Bilet do kasownika (Pora na Trójkę)
2:56Bilet do kasownika!
Kasownik to urządzenie, z którym niemalże codziennie ma styczność większość użytkowników komunikacji miejskiej. Mało kto wie jednak, że spotykana na całym świecie maszyna została skonstruowana przez polskiego wynalazcę.
Coraz więcej miast decyduje się na nowoczesne systemy poboru opłat w komunikacji
Foto: Shutterstock
Pojawienie się w Polsce biletów było związane z powstaniem kolei w 1845 roku. – Pierwsze bilety były papierowe. Podczas kontroli konduktorzy oddzierali kawałek kartki – opowiada Hubert Bojarski, ze Stacji Muzeum w Warszawie. Z czasem podróżnych przybywało i konieczne było usprawnienie procesu. – W 1848 roku Jan Józef Baranowski, polski konduktor, wyemigrował do Francji, gdzie zaczął urzeczywistniać swoje wynalazki. Jednym z nich był kasownik. Opatentowane przez niego urządzenie nie stemplowało biletów, ale je dziurkowało. Maszyny rozpowszechniły się w naszym kraju w latach 60. Używano ich głównie w pociągach podmiejskich – dodaje.
Wciśnij przycisk – przystanki na żądanie ponownie dostępne
Zdjęcie ilustracyjne / Shutterstock "Wagon bez konduktora"
– Zdarzało się, że gdy w tramwajach montowano pierwsze kasowniki, w oknach widniał napis "wagon bez konduktora" – opowiada z uśmiechem Dariusz Walczak, specjalista ds. historii ze stowarzyszenia Tramwaje Warszawskie. – Urządzenia były bardzo prymitywne. Obrazowo można powiedzieć, że była to skrzynia z wywalonym jęzorem. Wsuwało się do niej bilet, a kasownik miał go podstemplować. Niestety nie wszystko działało tak, jak zakładano. Tusz wylewał się na podłogę, na ludzi i na sam bilet, a wybita data była na ogół zupełnie nieczytelna. Kasowniki zaczęto więc poprzerabiać na dziurkacze. W latach 70. komunikację miejską zawojowali tzw. jednoręcy bandyci, czyli kasowniki z rączką z boku. Można było przedziurkować w nich nawet kilka biletów naraz. Funkcjonowały długo, bo aż do lat 90. Zastąpiły je nowe, węższe urządzenia elektroniczne. Ich działanie ma drugie dno. Zastosowany w nich system pomaga mierzyć przepływ pasażerów i wspomaga działanie transportu publicznego – podkreśla.
Dodaj do playlisty
Jan Józef Baranowski – polski ekonomista, finansista, szlachcic, językoznawca i inżynier. Autor wynalazków z dziedziny kolejnictwa, łączności, rachunkowości i maszyn liczących. Do jego wynalazków należą m.in. semafor, gazomierz oraz maszyna do głosowania.
JAN JÓZEF BARANOWSKI - polskaswiatu.pl /Polska Światu kropka pl
***
Tytuł audycji: Pora na Trójkę
Prowadzi: Łukasz Ciechański
Autor materiału reporterskiego: Piotr Żułnowski
Data emisji: 01.02.2021
Godzina emisji: 7.21
zch