- Marian Pilot urodził się 6 grudnia 1936 roku w Siedlikowie pod Ostrzeszowem w Wielkopolsce.
- Prozaik, scenarzysta, autor słuchowisk radiowych, leksykograf odszedł 2 lutego w wieku 87 lat.
- Na antenie Dwójki zmarłego pisarza wspominali: Leszek Bugajski, krytyk literacki i publicysta, oraz Maria Jentys-Borelowska, poetka, krytyczka literacka i redaktorka.
Marian Pilot - jeden z najwybitniejszych pisarzy w polskiej literaturze współczesnej
Leszek Bugajski podkreślił, że Marian Pilot był wybitnym pisarzem, jego zdaniem jednym z najwybitniejszych w polskiej literaturze współczesnej. - Ta literatura ze szkodą dla samej siebie nie zdawała sobie z tego sprawy. Był w niej obecny przez kilkadziesiąt lat, ale był zapomniany, choć polska kultura interesuje się swymi ludowymi korzeniami. Zajmował się tym, jak kultura wiejska i miejska się ścierają, jak wpływają na świadomość człowieka - powiedział.
Uśmiech życzliwości dla świata
- Miał wyczulony słuch językowy, zajmował się stylizacjami, parodiami, gwarą, słowotwórstwem. Dlatego był porównywany do Gombrowicza i Joyce'a. Teraz przypomniałem sobie jego zbiór opowiadań "Niebotyki", który cały jest poświęcony śmierci. Pojawia się ona tam w najróżniejszych postaciach i jest siłą, która "hula w najlepsze po naszym świecie". Nigdy nie wchodził w jakieś starcia, wiedział swoje, ale nie szukał konfliktu. Na jego twarzy gościł uśmiech życzliwości dla świata, w czasie rozmów z nim to było szczególnie ujmujące - wspominał Leszek Bugajski.
06:18 2024_02_04 09_15_34_Dwojka_Poranek_Dwojki.mp3 Nie żyje pisarz Marian Pilot. "Na jego twarzy gościł uśmiech życzliwości dla świata" (Poranek Dwójki)
W Ludowej Spółdzielni Wydawniczej główny specjalista w zakresie literatury pięknej
Jak przypomina Culture.pl, Pilot ukończył liceum ogólnokształcące w Ostrzeszowie, po maturze studiował dziennikarstwo na Uniwersytecie Warszawskim. Po studiach w 1958 roku rozpoczął pracę w dziale kulturalnym PAP, następnie w redakcji "Wiadomości Filmowych" (1958-1960) i w "Na przełaj" (1960-1967) jako kierownik działu kulturalnego. W 1967 roku został członkiem Związku Literatów Polskich. W latach 1967-1978 był kierownikiem działu prozy "Tygodnika Kulturalnego". W 1972 roku wstąpił do Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego. Od grudnia 1981 roku pracował w redakcji filmów fabularnych Telewizji Polskiej, a od grudnia 1982 roku - w Ludowej Spółdzielni Wydawniczej jako główny specjalista w zakresie literatury pięknej. Był członkiem Rady Nadzorczej TVP w latach 2003-2006.
Czytaj też:
Debiut i eksperymenty z polszczyzną
W 1962 roku Marian Pilot zadebiutował zbiorem opowiadań "Panny szczerbate". I choć na studiach nie przyznawał się do swojej wiejskości: "ciemnoty, głupoty, gnoju i gnojówki, beznadziejnej biedy i beznadziejnej roboty", odtąd konsekwentnie współtworzył literacki nurt chłopski. Autor m.in. powieści "Sień", Majdan", "Zakaz zwałki", "Jednorożec", "W słońcu, w deszczu", "Pióropusz", opowiadań "Pantałyk", "Wykidajło", leksykonu "Ssapy, szkudły, świętojanki: słownik dawnej gwary Siedlikowa". Jego ostatnia książka, wydana w 2021 roku, nosi tytuł "Dzikie mięso".
Nagroda Literacka Nike 2011 za powieść "Pióropusz"
- Mój status literacki jest szczególny. Jestem dosyć leniwym pisarzem. Wydaję książkę mniej więcej raz na dziesięć lat i zostaję potem zapomniany. Nawet bardzo doświadczeni krytycy dwukrotnie traktowali mnie jako debiutanta - powiedział Marian Pilot po wręczeniu mu najbardziej prestiżowej literackiej nagrody w Polsce. Pilot pisał gwarą, łączy prozę "nurtu chłopskiego" z tradycją gombrowiczowską.
Czytaj też:
Inne nagrody za twórczość
Marian Pilot otrzymał m.in. Złoty Krzyż Zasługi (1987), Nagrodę Funduszu Literatury w dziedzinie reportażu (1989), Nagrodę im. Władysława Reymonta "za twórczość całego życia", wraz z Hanną Krall (2010).
***
Tytuł audycji: Poranek Dwójki
Data emisji: 4.02.2024
Godzina emisji: 9.15
PAP/IAR/mo/wmkor
