. Tworząc tę pracę buduję formy „naturalne” w taki sposób, aby były wiarygodne kompozycyjnie, fakturowo, najogólniej mówiąc – wizualnie. Wymyślam je. Fabrykuję własną faunę̨ i florę̨ imitując cechy bytów naturalnych, multiplikując, remiksując, składając z elementów, o których praktycznym przeznaczaniu dla danego organizmu nie mam pojęcia, konstruuję na zasadach przypominających układanie martwej natury. Powstaje biologia, której jedynym celem jest jej samostanowienie. Auto-odniesienie pomijające biologiczną przydatność́. W zasadzie więc odżegnuję się̨ także od życia jako takiego. „Udawana”, fałszywa natura jest aparatem demonstracji formy, warsztatu, który ją opisuje. Ta przyroda nie istnieje bez zasady plastycznej, która ją wyraża. Jej celem jest ujawnienie samej siebie.
Forma istnieje tylko po to, by się̨ manifestować́.
Poprzez dotykanie bytowości dzieła – możemy dotknąć́ bytowości jako takiej.
Marcin Zawicki
PROGRAM FESTIWALU
13.06
18:00
MARCIN ZAWICKI
„Chorografia” – ABC Gallery
„Grzyby” – Poznań Visual Park
19:30
Verneri Pohjola Quartet (FI)
Adam Bałdych Quartet & Paolo Fresu (IT) feat. Leszek Możdżer
Chassol (FR)
14.06
19:30
5 – ISH (FR)
Daniel Herskedal Trio (NO)
Leszek Możdżer & Orkiestra Teatru Wielkiego w Poznaniu pod batutą Katarzyny Tomali-Jedynak feat. Adam Bławicki, Bartek Królik, Łukasz Sobolak
Stanisław Moniuszko/Leszek Możdżer
Uwertura Fantastyczna „Bajka”
MONIUSZKO ALT_SHIFT_1 ESCAPE
15.06
19:30
Chojnacki/Miguła Contemplations
Marialy Pacheco & Omar Sosa
MANOS
Mohini Dey feat. Gergo Borlai, Mark Hartsuch, Mike Gothard,
Daniel Szebenyi & Leszek Możdżer
***
Mat. prasowe
