Toccata i jej historia

Ostatnia aktualizacja: 26.03.2022 13:00
- Chciałbym Państwa zaprosić na podróż przez historię jednej, konkretnej formy muzycznej, która nazywa się toccata - tak o spotkaniu w sobotnie przedpołudnie na antenie Dwójki mówił Waldemar Malicki.
Waldemar Malicki przy Dwójkowym fortepianie
Waldemar Malicki przy Dwójkowym fortepianieFoto: PR2/Wojciech Kusiński

- Jej nazwa pochodzi od włoskiego słowa "toccare", czyli dotykać. Jest to forma, w której jakiś muzyk grający na instrumencie klawiszowym ma szansę popisać się przed publicznością swoimi umiejętnościami. Zobaczymy, jak przez wieki te umiejętności się zmieniają i jak bardzo zmienia się natura owej formy - dodał prowadzący, zapowiadając audycję.

Ten wirtuozowski utwór muzyczny jest bardzo trudny. Toccata C-dur op. 7 Roberta Schumanna to jedna z pierwszych kompozycji tego kompozytora, numer opusu jest mylący, umowny, nadany znacznie później. 19-letni Schumann stworzył ten utwór jako ćwiczenie dla siebie, by podnieść swoją technikę pianistyczną. 

Toccata jako forma muzyczna powstała w XVI wieku, szczególnie popularna była w okresie baroku. Zazwyczaj ma charakter improwizacyjny i jest przeznaczona na instrument klawiszowy (organy, klawesyn, fortepian lub klawikord), utrzymana jest w szybkim tempie i wymaga dużej wirtuozerii wykonawczej. Często pełni funkcję wstępu do fugi.

Pierwszymi twórcami toccat byli Andrea Gabrieli i Claudio Merulo. W późnym baroku toccata polifoniczna rozwinęła się w Niemczech w twórczości Dietricha Buxtehudego i Jana Sebastiana Bacha. Najbardziej popularnym tego przykładem jest Toccata i fuga d-moll (BWV 565) Bacha. 

W XIX i XX wieku rola toccaty zmalała, czasem pojawiała się w utworach cyklicznych (np. u Siergieja Prokofiewa).

Posłuchaj
120:57 2022_03_26 10_00_00_PR2_Upior_w_Eterze.mp3 Toccata i jej historia (Upiór w eterze - Waldemar Malicki Show/Dwójka)

 

Zobacz wideo:

***

Tytuł audycji: Upiór w eterze - Waldemar Malicki Show

Prowadził: Waldemar Malicki

Data emisji: 26.03.2022

Godzina emisji: 10.00

Czytaj także

Wariacje na temat Chopina

Ostatnia aktualizacja: 12.03.2022 12:00
Tym razem Waldemar Malicki zaprosił na wyjątkowe spotkanie z muzyką Fryderyka Chopina, której on... nie napisał. W audycji posłuchaliśmy bowiem twórczości kompozytorów na różne sposoby zainspirowanych jego dziełami.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Antonio Vivaldi i "Cztery pory roku". Wyjdźmy na spotkanie wiośnie [WIDEO]

Ostatnia aktualizacja: 16.03.2022 16:00
- Zapraszam na podróż przez "Wiosnę" Vivaldiego. Okaże się, że kryje się w niej mnóstwo niespodzianek, o których do tej pory być może jeszcze nie wiedzieliśmy - zapowiadał swoją audycję Waldemar Malicki.
rozwiń zwiń