Największa encyklopedia świata zdominowana przez mężczyzn. Czy Wikipedia się zmieni?
2025-03-17, 18:03 | aktualizacja 2025-03-18, 14:03
W Wikipedii brakuje kobiet: stanowią połowę ludzkości, ale ich historie wciąż są niedostatecznie reprezentowane w największej encyklopedii świata. Fundacja zarządzająca Wikipedią próbuje to zmienić.
Brak równowagi między płciami jest jeszcze bardziej widoczny na poziomie administratorów i administratorek Wikipedii: na ok. 100 administratorów aż 94 to mężczyźni!
Posłuchaj
Czym jest i jak działa Wikipedia
Wikipedia jest największą encyklopedią na świecie: zawiera ok. 62 miliony artykułów i pisana jest w ok. 300 językach. Tworzą ją wolontariusze i wolontariuszki z całego świata.
- Hasło może pisać każdy i każda z nas: nie potrzebujemy do tego nawet konta, wystarczy adres IP. Możemy zarówno edytować hasła już powstałe, które są obecne w przestrzeni Wikipedii, jak i tworzyć hasło od nowa - mówi Małgorzata Gramatnikowska ze Stowarzyszenia Wikimedia Polska. - W haśle niezbędne jest to, żeby było one uźródłowione. Wikipedyści posługują się zasadą encyklopedyczności, co oznacza, że wszystko wymaga przypisu. Wikipedyści nie poszukują prawdy, tylko poszukują źródeł - wyjaśnia.
- Potrzeba źródeł wynika stąd, by każda osoba, która zerknie do artykułu, nawet nie mając konta w Wikipedii, nie chcąc go edytować, mogła zweryfikować, czy podana informacja jest prawdziwa - dodaje.
Przeczytaj także:
- Szpiedzy, intrygi i... polski aktor. Marcin Zarzeczny o serialu "Agencja"
- "Kłirówy. Te, które złamały zasady" - nowa książka Sylwii Chutnik i Justyny Bilik
- "Połączenia" po raz pierwszy w Polsce. Aga Zano: komiks to wyzwanie dla tłumacza
Mężczyźni objaśniają nam świat
Ważnym etapem tworzenia Wikipedii jest weryfikacja. Gdyby jej nie było, można by stworzyć hasło nieprawdziwe bądź w prawdziwym podać informacje wprowadzające w błąd. Sprawdzaniem tego, co zostało napisane i opublikowane, zajmują się inni użytkownicy: chodzi o to, abyśmy otrzymali wiarygodne źródło.
- Są to osoby, które w społeczności Wikipedii działają dłużej. Mimo że Wikipedia nie jest hierarchiczna, mamy takie role, które ogrywają osoby uczestniczące w projekcie: zasłużeni użytkownicy stają się administratorami i administratorkami - tłumaczy rozmówczyni Michała Nogasia. - Tutaj też widzimy dużą różnicę, jeżeli chodzi o udział mężczyzn: jest ok. 94 administratorów i ok. 5 kobiet. Na ok. 100 osób! - wskazuje.
"(Nie)znane kobiety Wikipedii"
W takiej sytuacji trudno się dziwić, że ruszyła akcja "(Nie)znane kobiety Wikipedii", mająca na celu zniwelowanie tej niezwykle wyraźnej dysproporcji. W tym roku to już siódma edycja.
- W Polsce nie prowadziliśmy badań, ale jeśli chodzi o angielską Wikipedię, ok. 20 procent wszystkich biografii dotyczy kobiet. Mamy też do czynienia z takim zjawiskiem, że mało jest edytorek; większość osób, które edytują Wikipedię w Polsce to wolontariusze, ale głównie mężczyźni - stwierdza Trójkowa gościni. - Kiedy zauważyliśmy lukę na tych dwóch poziomach, powstała potrzeba zaradzenia temu. My jako stowarzyszenie chcemy przeciwdziałać, wychodzić naprzeciw, angażować, zachęcać i wprowadzać nowe osoby w zagadnienie niereprezentatywności kobiet - zapewnia.
Ponadto w audycji:
- W "PrzySłowiu" przyjrzeliśmy się określeniom "tępy" i "ostry" w odniesieniu do kondycji intelektualnej. Brytyjczycy o błyskotliwych umysłach mówią "sharp", a Polacy w odwrotnych sytuacjach sięgają po określenie "tępy", "otępienie", "tępota";
- "Przystanek świat" tym razem zatrzymał się w Kanadzie, gdzie ostatnio w kawiarniach, na znak protestu przeciwko pomysłom Donalda Trumpa, pija się "canadiano".
***
Tytuł audycji: Tu Myśliwiecka 3/5/7
Prowadzi: Michał Nogaś
Gościni: Małgorzata Gramatnikowska (Stowarzyszenie Wikimedia Polska)
Data emisji: 17.03.2025
Godzina emisji: 13.37
pr/kor