"Schmerzenreich". Zbrodnia i kara według Ferdynanda Goetla

Ostatnia aktualizacja: 21.06.2021 10:14
W cyklu "Literacka sjesta" od 21 czerwca słuchaliśmy wybranych fragmentów opowiadania Ferdynanda Goetla "Schmerzenreich" w interpretacji Jacka Mikołajczaka.
Ferdynand Goetel. Fotografia portretowa
Ferdynand Goetel. Fotografia portretowaFoto: NAC

Ferdynand Goetel, w okresie II Rzeczypospolitej jeden z najwybitniejszych polskich prozaików, po roku 1945 w następstwie fałszywych zarzutów o kolaborację z Niemcami przebywał na emigracji w Londynie. Aż do końca lat 80. jego twórczość znajdowała się w Polsce na indeksie ksiąg zakazanych, obłożonych przez komunistyczne władze całkowitą cenzurą.

Opowiadanie "Schmerzenreich" to pozornie banalna historia szczenięcia, przyniesionego przez matkę w czasie śnieżnej zamieci do obozu jenieckiego, w którą autor umiejętnie wkomponował obecny nie tylko w europejskiej literaturze motyw zbrodni i kary. Akcja noweli rozgrywa się w czasie I wojny światowej w obozie ulokowanym gdzieś w przestrzeniach wielkiego Imperium Rosyjskiego, w którym więzieni są zwykli żołnierze.

Ta przypowieść tytułem swoim nawiązuje do starej legendy niemieckiej z VIII w. o Genowefie, księżnej brabanckiej, przypomnianej w "Złotej legendzie" Jakuba de Voragine. Mąż Genowefy Zygfryd von Hohensimmern, hrabia Trewiru, nazajutrz po ślubie musiał wyjechać na wojnę z Maurami, nie wiedząc, że zostawia młodą, dopiero co poślubioną żonę w ciąży. Rządca pana na Trewirze usiłuje uwieść Genowefę; odprawiony, wypędza ją z majątku. Opuszczona przez wszystkich młoda kobieta ucieka do lasu, gdzie własnymi siłami buduje lepiankę. Niedługo potem rodzi synka, którego nazywa Schmerzenreich.

***

Tytuł audycji: Literacka sjesta

Data emisji: 21-25.06.2021

Godzina emisji: 15.00

Zobacz więcej na temat: Ferdynand Goetel
Czytaj także

Tragifarsa rewolucji u Ferdynanda Goetla

Ostatnia aktualizacja: 21.04.2017 10:00
- Rewolucja opisana u Goetla nie jest dantejskim piekłem, ale czymś, co on sam nazywa zorganizowanym łajdactwem – podkreślił prof. Maciej Urbanowski, opowiadając o twórczości jednego z najwybitniejszych polskich prozaików okresu II Rzeczypospolitej.
rozwiń zwiń