Kanoniczne modernistyczne kantaty stworzyli m.in. Anton Webern, Béla Bartók oraz Igor Strawiński. We wszystkich przypadkach można mówić o twórczej syntezie tradycji gatunkowych z nowoczesnym językiem dźwiękowym oraz treścią literacką.
Na przykład Anton Webern w swoich Kantatach op. 29 i 31 połączył kontrapunktyczne oraz architektoniczne zdobycze renesansowych mistrzów niderlandzkich z punktualizmem i melodią barw dźwiękowych. Pierwsze z dzieł, skomponowane do poezji Hildegardy Jone, ma w istocie charakter tyleż religijny, co religioznawczy. Z kolei Kantata op. 31 (ostatnie dzieło ukończone przez Weberna), choć literacko głęboko osadzona w tradycji chrześcijańskiej, zdaje się emocjonalnie odzwierciedlać katastrofę II wojny światowej.
Na antypodach tej mrocznej wizji plasuje się "Kantata Profana" Bartóka, w warstwie muzycznej nawiązująca do Bachowskiej Pasji wg św. Mateusza. Węgierski kompozytor, wykorzystując tekst dawnej rumuńskiej pieśni, czerpał w istocie ze świata wartości przedchrześcijańskich, z afirmacją natury na czele. Te oraz kilka innych dzieł z modernistycznego kanonu zabrzmiało podczas wrześniowego koncertu na Festiwalu w Lucernie, znakomicie ilustrując bogactwo i zawiłość muzycznych oraz filozoficznych idei minionego stulecia.
Program:
Anton Webern Kantata nr 2, op. 31, Wariacje na orkiestrę op. 30, Kantata nr 1, op. 29
Alban Berg Suita liryczna
Luciano Berio Sequenza VIII - Corale
Igor Strawiński Kantata "Gwiazdolicy”
Béla Bartók Cantata profana
Wyk: Yeree Suh, sopran, Attila Fekete, tenor, Ivan Ludlow, baryton, SWR Vocal Ensemble, Stuttgart, Lucerne Festival Orchestra, dyr. Pablo Heras-Casado
(Lucerna, Centrum Kultury i Kongresu, 9.09.2013)
Czwartek (24 października), godz. 19.30
