"W każdym zakątku Polski odnajdziemy historie mrożące krew w żyłach"

Ostatnia aktualizacja: 23.07.2022 17:14
- Wydaje mi się, że legendy są na tyle równomiernie rozłożone, że trudno byłoby wskazać jeden konkretny region, gdyż wszędzie odnajdziemy coś mrożącego krew w żyłach. Duchy, zjawy, zmory, upiory, wampiry, wilkołaki to były istoty, które towarzyszyły ludziom wszędzie - mówił w radiowej Dwójce Bartłomiej Grzegorz Sala, pisarz, etnolog, historyk i krajoznawca.
Dolnośląski Zamek Czocha to miejsce pełne duchów. Słynna Biała Dama, piękna Ulryka czy podstępna Gertruda to tylko niektóre z zamkowych zjaw snujących się po korytarzach
Dolnośląski Zamek Czocha to miejsce pełne duchów. Słynna Biała Dama, piękna Ulryka czy podstępna Gertruda to tylko niektóre z zamkowych zjaw snujących się po korytarzachFoto: Shutterstock/Sergey Dzyuba

Wakacje z duchami

W audycji "Za jeden uśmiech" tym razem tytułowy uśmiech... podszyty był grozą. Zabraliśmy bowiem Państwa w kulturalną podróż po Polsce szlakiem miejsc, w których straszy. 

Tych z pewnością nie brakuje w górach... - Zwłaszcza Karpaty, ale przecież i Sudety słyną z pięknych zamczysk i związanych z nimi legend. A po drodze mamy jeszcze przecież Góry Świętokrzyskie. Bez wątpienia góry, górskie zamki mają dość sporą społeczność mocno "uduchowioną". Natomiast myślę, że wyróżniają się poszczególne duchy, poszczególne postaci, ponieważ wiele legend, nawet w oddalonych od siebie miejscach, bywa do siebie podobnych - przekonywał Bartłomiej Grzegorz Sala.

Dziedziczka pod stosem czaszek

Na tym tle wyróżnia się legenda związana z Zamkiem Niesytno w Płoninie (Sudety). - Opowieść głosi, iż na tamtejszym zamku mieszkała niezbyt sympatyczna dziedziczka. Gdy jej mąż zachorował, posłała po znaną w okolicy zielarkę. Niestety zielarka, gdy przybyła na zamek, stwierdziła, że nic nie da się już zrobić. Gdy po kilku dniach dziedzic rzeczywiście umarł, jego małżonka zaczęła obwiniać z tego powodu zielarkę - opowiadał Bartłomiej Grzegorz Sala.

- Gdy w Płoninie wybuchła zaraza, a jedyną osobą, która ją przetrwała, była właśnie ta zielarka, pani na Zamku Niesytno z pełną premedytacją wysłała swoje sługi, by pod pozorem walki z zarazą podpalili wszystkie domostwa. W ten sposób mściwa i pamiętliwa dziedziczka zamierzała pozbyć się nieszczęsnej zielarki. Gdy słudzy długo nie wracali, zniecierpliwiona sama wyruszyła naprzeciw widocznej z oddali pożogi. Po dotarciu do wsi nagle spod ziemi zaczęły powstawać kościotrupy. Dziedziczka zaczęła uciekać, aż wpadła do głębokiego rowu. Stanęła nad nią owa zielarka, już martwa, i rzuciła w nią swoim czerepem. Pozostałe trupy zaczęły robić to samo i pod ciężarem tych czaszek dziedziczka utraciła życie - zakończył gość Dwójki.

Ponadto w audycji:

  • ilustrator Paweł Zych opowiadał o kadukach, samojadkach, wodnikach, rusałkach i innych słowiańskich mitycznych stworzeniach,
  • z filmografem FINA Jarosławem Grzechowiakiem obejrzeliśmy polskie powojenne horrory,
  • psycholog i miłośniczka filmów grozy - Katarzyna Kucewicz - tłumaczyła, dlaczego lubimy się bać. Nawet latem, w wakacje, słuchając np. przy ognisku czy w namiocie mrożących krew w żyłach historii...

Posłuchaj
111:24 2022_07_23 15_00_15_PR2_Za_jeden_usmiech.mp3 Wakacje... z duchami (Za jeden uśmiech/Dwójka) 

W poprzedniej audycji zabraliśmy Państwa w wakacyjną podróż śladem polskich dworów >>>

W każdej audycji najciekawsze wspomnienie naszych słuchaczy nagradzamy atrakcyjnym zestawem, w skład którego wchodzi gramofon i voucher na "Prezent marzeń".

***

Tytuł audycji: Za jeden uśmiech

Prowadzili: Monika Zając i Jakub Jamrozek

Goście: Bartłomiej Grzegorz Sala (pisarz, etnolog, historyk i krajoznawca), Paweł Zych (twórca komiksów, ilustrator, autor "Atlasu legend" i współautor "Bestiariusza słowiańskiego"), Jarosław Grzechowiak (filmograf FINA), Tomasz Wieczorek (kierownik Centrum Informacji Kulturalnej i Turystycznej w Szczecinie), Katarzyna Kucewicz (psycholog i miłośniczka filmów grozy)

Data emisji: 23.07.2022

Godzina emisji: 15.00

pg

Czytaj także

Templariusze i przeklęta Neya. Legendy sudeckich zamków

Ostatnia aktualizacja: 17.07.2020 14:35
- Powędrowałem w Sudety w poszukiwaniu interesujących opowieści, które zostały zaklęte w murach tutejszych warowni - opowiadał Bartłomiej Grzegorz Sala, autor książki "Legendy zamków sudeckich".
rozwiń zwiń