Maria Dąbrowska. Pisarka odważna, przenikliwa i nowoczesna
2021-04-04, 14:04 | aktualizacja 2021-04-08, 13:04
– Maria Dąbrowska postrzegała siebie jako pisarkę nowoczesną, która chce powiedzieć coś ważnego o Polsce. Uważała się za państwowca – mówiła prof. Ewa Głębicka w audycji w "Trójka literacka". – Pisarka prowadziła niezwykłe życie, nie tylko w wymiarze intelektualnym, ale i osobistym – dodała dr Katarzyna Nadana-Sokołowska.
Posłuchaj

Pisarka urodziła się 6 października 1889 w Rusowie koło Kalisza jako Maria Szumska. Ziemiańskie pochodzenie wyznaczyło niejako jej drogę literacką. To w końcu "Noce i dnie" zapewniły jej miejsce w panteonie polskich pisarzy. W cenionym zbiorze opowiadań pt. "Ludzie stamtąd" również przedstawia życie prostych ludzi, robotników i domowej służby. Dąbrowska, mimo że pochodziła z małej miejscowości, zdobyła wykształcenie w Lozannie i Brukseli, co zaważyło na jej dalszym życiu. Pisarka chętnie angażowała się w sprawy publiczne, głównie związane z oświatą i obroną swobód obywatelskich.
W testamencie zastrzegła, że prowadzone przez nią przez pół wieku "Dzienniki" mogą ukazać się dopiero 40 lat po jej śmierci. To przez nie stworzyła sobie obraz kobiety wyzwolonej, oświeconej i nowoczesnej oraz głoszącej śmiałe tezy i osądy. Jej powieści i opowiadania wciąż należą do szkolnego kanonu lektur, a filmowcy nie unikają ich ekranizacji.
Pisarka została uhonorowana tytułem doktora honoris causa przez Uniwersytet Warszawski oraz odznaczona Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski. Zmarła 19 maja 1965. Grób Marii Dąbrowskiej stanął na warszawskich Powązkach w Alei Zasłużonych.
Dlaczego Marię Dąbrowską często porównywano do Elizy Orzeszkowej? Czy lubiła te porównania? Zapraszamy do wysłuchania dołączonego nagrania audycji, w której mówiliśmy również o wyjątkowości wspomnianych "Dzienników" i wytłumaczyliśmy, dlaczego warto ponownie przeczytać "Noce i dnie".
***
Tytuł audycji: Trójka literacka
Prowadzi: Magdalena Piejko
Goście: prof. Ewa Głębicka (kierownik Pracowni Dokumentacji Literatury Współczesnej Instytutu Badań Literackich PAN), dr Katarzyna Nadana-Sokołowska (członkini Zespołu "Archiwum Kobiet" Instytutu Badań Literackich PAN), prof. Mikołaj Sokołowski (dyrektor Instytutu Badań Literackich PAN)
Data emisji: 04.04.2021
Godzina emisji: 13.21
mk/kr