Andrzej Boreyko: każdą chwilę staram się wykorzystywać do nauki
W programie koncertu inaugurującego nowy sezon artystyczny nie mogło zabraknąć muzyki polskiej. Odświętne Veni Creator Karola Szymanowskiego powstało w związku z nie mniej uroczystą okazją, jaką było objęcie przez kompozytora stanowiska rektora Wyższej Szkoły Muzycznej. Zamówiony w 1930 roku przez Ministerstwo Oświaty utwór przyjął z konieczności pompatyczny charakter i nie należał do ulubionych dzieł Szymanowskiego. Jednak, zgodnie z przewidywaniami autora, warszawskiej publiczności dość łatwo przypadł do gustu.
III Koncert fortepianowy zajmuje zupełnie wyjątkowe miejsce w twórczości Béli Bartóka. Jest to bowiem ostatnie dzieło, które zdołał ukończyć dosłownie kilka dni przed śmiercią w 1945 roku. W przeciwieństwie do dwóch poprzednich koncertów. Trzeci nie był pisany z myślą o zademonstrowaniu umiejętności wirtuozowskich solisty. Trudność jego wykonania przetransponowana została do poziomu powściągliwej ekspresji służącej wyrażeniu przejmującego piękna utworu.
Balet Święto wiosny Igora Strawińskiego, nazywany przez Siergieja Diagilewa "IX Symfonią Beethovena XX wieku", przypieczętowuje koniec romantyzmu, podobnie jak równie bezkompromisowo uczynił to wcześniej Wagner swoim Tristanem i Izoldą. Słynna introdukcja do Święta wiosny wg słów samego Strawińskiego przedstawia odnawiająca się naturę i strach, który ciąży na każdej wrażliwej duszy, konfrontowanej z jej potężną siłą. Mamy więc analogiczny obraz do początku oratorium Stworzenie świata Josepha Haydna – od ewokującej bezkresnej nicości do tajemniczej wizji Chaosu. Premiera baletu w maju 1913 roku w Paryżu została zapamiętana jako jedna z największych i najbardziej skandalicznych awantur artystycznego świata, ale z drugiej strony można spekulować, czy Strawiński nie chciał podążyć za modą, napisać utworu, którego rozpuszczona publiczność Paryża by oczekiwała. Incydent podczas premiery nie mógł zapewnić Baletom Rosyjskim lepszej reklamy!
Program:
Karol Szymanowski Veni Creator op. 57; Bela Bartok III Koncert fortepianowy Sz 119; Józef Haydn Wstęp do oratorium „Stworzenie świata” (fragment); Igor Strawiński Święto wiosny;
Wyk. Piotr Anderszewski – fortepian, Ewa Vesin – sopran, Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Narodowej, dyr. Andrzej Boreyko
***
Tytuł audycji: Filharmonia Dwójki
Prowadził: Andrzej Sułek
Data emisji: 5.10.2019
Godzina emisji: 18.00
materiały prasowe FN/bch/am
