Edward Dziewoński studiował aktorstwo w szkole teatralnej w Warszawie. Po wojnie mieszkał w Łodzi, gdzie debiutował w Teatrze Syrena w programie kabaretowym "Inne czasy" (1945). Wyspecjalizował się w repertuarze komediowym, który choć lekki i przystępny, wcale nie jest łatwy dla aktora. Wystąpił między innymi w takich sztukach jak: "Bliźniak" Kazimierza Rudzkiego (1946), "Kadet Winslow" Erwina Axera (1948), "Rewizor" Bohdana Korzeniewskiego (1952), "Kariera Artura Ui" Erwina Axera (1962) i wiele innych.
- Dziewoński był niespełniony i fenomenalny - opowiadał Stanisław Tym w audycji Anny Napiórkowskiej w Polskim Radiu. - Gdyby się poświęcił aktorstwu w pełnym znaczeniu tego słowa, to przeszedłby do historii jako jeden z najlepszych aktorów, a komediowych już na pewno. Wystarczy wziąć "Eroicę" i jego Dzidziusia Górkiewicza - dodawał.
29:49 edward dziewoński___4738.mp3 Historia kabaretu "Dudek" w rozmowie Anny Napiórkowskiej z Edwardem Dziewońskim w audycji z cyklu "Sekrety, konkrety". (PR, 4.10.2001)
W "Eroice" Andrzeja Munka Dziewoński rzeczywiście stworzył bardzo interesującą kreację - zagrał wymyślonego antybohatera Powstania Warszawskiego, który robił wszystko co możliwe, aby uniknąć narażania życia i uciec z ogarniętej rewoltą Warszawy, paradoksalnie przyczynia się do zwiększenia szans walczących powstańców. Ten niezwykle przewrotny film był polemiką z bogoojczyźnianą wizją historii najnowszej, a postać Dzidziusia, między innymi dzięki znakomitej kreacji Dziewońskiego, stała się tej polemiki symbolem.
Życie kabaretowe
W powszechnej świadomości pozostanie także zapamiętany jako twórca kultowego kabaretu Dudek, w którym występowali obok niego także: Wiesław Michnikowski, Wiesław Gołas, Jan Kobuszewski i Irena Kwiatkowska. Grupa występowała w kawiarni Nowy Świat w Warszawie.
- Kabaret Dudek miał charakter literacko-aktorsko-satyryczny - mówił syn aktora, Roman Dziewoński w audycji Polskiego Radia. - Ojciec próbował przywrócić kabaret przedwojenny, który właściwie był zakazany. Pierwszym takim był Szpak, Zenona Wiktorczyka, ale on w połowie lat 60. przestał egzystować - dodawał.
16:08 Roman Dziewoński.mp3 – Kabaret Dudek miał charakter literacko-aktorsko-satyryczny. Ojciec próbował wskrzesić tradycję przedwojennego kabaretu – mówił Roman Dziewoński, syn założyciela kabaretu "Dudek". (PR, 7.02.2015)
Kabaret Dudek działał aż do roku 1975, kiedy Dziewoński założył w Warszawie Teatr Kwadrat, którego został dyrektorem artystycznym. Do najbardziej znanych skeczy Dudka należą bez wątpienia "Ucz się, Jasiu, ucz" czy "Sęk". Ten ostatni to szmonces, czyli skecz oparty na humorze żydowskim.
W latach 50. i 60. Dziewoński udzielał się też w być może jeszcze bardziej znanym telewizyjnym Kabarecie Starszych Panów prowadzonym przez Jeremiego Przyborę i Jerzego Wasowskiego.
Praca reżyserska
Edward Dziewoński był także jednym z najważniejszych reżyserów teatralnych specjalizujących się w repertuarze komediowo-farsowym.
- Dudek miał też inną twarz, smutną - wspominała aktorka Magdalena Zawadzka w audycji Natalii Grzeszczyk w Polskim Radiu. - Często ludzie, który proponują nam komedię, radość, wcale nie są w życiu tak zabawni. On był znakomitym przyjacielem, ale bardzo często miał smutną twarz, podejrzewam, że będąc sam ze sobą wieloma rzeczami się martwił i przejmował - mówiła.
29:04 [ PR3]PR3 (PCM) 4 lipiec 2017 Powtorek z Rozrywki.mp3 Edward "Dudek" Dziewoński we wspomnieniach. "Edward Dziewoński". Audycja Natalii Grzeszczyk z cyklu "Powtorek z rozrywki". (PR, 4.07.2017)
Stworzył takie przedstawienia jak między innymi: "Para nie para" na podstawie Simona Neila w Teatrze Ludowym w Warszawie (1972) czy "Damy i huzary" na podstawie Aleksandra Fredry w Teatrze Kwadrat w Warszawie (1977) oraz liczne adaptacje w Teatrze Telewizji: "Baron Munchhausen" na podstawie Bohumila Hrabala (1969), "Opera za trzy grosze" Bertolda Brechta (1976) czy "Bożyszcze kobiet" Simona Neila (1995).
az
