Pojęciem Gnawa określa się potomków niewolników deportowanych z Afryki Subsaharyjskiej, głównie Sahelu, do krajów Maghrebu oraz religijne bractwo Sufi w Maroku. To spadkobiercy starożytnych rytuałów i tradycji duchowych, które łączą poezję, muzykę i taniec. Ceremonie Gnawa dawniej wykorzystywało się do przywoływania duchów przodków, aby odpędzać zło lub leczyć choroby psychiczne. Szczególnie interesująca wydaje się stosowana wciąż powszechnie w Maroku tzw. teoria kolorów. Muzyczne ceremonie (lilas) prowadzone są przez maalem, czyli "mistrza muzyki", który jest zarówno głównym kapłanem, jak i pieśniarzem akompaniującym sobie najczęściej grą na lutni zwanej guembri. Obecnie coraz częściej muzyka Gnawa nabiera bardziej świeckiego znaczenia – jest kojarzona z transowym stylem gry, który przez lata zarezerwowany był wyłącznie dla mężczyzn.
Urodzona w roku 1998 w Casablance Asmaâ Hamzaoui jest jedną z nielicznych i niewątpliwie jedną z najmłodszych wykonawczyń muzycznej tradycji Gnawa. Swoją pasję i w pewnym sensie także prawo do wykonywania tej sztuki odziedziczyła po swoim ojcu – Rachidzie Hamzaoui, jednym z najbardziej znanych w Maroku maleem. Od najmłodszych lat uczyła się śpiewać, zgłębiała także sztukę gry na trzystrunowej guembri oraz metalowych kastanietach zwanych krakabami. Od 2012 roku prowadzi własną grupę Bnat Timbouktou, z którą wspólnie praktykuje tradycyjny repertuar Gnawa nigdy wcześniej niewykonywany przez kobiety. Charyzmatyczna osobowość Asmyy oraz jej talent został doceniony m.in. na słynnym festiwalu Gnawa (Gnaoua Festival) w Essaouirze w roku 2017. Dla wielu tradycjonalistów ich wspólne występy wciąż są pewnym rodzajem tabu — kobiety podczas tradycyjnych obrzędów Gnawa, nie mogły brać udziału, a publiczne dotykanie przez nie instrumentów było zabronione.
W maju 2019 roku artystki wydały premierowy album zatytułowany Oulad Lghaba.
Asmaa Hamzaoui – śpiew, guembri
Aicha Hamzaoui – śpiew, krakaby
Soukaina Elmeliji – śpiew, krakaby
Lamgammah Hind – śpiew, krakaby
***
Tytuł audycji: Filharmonia Dwójki
Prowadził: Kuba Borysiak
Data emisji: 18.05.2019
Godzina emisji: 20.00
bch/pg
