Antybiotyki nie na przeziębienie
polskieradio.pl
Krzysztof Żukowski
22.07.2011
Antybiotyk dobry na każdą chorobę? Otóż nie! Coraz większa liczba bakterii staje się na nie odporna. To groźne zjawisko, dlatego antybiotyki należy stosować odpowiedzialnie, aby nie powiększać liczby bakterii odpornych na działanie antybiotyków.
Co to są antybiotyki?
Antybiotyki, występujące również pod nazwą leków przeciwdrobnoustrojowych, są lekami mającymi zdolność zabijania bakterii lub hamowania ich wzrostu w celu leczenia zakażeń u ludzi, zwierząt, a niekiedy roślin. Antybiotyki są lekami do leczenia zakażeń bakteryjnych (na przykład pneumokokowego zapalenia płuc lub gronkowcowego zakażenia krwi), a leki przeciwdrobnoustrojowe charakteryzujące się aktywnością wobec wirusów nazywane są zazwyczaj lekami przeciwwirusowymi (jak leki przeciwko grypie, zakażeniu wirusem HIV czy opryszczce).
Nie wszystkie antybiotyki działają na wszystkie bakterie. Istnieje ponad 15 różnych klas antybiotyków różniących się pomiędzy sobą strukturą chemiczną i działaniem przeciwbakteryjnym. Dany antybiotyk może być skuteczny względem jednego lub wielu gatunków bakterii.
Co to jest "niewłaściwe" stosowanie antybiotyków?
Stosowanie antybiotyków z niewłaściwych powodów: większość przeziębień oraz grypa wywoływane są przez wirusy, przeciwko którym antybiotyki NIE DZIAŁAJĄ. W takich przypadkach stan chorego nie poprawia się pod wpływem przyjmowania antybiotyku: antybiotyki nie obniżają gorączki, ani nie łagodzą objawów, np. kataru.
W przypadku nieprawidłowego stosowania antybiotyków: na skutek skracania czasu leczenia, obniżania dawki, nieprzestrzegania właściwej częstości dawkowania (przyjmowanie leku raz na dobę zamiast, zgodnie z zaleceniami, 2 do 3 razy na dobę) stężenie leku w organizmie będzie niewystarczające; bakterie przeżyją i mogą stać się oporne.
Należy zawsze przestrzegać zaleceń lekarza, co do sposobu , dawki i czasu trwania przyjmowania antybiotyków.
Problem "antybiotykooporności"
Przed odkryciem antybiotyków tysiące ludzi umierało z powodu chorób wywoływanych przez bakterie, np. na zapalenie płuc lub na zakażenia pooperacyjne. Od czasu odkrycia i wprowadzenia antybiotyków coraz większa liczba bakterii, początkowo wrażliwych, wykształciła oporność, wypracowując liczne sposoby walki z antybiotykami. Ponieważ skala oporności wzrasta, a w ostatnich latach odkryto i wprowadzono do obrotu niewiele nowych antybiotyków, problem antybiotykooporności stał się poważnym zagrożeniem dla zdrowia publicznego.
Co można zrobić, by rozwiązać problem "antybiotykooporności"?
Każdy z nas jest odpowiedzialny za utrzymanie skuteczności antybiotyków. Sensowne stosowanie antybiotyków może pomóc w powstrzymaniu rozwoju opornych bakterii i utrzymaniu skuteczności antybiotyków na użytek przyszłych pokoleń. W związku z tym potrzebna jest nam wiedza, kiedy stosowanie antybiotyków jest właściwe i jak używać ich w sposób odpowiedzialny. Zorganizowane już w niektórych krajach kampanie zwiększania świadomości społecznej zaowocowały zmniejszeniem zużycia antybiotyków.
Każdy z nas może odegrać ważną rolę w zmniejszaniu "antybiotykooporności", w szczególności pamiętając o podstawowych zasadach:
- przyjmując antybiotyki, należy przestrzegać zaleceń lekarza.
- jeśli to możliwe, należy zapobiegać zakażeniom, poprzez szczepienia.
- należy regularnie myć ręce oraz ręce dzieci, na przykład po kichnięciu lub zakasłaniu, przed dotknięciem innych przedmiotów lub ludzi.
- antybiotyki należy stosować wyłącznie na podstawie recepty, nie używać pozostałości z poprzedniej kuracji, ani antybiotyków nabytych bez recepty.
- należy zapytać farmaceutę co zrobić z niewykorzystanym lekiem.
Program zdrowotny "Narodowy program ochrony antybiotyków w Polsce na lata 2011-2015" finansowany jest ze środków Ministerstwa Zdrowia.
Więcej informacji na: www.antybiotyki.edu.pl