BBC Proms 2023. Leila Josefowicz: muzyka musi być wykonywana z przekonaniem i pewnością siebie

- Aby dotrzeć do słuchaczy potrzebne jest specjalne wykonanie. Utwór nie może być po prostu zagrany. Musi być wykonany z przekonaniem, troską i pewnością siebie, z pełną ekspresją i pomysłem. To dla mnie niecodzienne, jak komunikatywne, jak emocjonalne i jak głębokie mogą być nasze wrażenia, nasze uczucia płynące z muzyki - mówiła w Dwójce znakomita skrzypaczka Leila Josefowicz. 

Leila Josefowicz

Foto: Chris Lee/materiały prasowe

• 35 wieczór ze słynnymi Promsami to koncert skrzypaczki Leili Josefowicz i BBC Symphony Orchestra pod batutą Sakariego Oramo.
• W przerwie wysłuchaliśmy rozmowy Michała Dębskiego z solistką.

Arcydzieło XX wieku

Leila Josefowicz mówiła o Koncercie skrzypcowym Albana Berga. - To dla mnie zaszczyt, że mogę wykonywać to dzieło. Jest jednym z utworów o największej głębi w klasycznym repertuarze i, prawdopodobnie, arcydziełem XX wieku. Czuję się zaszczycona, że mogę na Promsach podzielić się jego interpretacją. Gdy tylko usłyszałam ten koncert, byłam nim zachwycona. To utwór, którego uczyłam się w Curtis Institute of Music razem z moim mentorem, Felixem Galimirem. Łączyła go bezpośrednia relacja z Bergiem. Jego kwartet wykonał jako pierwszy "Suitę liryczna" Berga. To niesamowite muzyczne dzieło, którego warto posłuchać - powiedziała.

Ostateczna forma ekspresji w muzyce

Opowiadała również o drugiej szkole wiedeńskiej. - Berg, Schoenberg czy Webern to być może moi ulubieni kompozytorzy. Jestem zakochana w mistrzostwie, z jakim pozwalają w swoich kompozycjach na ekspresję w ramach pewnego systemu reguł, mam tu na myśli technikę serialną. Mam obsesję na tym punkcie. To dla mnie niecodzienne, jak komunikatywne, jak emocjonalne i jak głębokie mogą być nasze wrażenia, nasze uczucia płynące z muzyki. Nie mówię, że to dla każdego będzie dostępne, ale dla mnie to ostateczna forma ekspresji - zaznaczyła skrzypaczka.

Interesujący świat dysonansów

Dodała, że uwielbia dysonanse. - One nie są dla mnie uciążliwe, lecz interesujące. Kiedy słucham, jak mistrzowie kompozycji używają dysonansów, to wszystkie elementy, które nimi nie są nabierają nowego znaczenia. Nie każdy interwał w Koncercie skrzypcowym Berga jest dysonansowy. Chodzi o sposób, w jaki kombinuje dysonanse z konsonansami. Dzięki temu kontrast między tym dysonansami i nie-dysonansami staje się jeszcze potężniejszy, bardziej interesujący i złożony. Sposób, w jaki sposób używa tam harmonii, jest dla mnie po prostu genialny, niezwykły, inspirujący - stwierdziła rozmówczyni Michała Dębskiego. 

Zachwycić publiczność swym wykonaniem

Jej zdaniem, publiczność muszą zachwycać występy artystów. - Aby dotrzeć do słuchaczy potrzebne jest specjalne wykonanie. Utwór nie może być po prostu zagrany. Musi być wykonany z przekonaniem, troską i pewnością siebie, z pełną ekspresją i pomysłem. Czasami słyszę XX-wieczne utwory i myślę, że to nie pomaga naszej sprawie. Można powiedzieć, że prowadzę krucjatę: chcę przynieść ludziom ten rodzaj muzyki i dotrzeć do nich w ten sposób. Dlatego bardzo zależy mi na poziomie wykonań. Oczywiście moich własnych, ale też innych osób - podkreśliła Leila Josefowicz. 

Posłuchaj

18:59 2023_08_10 21_09_48_Dwojka_Letnia_promenada.mp3 BBC Proms 2023. Leila Josefowicz: muzyka musi być wykonywana z przekonaniem i pewnością siebie (Letnia promenada/Dwójka)

 

***

Naukę gry na skrzypcach rozpoczęła w wieku 3 lat

Leila Josefowicz urodziła się w Kanadzie, pochodzi z polsko-brytyjskiej rodziny. W wieku 16 lat zagrała recital w Carnegie Hall wraz z orkiestrą Academy Of St. Martin In The Fields. Była uważana za cudowne dziecko, naukę gry na skrzypcach rozpoczęła w wieku 3 lat. Ukończyła słynną uczelnię Curtis Institute of Music w Filadelfii, gdzie studiowała pod kierunkiem Jaime Laredo i Jaschy Brodskiego.

Występy z wieloma orkiestrami

W wieku lat 20 skrzypaczka była już powszechnie uznanym muzykiem, m.in. za sprawą występów z orkiestrami symfonicznymi w: Chicago, Saint Louis, Dallas, Detroit, Atlancie, Cincinnati i Vancouver, a także z Los Angeles Philharmonic, orkiestrami clevelandzką i filadelfijską oraz Narodową Orkiestrą w Waszyngtonie.

***

Program:

Alban Berg Koncert skrzypcowy "Pamięci Anioła"; Gustav Mahler VII Symfonia

wykonawcy: Leila Josefowicz - skrzypce, BBC Symphony Orchestra, dyr. Sakari Oramo

The Proms to cykl koncertów muzyki klasycznej zorganizowany po raz pierwszy w 1895 roku. Od 1927 roku, z krótką przerwą, wydarzenie to realizowane jest przez BBC - obecnie główny nurt festiwalowych koncertów toczy się w londyńskiej Royal Albert Hall, ale Promsy obecne są także w innych miejscach i miastach, m.in. Belfaście, Birmingham, Bristolu, Cardiff, Glasgow, Liverpoolu.

Swą popularność Promsy zawdzięczają nie tylko bogatej i różnorodnej ofercie programowej, ale także obecności najciekawszych twarzy światowej muzyki i zamiłowaniu Brytyjczyków do muzyki poważnej oraz ich umiejętności celebrowania wydarzeń artystycznych. Koncerty promenadowe są niezwykle popularne także wśród osób, które na co dzień nie słuchają muzyki poważnej - The Proms był pierwszym festiwalem na świecie przeznaczonym dla wszystkich, bez względu na status społeczny czy materialny.

***

Tytuł audycji: Letnia promenada

Prowadził: Karol Furtak

Rozmawiał: Michał Dębski

Data emisji: 10.08.2023

Godzina emisji: 21.10

pg/mo